Oxirgi yillarda marketing kommunikatsiyalar va reklama sohasida o‘zbek tilidan foydalanish sifat bo‘yicha keyingi darajaga ko‘tarilmoqda. Bunga iste’molchilar orasida o‘zbekzabon muloqotga bo‘lgan talab oshib borayotgani hamda o‘zbek tilida ijod qiladigan iste’dodlar ham ko‘payayotgani sabab bo‘lmoqda.
605 Agentligi asoschilaridan biri Otabek Sharapov bu haqda marketing sohasini o‘rganayotgan yosh mutaxassislarga so‘zlab berdi.
TAF!24 Toshkent reklama festivalida 605 Agentligi asosan o‘zining ikkita ishi uchun 2 ta oltin, 2 ta kumush va 3 ta bronza medallarni qo‘lga kiritib, yilning eng yaxshi marketing agentligi deb topildi. Ikkala keysda ham o‘zbek tili hamda milliy o‘ziga xosliklardan unumli foydalanilgan edi.
Birinchi keys: To‘y
Texnomart brendining 16 yillik yubileyi munosabati bilan “Rad etib bo‘lmas taklif” yoki shunchaki “to‘y” deb nomlangan kampaniya o‘tkazildi. 605 Agentligi yoz paytida savdo kamaygani kuzatilgan Texnomart do‘konlariga mijozlar oqimini ko‘paytirish uchun o‘zbekcha urf-odatlarga murojaat qildi.
Oddiy tug‘ilgan kun “To‘y sotuvlari”ga aylantirildi. Do‘konlar to‘y uslubida bezatildi, taklifnomalar tarqatildi, hassakash va karnay-surnaychilar ham xizmat ko’rsatishdi. Tashrif buyuruvchilar soni 50 foizga oshdi.
Ushbu ish uchun maxsus nominatsiyada oltin medalni topshirar ekan TAF!24 xalqaro reklama festivali hay’ati a’zosi, Qozog‘istonning Voskhod agentligi kreativ direktori Anton Rojin o‘zbek tilida yangi “to‘y” degan so‘zni o‘rganganini aytdi
Ikkinchi keys: Onasini emsin
Toshkent shahridagi ayrim reklama ekranlarida “onasini emsin” yozuvi paydo bo‘lib, tarmoqlarda ko‘p muhokamalarga sabab bo‘ldi. Odamlar e’tibori jalb qilingandan keyin bu xalq tilidagi so‘kinish emas, shifokor tavsiyasi ekani ochiqlandi.
Aslida, ushbu voqiflik kampaniyasi Delivery Unit ofisi tashabbusi bo‘lib, dunyo bo‘ylab go‘daklarni ko‘krak suti bilan boqishni qo‘llab-quvvatlash haftaligi doirasida tashkil qilingan edi.
Otabek Sharopovning so‘zlariga ko‘ra, o‘zbek tili – kreativ til va uning marketing kommunikatsiyalaridagi imkoniyatlari juda keng. “O‘zbek tili kreativlikdan boshlangan, Alisher Navoiy o‘z asarlarida Shekspir va Pushkindan ham ko‘p so‘z ishlatgan, “Xamsa”da eskalator hamda televizor kabi ixtirolar haqida fantastik hikoyalar keltirgan”, deydi Sharopov.
Otabek Sharapov oxirgi yillarda O‘zbekistondagi kreativ kommunikatsiyalar sohasi o‘yinchilari va ularning keyslarini o‘zbek til imkoniyatlari haqidagi fikrlariga isbot sifatida keltiradi:
1.Ishonch maishiy tovarlar do‘koni o‘tkazgan kampaniya o‘zbek tilidagi birgina so‘z “Charchamang” tilagi ustiga qurilgan.
2.Texnomart o‘z do‘konlaridagi kondisionerlarni sotish uchun “issiq-sovuq qilamiz” iborasidan foydalangani jamoatchilik diqqatini tortgan.
3. Papa Johns pitssalarining rus tilida “PAPA готовит вкуснее” reklamasi “PAPAni qo‘li shirin” tarzida o‘zbekchalashtirilgan.
4. TESTO by Zamira restorani yetkazib berilayotgan chuchvaralari qadoqlariga “Chuchvara sexi mahsulotlari” deb yozishi ijtimoiy tarmoqlarda og‘izga tushgan.
5. Najot ta’lim kompaniyasi Farg‘onada filial tashkil qilishidan avval brend xabardorligi kampaniyasi o‘tkazarkan, “najot nimada?” degan savolga javob izlab, o‘zbek madaniyatiga xos urf-odatlardan foydalangan.
6. Humans o‘zining cheksiz aloqa taklif qiladigan tarifini rus yoki ingliz tilida muqobili bo‘lmagan “Bemalooool aloqada” shiori bilan reklama qilgan.
Mutaxassislarning kuzatishicha, O‘zbekistondagi kompaniyalarning kommunikatsiyalarga javobgar jamoalari va marketing agentliklari mahalliy aholining mehri va e’tiborini qozonish uchun ko‘p harakat qilmoqda.
Saidaziz A’zamov
Izoh (0)