Qozog‘iston shaharlarida 9-may kuni Rossiyaning “O‘lmas polk”iga o‘xshash yurishlar o‘tkazishga ruxsat berilmadi. Bu haqda Current Times xabar berdi.
Xabarga ko‘ra, mamlakatning eng yirik shahri — Olmaota ma’muriyati tadbirni o‘tkazishdan bosh tortgan. Rus tilida so‘zlashuvchi aholi ulushi katta bo‘lgan Pavlodar va Petropavlovskda esa rasmiylar aksiyani internetda o‘tkazishni va frontchilarning fotosuratlarini maxsus LED-ekranlarga joylashtirishni taklif qilgan.
Amaldorlar taqiq sababini bo‘sh maydonlarning yo‘qligi bilan izohlamoqda. Taqiqni chetlab o‘tishga har qanday urinish ruxsatsiz miting sifatida baholanadi. Bu jarimaga tortish yoki hibsga olishga olib kelishi mumkin.
“O‘lmas polk”ni qo‘llab-quvvatlovchilar Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayevga SSSR bayrog‘i bilan murojaat yo‘llagan. Ular o‘zlarini “g‘alaba vorislari” deb atagan va sovet ramzlarida hech qanday qing‘irlik yo‘qligini ta’kidlagan.
9-may kuni Olmaota ko‘chalari bo‘ylab “O‘lmas polk” namoyishi o‘tkazilishini istaymiz, uning muqobili Qozog‘istonda “Botirlarga ta’zim” deb ataladi. Biz ushbu vatanparvarlik tuyg‘ularini namoyish etishga ruxsat berishlari uchun prezidentga va barcha mahalliy hokimiyat organlariga murojaat qilmoqdamiz, degan ular murojaatida.
Ular hokimiyat vakillarini “antisovetchilar” deb atagan va taqiqqa qaramay yurish o‘tkazilishidan ogohlantirgan.
Taldiqo‘rg‘on, Qizilo‘rda, Turkiston, Uralsk, Atirau va Qo‘stanayda g‘alabaning 80 yilligini nishonlash rejalashtirilmagan. Qozog‘iston poytaxtida ham xuddi shunday vaziyat.
Ostona hokimi Jenis Qosimbek kimdir “O‘lmas polk” tashkil etmoqchi ekani haqida birinchi marta eshitayotganini aytgan. U 7-may kuni ko‘p yillik tanaffusdan so‘ng shaharda aviashouli harbiy parad o‘tkazilishini eslatgan.
Petropavlovskda o‘zlarini “ko‘ngillilar” deb atayotgan odamlar paydo bo‘lgan. Ular qozog‘istonliklarni Rossiya rubli evaziga yurishda qatnashishga jalb qilmoqda.
Ukrainadagi urushning 9-maydagi yurishlarga ta’siri
Qozog‘iston shaharlarida “O‘lmas polk” yurishi oxirgi marta 2019-yilda o‘tkazilgan. Keyin koronavirus pandemiyasi tufayli ikki yil davomida ommaviy tadbirlar o‘tkazilmagan.
2022-yilda Rossiya Ukrainaga bostirib kirganidan so‘ng, aksiya “Botirlarga ta’zim” deb nomlangan, Georgiy lentalar esa milliy ramzlar bilan almashtirilgan.
Shunga qaramay, yurish deyarli bir xil — Ikkinchi jahon urushi bayroqlari va qozog‘istonlik faxriylarning portretlari tushirilgan kolonna o‘tishiga o‘xshagan. 2023 va 2024-yillarda rasmiylar “dunyodagi notinch vaziyat, provokatsiyalar ehtimoli va mamlakatdagi og‘ir suv toshqini bilan bog‘liq vaziyat” sababli yurishni bekor qilgan.
Qozog‘istonliklar yurishlarga munosabat aynan Ukrainaga bosqin tufayli o‘zgarganini aytmoqda.
Urush, albatta, ta’sir qiladi va ba’zida propaganda narrativlaridan qanday foydalanish mumkinligini ko‘rsatadi. Ba’zan o‘tgan voqealarni takrorlash, revansh olish zarurati kabi g‘oyalarni asoslash uchun ajdodlarimizning qahramonlik yo‘lini eslatishdan foydalanish mumkin, deydi olmatilik fuqarolik faoli Alnur Ilyashev.
Ayrim siyosatshunoslar ham o‘zgarishlarni Qozog‘istonning Ukrainadagi urush bilan bog‘liq assotsiatsiyalardan uzoqlashishga urinishi bilan bog‘lamoqda. Chunki Rossiyada “O‘lmas polk”ga endi Ukrainadagi urushda qatnashganlarning portretlari olib kelinmoqda.
Izoh (0)