Ўзбекистонда 2022 йилнинг 3 ойида ишлаб чиқаришда қанча ишчи ҳалок бўлгани маълум қилинди
АОКАда Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги ахборот хизмати раҳбари Мавжуда Мирзаева иштирокида ўтказилган брифингда Давлат меҳнат инспекцияси томонидан 2022 йил январь—март ойлари давомида амалга оширилган ишлар тўғрисида маълумот берилди.
Қайд этилишича, вазирлик томонидан 3 ой давомида 5 972 та корхонада назорат тадбирлари ўтказилган. Ушбу тадбирлар давомида 11 315 та қонун бузилиши ҳолати аниқланган. Қонун бузилишларни бартараф этиш бўйича иш берувчиларга 1 929 та ёзма кўрсатма ва 936 та тақдимнома киритилган. 2 483 нафар мансабдор шахсга нисбатан 4 миллиард 864,6 миллион сўм миқдорида маъмурий жарималар қўлланилган.
Республика бўйича ишлаб чиқаришда юз берган 132 та бахтсиз ҳодиса белгиланган тартибда махсус текширилган. Шулардан 26 таси (19 фоизи) ўлим билан тугаган, 97 таси (73 фоизи) оқибати оғир ва 9 таси (6,8 фоизи) гуруҳий бахтсиз ҳодисаларни ташкил этган.
Юз берган бахтсиз ҳодисалар оқибатида 42 нафар ходим ҳалок бўлган. 104 нафар ходим оғир тан жароҳати ва 4 нафари енгил тан жароҳати олган. Қонун бузилиши ҳолатларига йўл қўйгани учун 110 нафар мансабдор шахсга нисбатан 223 миллион сўмлик маъмурий жарималар қўлланилган.
Бундан ташқари, ўтказилган назорат тадбирлари давомида 1 259 таси иш ҳақини белгиланган муддатларда тўлаб бермаслик, 1 027 та ҳолатда таътиллар бериш тартибига риоя этмаслик, 657 та аҳолини иш билан таъминлаш тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш, 654 таси меҳнат шартнома тузмасдан, норасмий равишда ходимлар меҳнатидан фойдаланган, 352 та меҳнат дафтарчаларини юритиш тартибини бузиш, 341 та ноқонуний ишдан бўшатиш ҳолатлари ҳамда бошқа турдаги қонун бузилиш ҳолатлари аниқланган.
Қонун бузилишлар соҳалар бўйича таҳлил қилинганда қонун бузилишларнинг энг кўп халқ таълими тизимидаги ташкилот ва умумтаълим мактаблари мансабдор шахслари томонидан ўқитувчи ва бошқа ходимларининг меҳнат ҳуқуқлари бузилиши сабабли содир этилгани аниқланган. 2 734 та (45 фоизи) ҳолатда ходимларнинг меҳнат ҳуқуқлари бузилган.
Иккинчи ўринда, яъни 1 437 та (24 фоизи) қонун бузилишлар мактабгача таълим ташкилотларида содир этилган. 1 051 та (17 фоизи) қонун бузилишлар эса қишлоқ хўжалигида, 808 та (13 фоизи) ҳолатда тиббиёт муассасалари ходимларнинг ҳуқуқлари бузилган. 732 та (12 фоизи) ҳолатда қурилиш соҳасида содир этилган, 442 та (7 фоизи) олий ва ўрта махсус таълим муассасаларида содир этилган, 221 та транспорт соҳасида (3,7 фоизи), 116 та (1,9 фоизи) банк ва молия муассасалари мансабдор шахслари томонидан содир этилган.
Ушбу соҳаларда доимий равишда назорат тадбирлари ўтказилиб, тақдимномалар киритилиши ва айбдор шахсларга нисбатан кескин чоралари кўрилишига қарамасдан, ходимларнинг меҳнат ҳуқуқлари бузилиши давом этмоқда.
Ходимларни бузилган меҳнат ҳуқуқларини тиклаш борасида бир қанча ишлар амалга оширилмоқда. Жумладан:
- жорий йилнинг ўтган даврида 409 нафар ходимлар ноқонуний ишдан бўшатилгани сабабли ишга тикланди, шундан 184 нафари аёлларни ташкил этади;
- 351 нафар фуқароларни жами 6 миллиард сўмдан ортиқ миқдордаги иш ҳақларини ундириш учун фуқаролик ишлари бўйича судларга даъво аризалар киритилиб, ундириб берилди;
- 10 та ҳолатда бахтсиз ҳодисалар туфайли ходимлар ёки уларнинг оила аъзоларига 330 миллион сўмдан ортиқ миқдордаги товон пуллари ундириб берилди;
- 5 643 нафар фуқароларнинг мурожаатларини кўриб чиқилиши натижасида 3 133 та мурожаатлар қаноатлантирилди ва 2 211 нафар фуқароларни бузилган меҳнат ҳуқуқлари тикланди, 2 037 нафар фуқароларга тегишли маслаҳат ва тушунтиришлар берилди;
- корхона ва ташкилотларда иш вақтидан ташқари, дам олиш ва байрам кунлари ходимларни ишга жалб этишда қонунчилик талабларига риоя этилишини ўрганиш мақсадида 404 та мониторинглар ўтказилди ва 115 та ходимларнинг бузилган меҳнат ҳуқуқлари тикланди.
