Дунё аҳолисининг қарийб ярми ифлос ҳаводан нафас олади

Ер атмосферасининг ифлосланиш харитаси таҳлили сайёрадаги аҳолининг деярли ярми таркиби чангнинг юқори концентрацияси ва аэрозолларга эга ўта ифлос ҳаводан нафас олишини кўрсатган. Ҳар йили атмосферанинг ифлосланиши туфайли тахминан 7 миллион киши вафот этади. Бу ҳақда Climate and Atmospheric Science хабар тарқатган.

Таҳлилларга кўра, ҳавоси энг ифлос қитъалар деб Африка ва Осиё ҳудудлари топилган.

«Мазкур икки қитъада ҳавонинг ифлосланиш даражаси Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти меъёридан беш баравар кўп», – дейди Британиянинг Эксетер университети профессори Гэвин Шэддик.

ЖССТнинг қайд этишича, ҳар йили тахминан 7 миллион киши ҳавонинг ифлосланиши оқибатида вафот этади. Бироқ бу энг аниқ маълумот эмас, реал ўлимлар сони бундан кўпроқ бўлиши ҳам мумкин.

Гэвин Шэддик ва унинг ҳамкасблари БМТ мутахассислари ишлан чиққан чанг ва аэрозоллар таҳлили модели орқали Ер сайёрасидаги ҳавонинг ифлосланиш даражасининг реал ҳолатини ўрганган.

Ҳисоб-китоблар ҳозирда дунёнинг деярли ярим аҳолиси чанг ва аэрозоллар концентрацияси ЖССТ нормасидан анча паст бўлган ифлос ҳаводан нафас олишини кўрсатган.

Ҳавонинг ифлосланиш даражаси оғир бўлган мамлакатлар сирасига Шимолий Африка, Ҳиндистон, Бангладеш, Хитой ва Марказий Осиё давлатлари кирган.

Европа, АҚШ, Канада, Мексика, Бразилия, Австралия ва Африка жанубидаги давлатларда охирги 10 йилликда бу борадаги вазият анча яхшиланган. Ушбу мамлакатлар атмосфера чанг ва токсинларга қарши зарур чора-тадбирларни амалга ошириши яхши самара берган.2019 йил декабрь ойида Ўзбекистон ҳаво ифлосланиши билан боғлиқ ўлим ҳолати бўйича дунёда 3-ўринни эгаллаши, қиш ойларида, айниқса, ноябрь ва декабрь ойларида ҳаво сифати «заиф қатламлар учун носоғлом» ва «носоғлом» оралиғида бўлиши мумкинлиги ҳақида хабар берилганди.