Afrika ittifoqi hukumatlar va xalqaro tashkilotlarda XVI asrda yaratilgan Merkator xaritasi o‘rniga Afrika qit’asining haqiqiy hajmini ko‘rsatadigan yangi proyeksiyadan foydalanishni targ‘ib qilmoqda. Bu haqda The Guardian xabar berdi.
“Afrika ikkinchi eng katta qit’a, u milliarddan ortiq aholiga ega. Ammo Merkator xaritasi uni kichikdek ko‘rsatib, noto‘g‘ri tasavvur uyg‘otadi. Qit’ada 55 dan ziyod davlatlar mavjud”, dedi Afrika ittifoqi komissiyasi rais o‘rinbosari Selma Malika Haddadi.
Tanqidchilar fikricha, bu stereotiplar ta’lim, OAV va siyosatga ham ta’sir qiladi. Shu bois “Correct the Map” (“Xaritani to‘g‘rilash”) tashabbusi “Africa No Filter” va “Speak Up Africa” tashkilotlari tomonidan ilgari surilgan bo‘lib, unda 2018-yilda yaratilgan “Equal Earth” proyeksiyasini global standart sifatida qabul qilish taklif etilmoqda.
“Afrikaning xaritadagi o‘lchami noto‘g‘ri. Bu tarixdagi eng uzoq vaqt qo‘llanib kelingan noto‘g‘ri ma’lumot. Endi bunga barham berish vaqti keldi”, dedi “Africa No Filter” rahbari Moki Makura.
“Speak Up Africa” hammuassisi Fara Ndiaye esa Merkator xaritasi afrikaliklarning, ayniqsa, maktab yoshidagi bolalarning o‘ziga ishonchiga salbiy ta’sir qilayotganini bildirgan. U “Equal Earth” proyeksiyasini Afrika ta’lim dasturlariga kiritish ustida ish olib borayotganini aytmoqda. Afrika ittifoqi bu tashabbusni qo‘llab, uni qit’aning global maydondagi “haqiqiy o‘rnini qayta tiklash” maqsadi bilan uyg‘un deb hisoblaydi. Tashkilot yaqin vaqt ichida a’zo davlatlar bilan muhokama qilib, yangi xarita proyeksiyasini keng joriy etish bo‘yicha choralar ko‘rishini bildirgan.
Merkator xaritasi dunyo bo‘ylab hanuz keng qo‘llaniladi. Google Maps kompyuterda 2018-yildan 3D globusga o‘tgani bilan, mobil ilovada Merkator hamon asosiy variant bo‘lib turibdi.
“Speak Up Africa” kompaniyasi Jahon banki va BMT kabi yirik tashkilotlardan ham “Equal Earth” xaritasini qabul qilishni so‘ramoqda. Ayni paytda, Jahon banki allaqachon Merkatordan voz kechayotganini ma’lum qilgan, BMT esa masalani ekspertlar qo‘mitasida ko‘rib chiqishini bildirmoqda. Karib dengizi davlatlari ham Afrika ittifoqining bu tashabbusini qo‘llab-quvvatlab, Merkator xaritasini “kuch va hukmronlik mafkurasi ramzi” sifatida rad etishga chaqirmoqda.
Ma’lumot o‘rnida, Afrika Ittifoqi 2002-yilda tashkil topgan (1999-yilda tugatilgan Afrika birdamlik tashkiloti — OAU o‘rnida tuzilgan). Shtab-kvartirasi Addis-Abebada joylashgan. Unga 55 ta davlat a’zo (butun qit’a davlatlarini qamrab oladi). Ittifoqning maqsadi quyidagilardan iborat:
- Afrika mamlakatlari o‘rtasida siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy integratsiyani kuchaytirish;
- qit’ada tinchlik va xavfsizlikni ta’minlash;
- inson huquqlari va demokratiyani rivojlantirish;
- Afrika davlatlarining global maydondagi ovozini mustahkamlash.
Izoh (0)