Vyetnamda oilalarga ikkitadan ortiq farzand ko‘rishni taqiqlovchi demografik siyosat bekor qilindi. Mamlakat hukumati tug‘ilish darajasining pasayishi va demografik inqiroz bilan shunday kurashmoqda. Bu haqda Bloomberg xabar bermoqda.
Yangi qaror Milliy assambleyaning Xanoydagi Doimiy qo‘mitasi tomonidan tasdiqlandi. Unga ko‘ra, er-xotinlar qachon farzand ko‘rish, ularning soni qancha bo‘lishi va qanday vaqt oralig‘ida tug‘ilishi kerakligini o‘zlari hal qilishlari mumkin bo‘ladi.
Avvalgi qonun alohida holatlardan tashqari har bir oilada faqat bir yoki ikki farzand tug‘ilishiga ruxsat berar edi. Cheklov 1988-yilda tug‘ilish koeffitsiyenti (bir ayoldan tug‘ilgan bolalar sonining o‘rtacha ko‘rsatkichi) 4 dan oshganda joriy etilgan edi.
O‘shandan beri Vyetnamda tug‘ilish soni kamayib borgan. 2024-yil dekabr oyida u rekord darajada pastga tushgan va tug‘ilishning umumiy koeffitsiyenti har bir ayolga 1,91 nafargacha pasaygan (aholining oddiy takror barpo bo‘lishi uchun 2,1 kerak bo‘ladi).
Vyetnam Sog‘liqni saqlash vazirligining ma’lum qilishicha, “Aholishunoslik to‘g‘risida”gi qonunga kiritilgan yangi o‘zgartirishlar mamlakatning turli hududlari va demografik guruhlari orasidagi tug‘ilish ko‘rsatkichlaridagi o‘sib borayotgan nomutanosiblikni bartaraf etishga qaratilgan. Vazirlik allaqachon mamlakatning tashvishli kelajagidan xavotirda — bugungi kundagi past tug‘ilish darajasi kelajakda Vyetnamning iqtisodiy barqarorligi va muvaffaqiyatli rivojlanishiga xavf solishi mumkin.
BMT jamg‘armasi hisobotida ta’kidlanishicha, Vyetnamda aholining tez qarishi kuzatilmoqda. Atigi 20 yil ichida u “qariyotgan”dan “keksa” mamlakatga aylanishi mumkin.
Demografiya sohasidagi olimlarning bashoratlariga ko‘ra, Vyetnamda mehnatga layoqatli yoshdagi aholi sonining eng yuqori cho‘qqisi 2042-yilga to‘g‘ri keladi va 2054-yildan boshlab mamlakat aholisi orasida tug‘ilish pasayadi. Bu esa ishlab chiqarishda ishchi kuchi yetishmasligiga, aholi sonining kamayishiga va uning qarishiga olib keladi.
Mart oyida Xitoy hukumati tug‘ilish darajasini oshirish maqsadida moliyaviy to‘lovlar va onalarga bepul sut berish orqali rag‘batlantirish choralarini ko‘rishga qaror qildi. Qayd etish lozim, bolalar parvarishi uchun katta miqdordagi subsidiyalar butun Xitoy bo‘ylab mamlakatning tug‘ilishni oshirish bo‘yicha keng qamrovli sa’y-harakatlari doirasida taqdim etilmoqda. Xususan, Xitoy shimolida joylashgan Xux-Xoto shahrida ota-onalarga 10 ming yuan (taxminan 688 ming tenge) miqdorida bir martalik subsidiya berilishi yo‘lga qo‘yilgan.
Izoh (0)