Турк сериаллари кундан-кунга дунё бўйлаб оммалашиб бормоқда. Улар нафақат Туркияда, ҳатто ўз кино саноатига эга бўлган мамлакатларда ҳам мувафаққиятли намойиш этилмоқда. Турк киноси ва сериалларининг ўзига хос жиҳати шундаки, улар маданияти, урф-одати ва анъаналари, мазмуни юқорилиги билан бошқа давлат кино лойиҳалардан ажралиб туради.
Чиройли экран тасвири учун сериал воқеалари содир бўлган муҳитни топиб суратга олиш катта аҳамиятга эга. Қасрлар, ҳашаматли уйлар ва виллалар, меҳмонхоналар, кафелар, шунингдек, костюмлар — буларнинг барчаси катта маблағни талаб қилади.
Шундай лойиҳалар борки, уларни суратга олиш қимматга тушади, бунда лойиҳаларни яратувчилар ҳақиқатан ҳам томошабинларнинг фикрига, яъни рейтингларга таянади. Шу сабабли, яхши натижага қайд этмаган лойиҳалар тезда ёпилади. Суратга олинишига кам маблағ кетса ҳам мувафаққиятли чиққан лойиҳалар ҳам мавжуд.
Масалан, сўнгги йилларнинг энг қиммат лойиҳаларидан бири «Барбароссалик ака-укалар» сериалидир. Бунинг ажабланарли жойи йўқ, давлат канали юқори бюджетли лойиҳага тайёргарлик ишлари учун ўртача 2 миллион 685 минг доллар сарфлаган, лойиҳа ҳар бир эпизод учун 134 минг 316 доллар ажратган. Хусусий каналлар бу ишга қодир эмас. Тайёргарлик ишларига ўртача 80 000 доллар сарфланади, ҳар бир эпизод учун эса ундан ҳам камроқ тўланади. Бюджетга лойиҳада суратга тушаётган актёрларнинг маоши ҳам киритилади.
Бу маблағлар сериалда акс эттирилган қадимий шаҳарлар, аҳоли пунктлари ёки даврни қайта тиклаш учун гўзал атроф-муҳит, манзаралар яратишга йўналтирилади. Ижрочилар учун либослар тайёрлайдиган стилистлар ва костюм усталарининг ишига ҳам катта пул сарфланади. Тарихий сериалларда эса («Алпарслон», «Буюк Салжуқийлар») дизайнерларнинг юқори сифатли иши туфайли узоқ ўтмиш даврини ҳис қилиш мумкин.
Ёки маълум бир тарихий даврдаги, масалан, «Қонунсизлик ўлкаси», «Азиз» сериалларида ўтган аср бошларида содир бўлган воқеаларга мослаб 1000 тагача костюм тикиш керак бўлган.
Лойиҳалар машҳур стилистларнинг ишларини ҳам кўрсатиб бериши мумкин. Масалан, «Балиқчи қуш» телесериалида бош қаҳрамон Сейран томошабинлар ва турмуш ўртоғининг хаёлида Тайфун Каба дизайнерининг 2,835 доллар қийматга эга либосида пайдо бўлган.
Атроф-муҳитни (уйлар, интерьерлар) қайта тиклаш учун замонавий лойиҳаларда кўп ҳаракат қилиш керак. Тасвирга олиш гуруҳи сериал қаҳрамонларининг яшаш муҳитини қайта тиклаш бўйича иш давомида саройлар, жамоат бинолари, кафелар ва бошқа биноларни ижарага олади. Айниқса, сериалларда, табақалаш таъкидланган барча лойиҳаларда ҳашаматли уйларни кўриш мумкин. Бу ҳақиқий саноатга айланди, кўплаб уйлар кино компаниялар ижараси туфайли машҳур бўлди.
Жойни ижарага олиш лойиҳалар бюджетининг катта қисмини эгаллайди. Бироқ баъзида қаҳрамонлар ўз ҳаётини ўтказадиган уйнинг атмосфераси сабаб сериалнинг кадрлари таъсирли кўринади. «Лазинлар саройи» номи билан машҳур Рисели Иззетнинг уйи «Хазонрезги» (катта оила ҳаёти ҳақидаги драма) ва «Атиргуллар нақши» сериаллари учун ҳам ижарага олинган.
Рисели Иззет Тузжуўғлининг Бэйлэрбейидаги саройи турк киносининг афсонавий режиссёри Усмон Седен туфайли кино саноати ва телесериалларида машҳур бўлди. Қайта тикланган ва бугунги кунда фойдаланишда давом этаётган саройни ижарага олиш нархи 2021 йилда кунига 1 300 доллардан 2 600 долларгача этиб белгиланган.
Аднан Бей рафиқаси Беҳтер ва яқин қариндошлари билан бирга яшаган уйнинг ижараси кўплаб томошабинларга қизиқ. «Тақиқланган севги» эфирга узатилган даврда рейтинг рекордларини янгилади ва уй ҳам жуда машҳур бўлди. Ўша пайтда уй «Тақиқланган севги» жамоасига ойига 320 долларга ижарага берилган, жами етти хона ва меҳмонхонаси бўлган уйнинг нархи роппа-роса 2 миллион долларни ташкил этади.
«Парчаланган», «Кумуш», «Лолалар вақти» сериалларининг суратга олиш ишлари ҳам бўлиб ўтган сарой, сериал суратга олинган уйлар ҳам томошабинларни ҳайратга солган. Чиройли кўриниши билан ҳар бир кишини сеҳрлаб қўядиган уй эгаси Эбру Менгенежиўғли 2014 йилда ойига 50 минг доллар эвазига саройни ижарага олган.
«Гул ва пул ишқи» сериали суратга олинган уй эгасига яхши даромад келтирди. Туба Буюкустун ва Энгин Акюрек иштирокидаги лойиҳа энг кўп томоша қилинган сериаллардан бири бўлди. Сарой Ферял Гулманга тегишли. Ферял Гулман суратга олиш гуруҳидан ҳар бир суратга олиш куни учун 530 доллар сўраган. Сериал бир йил давом этганини ҳисобга олинса, уй эгаси катта маблағга эга бўлганини таъкидлаш мумкин.
Сабанжи оиласининг вакилларидан бири ўз қасрини «Балиқчи қуш» лойиҳасига ижарага берган. Сарой эгаси уни продюсер Онур Гувенатамга дўст сифатида берган, уйни ижарага олиш учун сарфланган 32 200 доллар ногирон болаларга ёрдам бериш уюшмасига берилган. Бэйлэрбейида жойлашган сарой илгари туркиялик таниқли тадбиркор, миллиардер, ёзувчи ва хайриячи Сакип Сабанжининг уйи бўлган.
Меҳмонхона таркибининг бир қисми бўлган, бироқ асосий бинолардан узоқда жойлашган Ривадаги уй сериалларда кетма-кетликда учрайди. Бу «Тақиқланган севги» Биҳтер ва Беҳлулнинг учрашадиган жойи ҳисобланади. 2009 йилда бу жойнинг бир кунлик нархи 1500 долларни ташкил қилган. Бундан ташқари «Маликам, энди қара» сериали қаҳрамонлари Мурат ва Ҳаёт асал ойи давомида шу ерда бўлади. «Тақиқланган севги» сериалидан кейин катта эътибор қозонган бу масканга зиёратчилар ташриф буюради. Уй ҳали ҳам кўп тадбирлар ва байрамлар учун ижарага олинади.
«Қашқирлар макони» сериалида фойдаланилган машҳур вилла бошқа лойиҳаларда ҳам учрайди. Бу уй турли саҳна чиқишлари туфайли машҳур бўлди. Ниҳоятда ҳашаматли ва ўзига хос боғ безаклари билан эътиборни тортадиган қаср икки қаватли ва боғда катта безаклардан иборат ҳовузга эга. Ушбу уй кино саноатида ҳали ҳам машҳур. Бу саройнинг 2017 йилдаги бир кунлик ижараси 260 долларни ташкил этган.
Туркиянинг кўплаб минтақаларида уйлар ва жамоат жойлари сериал ва фильмларнинг суратга олиш ишлари учун ижарага берилади. Истанбулда, асосан Бейкоз, Ускудар, Канлижа ва Сариер туманларида жойлашган ҳашаматли уйлардан суратга олиш жараёнларида фойдаланилади. Ҳозирда уйларни ижарага олиш саноатга айланди ва телекўрсатувлар ёки фильмлар учун уйини ижарага бериб тирикчилик қилаётганлар сони сезиларли даражада ошди.
Катта харажатлар туфайли турк сериаллари ёрқин, ранг-баранг, ажойиб кўринади. Бунга Туркиянинг табиий гўзалликлари, тарихий обидалари, меъморчилиги, ўзига хос муҳити билан қадимий шаҳарлари қўшилса, сериаллар томошабинларда ўчмас таассурот қолдиради.
Мавзуга доир:
- Дунёни яхшилик қутқаради: Суратга тушиш билан бирга хайрия ишларини амалга оширадиган турк киноси юлдузлари (фото).
- Германияда ўтган болалик, турк киносидаги оламшумул муваффақият: Актриса Фаҳрие Эвжен ҳақидаги қизиқарли маълумотлар
- «Истанбуллик келин» сериали юлдузи Асли Энвер турмушга чиқди (фото)
- Турк актрисаси Бирже Акалай Дубайда «Йилнинг энг яхши актрисаси» деб топилди
Изоҳ (0)