Efiopiyada Nil bo‘yida mega-to‘g‘on qurilishi yakunlandi. Loyiha Misr va Sudan davlatlari bilan keskinlikka sabab bo‘lib kelmoqda. Bu haqda BBC xabar berdi.
To‘g‘on qurilishi 2011-yilda 4 milliard dollar byudjet bilan boshlangandi. U Afrikaning eng yirik gidroelektrostansiyasi bo‘lib, efiopiyaliklar uchun katta g‘urur manbai hisoblanadi. To‘g‘on rasman Buyuk Efiopiya Uyg‘onish davri to‘g‘oni (Gerd) deb ataladi.
Mamlakat to‘g‘onni o‘zining energiya ehtiyojlarini qondirish uchun juda muhimligini ta’kidlamoqda. Ammo Misr va Sudan loyihani “suv ta’minotiga tahdid soladi” deb hisoblaydi. Efiopiya bosh vaziri Abiy Ahmed loyiha yakunlangani haqidagi bayonotda shunday dedi:
“Quyidagi qo‘shnilarimiz — Misr va Sudanga xabarimiz aniq: Uyg‘onish davri to‘g‘oni tahdid emas, balki umumiy imkoniyatdir. Umumiy taraqqiyot va umumiy energiyadan birgalikda foydalanaylik”.
AQSH prezidenti Donald Tramp 2020-yilda Misr to‘g‘onni portlatish bilan tahdid qilganini aytgandi. Abiy sentyabr oyida bo‘lib o‘tadigan rasmiy ochilish marosimiga Misr ham, Sudan ham taklif qilinishini ma’lum qilgan.
Misr prezidenti Abdulfattoh as-Sisi va Sudan harbiy boshlig‘i Abdulfattoh al-Burhon shu hafta boshida uchrashib, “Ko‘k Nil havzasida har qanday bir tomonlama choralar rad etilishini” ta’kidlagan.
Balandligi 145 metr bo‘lgan to‘g‘on Shimoliy Efiopiya tog‘laridagi Ko‘k Nil irmog‘ida joylashgan. U yerdan Nil suvining 85 foizi oqib chiqadi. Efiopiya to‘g‘ondan elektr energiya ishlab chiqarishda foydalanmoqchi. Chunki mamlakat aholisining aksariyati — taxminan 60 foizi — elektr energiyaga muhtoj.
Misr esa chuchuk suvi ta’minotida Nil daryosiga tayanadi va suvning oqimi buzilishi mumkinligidan qo‘rqadi. Mamlakatga ko‘ra, Nildan olinadigan suv miqdorining atigi 2 foizga kamayishi 200 000 akr sug‘oriladigan yerning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin. Sudan ham Nil suviga qattiq bog‘langan. U ham Misr kabi tashvishlardan xavotirda. Abiy Efiopiya ikki davlat bilan “konstruktiv aloqa o‘rnatishga tayyorligini” bildirgan. Biroq u avvalgi muzokaralarda kelishuvga erisha olmagandi.
Izoh (0)