• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12904.51
    • RUB161.99
    • EUR14575.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +31°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Иқлим ўзгариши шароитида қандай омиллар «яшил» электр энергия ишлаб чиқаришга таъсир ўтказади?

    Ўзбекистонда дарё, сув ресурсларидан фойдаланган ҳолда «яшил» электр энергиясини ишлаб чиқаришга таъсир этувчи омилларни ўрганилди. Бу ҳақда Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти (ПМТИ) хабар бермоқда.

    Фото: «Minenergy.uz»

    Фото: «Minenergy.uz»

    Ҳозирги вақтда Ўзбекистонда йиллик электр энергияни ишлаб чиқариш умумий қуввати 12,9 ГВтни ташкил этиб, шундан 2,05 минг МВт қисми ёки 15,8 фоизи ГЭСларнинг улушига тўғри келмоқда.

    ГЭСлар орқали электр энергия ишлаб чиқаришда бир қатор омиллар (ўртача йиллик сув оқими, деривацион канал сув сарфи, энг юқори ва энг паст ҳарорат, ёғингарчилик) муҳим рол ўйнайди.

    Аммо иқлим ўзгариши ва табиий ресурсларни (қор ва ёмғир ёғингарчиликлари) прогноз қилишда ноаниқликлар мавжуд бўлгани сабабли Гидроэнергетика тармоғида барқарор электр энергия ишлаб чиқариш ҳажмларини режалаштиришда маълум қийинчиликлар кузатилади.

    ГЭСларда барқарор электр энергия ишлаб чиқаришни ишончли режалаштиришда муҳим аҳамиятга эга омилларни аниқлаш мақсадида Ўрта Чирчиқ ГЭСлар каскади мисолида корреляция ва регрессия таҳлили амалга оширилди.

    Бошқа омилларга қараганда йиллик ўртача сув оқими электр энергиясини ишлаб чиқаришни прогноз қилишда энг муҳим кўрсаткич эканлиги аниқланди. Яъни электр энергия ишлаб чиқариш ҳажмини аниқроқ режалаштириш бевосита сув оқими омилига боғлиқ бўлади.

    Натижада, модель тенгламасидан фойдаланган ҳолда, Чирчиқ дарёсидаги ўртача йиллик сув оқими 1 бирликка кўпайса, бошқа омиллар ўзгармаган ҳолда (ceteris paribus фарази билан), электр энергиясини ишлаб чиқариш 327,6 бирликка ошишини башорат қилиш мумкин.

    Фото: ПМТИ

    Фото: ПМТИ

    Яъни агар сув оқими шартли равишда йиллик 10 млрд метр куб кўрсаткичга яқинлашса, Ўрта Чирчиқ ГЭСлари каскади томонидан электр энергия ишлаб чиқариш ҳажми 4,4 млрд кВт∙соатни ташкил этишини прогноз қилиш мумкин.

    Иқтисодий тармоқлар учун зарур электр энергия ресурсини режалаштириш бевосита сув оқими ҳажмини прогнозлаштириш имкониятлари ва салоҳиятига боғлиқ. Бу борада илғор жаҳон тажрибасини ўрганиш мазкур прогнозларни янада аниқроқ қилиш ва ресурс таъминоти билан боғлиқ оптимал қарорларни қабул қилиш имконини беради.

    Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясига асосан, 2026 йилга бориб мамлакатда қайта тикланувчи энергия манбаларининг ҳажми 10 920 МВтга, жумладан гидроэлектр станциялар ҳажми эса 2 920 МВтга етказилиши кўзда тутилган. «Яшил» электр энергияси ишлаб чиқаришни 25 фоизга етказилиши белгиланган.

    Ушбу мақсадли кўрсатгичларга эришиш учун ГЭСлар модернизация қилинмоқда, шунингдек ҳудудлар кесимида ҳар бирининг қуввати 5 МВтгача микро ГЭСларни қуриш бўйича 200 та бизнес лойиҳаларни молиялаштириш учун хусусий инвесторларни жалб қилиш схемаси тасдиқланди.

    ПМТИ тадқиқотида ишлаб чиқилган модель Ўрта Чирчиқ ГЭСлар каскадида электр энергия ишлаб чиқаришни прогнозида деривацион каналдаги сув сарфи, ҳарорат ва ёғингарчилик каби омилларга қараганда дарё сув оқими энг муҳим таъсир этувчи омил эканлигини аниқлади.

    22.09.2022, 21:24   Изоҳ (0)   11958
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ипотека кредитлари сони кескин ошди: кўчмас мулк бозорида вазият қандай?

    22.09.2022, 21:19

    Ўзбекистоннинг қайси ҳудудларида кўпроқ китоб сотиб олинади?

    22.09.2022, 14:03

    Ўзбекистон автомобилларни сотишдан кўра кўпроқ сотиб олишда давом этмоқда

    22.09.2022, 00:23

    Хитой ва Россия асосий ҳамкор: Ўзбекистон бошқа давлатлар билан қандай савдо қилмоқда?

    21.09.2022, 22:21

    Иқтисодий ўсиш прогнози: ўттиз йилдан бери илк бор ривожланаётган Осиё давлатлари Хитойни ортда қолдиради

    21.09.2022, 20:09

    Россия август ойида Хитойга рекорд даражада кўп кўмир ва газ етказиб берди

    21.09.2022, 19:45
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади


    ZTE корхонаси GSMA М360 Евросиё форумида суний интеллект рақамли иқтисодиёт ривожига қўшаётган ҳиссаси ҳақида маълумот берди


    Энг чуқур ғор, энг баланд кўприк ва энг сирли маскан – Наманганга борамиз


    Оқтепа Лавашдан “Кулгили нархлар”: севимли таомлар — ҳар бир позиция 10 мингдан 20 минг сўмгача бўлган махсус нархларда


    Mobiuz IQAir ҳаво сифати датчигини ўрнатди


    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар


    Илғор қурилиш технологиялари асосида қад ростлаётган Қуйи Чотқол ГЭС


    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда


    Kapitalbank ходимларининг рақамли кўникмаларини ривожлантирмоқда 


    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)


    Huawei Ўзбекистондаги “Теч Carnival”да Интеллектуал дунё ривожини жадаллаштирмоқда



    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Яқин Шарқ ва Марказий Осиёда муваффақиятни ошириш учун интеллектуалликни тезлаштириш 


    AKFA Medline University Hospital AHA расмий ўқув маркази мақомини қўлга киритди


    APEX BANK Тошкентда Бош офис ва Марказий сотув офисини очди

     

    Тавсия этамиз

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10

    “Ленд-Лиз” ёрдами совға бўлмаган — Британия иккинчи жаҳон урушида берилган ёрдамни қандай қайтарган эди?

    19 май, 15:00

    “Ёвузлик империяси заминимизга ҳеч қачон қайтмаслиги учун” — жамоатчилик ўроқ-болғали қизил байроқ ва қора-оловранг лентани тақиқлашни сўрамоқда

    13 май, 22:22

    Улар доим дунёда энг яхшиларидан бўлган — покистонлик ҳарбий учувчилар ҳақида

    12 май, 21:30
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Хави Осиё қитъасига қайтиши мумкин

    Спорт | 25 май, 16:40

    Ўзбекистонда экологик назоратда сунъий йўлдош маълумотларидан фойдаланилади

    Ўзбекистон | 25 май, 15:50

    Расман. Хаби Алонсо — “Реал Мадрид” бош мураббийи

    Спорт | 25 май, 15:24

    Ҳиндистон чегарачилари давлатга ноқонуний киришга уринган покистонликни отиб ўлдирди

    Дунё | 25 май, 15:09

    Кевин де Брюйненинг кейинги манзили қайси чемпионат бўлиши маълум бўлди — манба

    Спорт | 25 май, 14:16

    Хитой аэропортида аёл юзни аниқлаш сканеридан ўтолмагани учун макияжини ўчиришга мажбур бўлди (видео)

    Лайфстайл | 25 май, 14:11
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.