O‘zbekistonda o‘qituvchilar berayotgan bilimlar hayotga tatbiq qilinmayotgani sabab ularning hurmati yuqori emas. Bu haqda siyosatshunos Hamid Sodiq YouTube’dagi “Sodiq School” kanaliga bergan intervyusida fikr bildirdi.
Hamid Sodiqning aytishicha, ustoz aytayotgan gaplar jamiyat va davlatdagi haqiqatga to‘g‘ri kelishi kerak. Shundagina uning qadri bo‘ladi.
“Agar davlatda qonun ustuvor bo‘lmasa, huquqshunosning obro‘si bo‘lmaydi. Haqiqatan ham shunday. Men huquqshunoslik fanidan dars berganman. Darslarimizning obro‘si yo‘q edi. Konstitutsiyaviy huquqdan dars bersangiz, mamlakatda Konstitutsiyaga amal qilinmaydigan bo‘lsa, bolalar sizning faningizni bir tiyinga olmaydi. Deylik, maʼmuriy huquq yoki jinoyat huquqidan dars bersangiz, lekin davlatingizda maʼmuriy qoidalarga, jinoyat huquqiga amal qilinmaydigan bo‘lsa, huquqshunosning va huquqiy fanlarning qadri tushib ketadi. Shuning uchun ustoz qadri bo‘lishi uchun u aytayotgan gaplar jamiyat va davlatdagi haqiqatga to‘g‘ri kelishi, ishlashi kerak. Bo‘lmasa, ustoz hurmatdan qoladi. Shuning uchun ham hozir ustozlarning hurmati yo‘q, ularga qo‘l ko‘tariladi. Chunki inson sotsial mavjudot. U foydali narsani berayotganlargagina hurmat ko‘rsatadi”, dedi tahlilchi.
Siyosatshunos fikrini davom ettirib, davlat va xususiy maktablarda ishlayotgan o‘qituvchilar faoliyatini taqqosladi.
“Nima uchun xususiy maktablardagi ustozlarning qadri boshqacharoq? Chunki ular haqiqatga ko‘proq yaqin. Nima uchun, deylik, ingliz tili ustozi ayrim davlat maktablarida 11-sinf qizlari bilan tortishib, urishib ketadi? Nega xususiy maktablarda ingliz tili o‘qituvchilari boshiga ko‘tariladi? Chunki ular IELTS’ni kafolatlab qo‘ygan.
Bizlar sotsial maxluqmiz va haqiqatan ham o‘qituvchi berayotgan bilimlar foyda keltirayotgani uchun maʼlum bir maʼnoda hurmat qilamiz. Ustoz senga IELTS’dan 7 ball olishni taʼminlaydigan tizimli taʼlim berib borayotgan paytda, sen u bilan urishmaysan. Ustozning berayotgan bilimi hayotga tatbiq etilmagani uchun ustozlarga hurmatsizlik qilinadi. Bu tabiiy narsa. Agar sen aytayotgan efemer narsalar ertaga o‘quvchining hayotida qo‘llanilmasa, u seni hurmat qilmaydi. Katta muammo shu yerda, yaʼni o‘qituvchilar tomonidan berilayotgan bilimlarning hayotga tatbiq qilinmasligida. Shuning uchun men aytgan bo‘lardimki, jamiyat va davlatda qonun ustuvor bo‘lish kerak. Ustozlar aytgan fikrlar ishlay boshlagandan keyingina jamiyat, davlat va ustoz balansi taʼminlanadi. Bo‘lmasa, balans taʼminlanmaydi”, dedi Hamid Sodiq.
Avvalroq Qashqadaryodagi davlat maktabida o‘quvchi ingliz tili o‘qituvchisi yuziga tarsaki tushirgani xabar qilingandi. O‘qituvchiga nisbatan qo‘pollik Sirdaryo viloyatidagi davlat maktabida ham sodir etilgan. Unda o‘quvchining onasi o‘qituvchining yuziga musht tushirib, o‘ldirish bilan tahdid qilgan.
Statistika qo‘mitasi 2025-yil fevralda O‘zbekistondagi umumiy o‘rta taʼlim tashkilotlarida jami 564,9 ming nafar o‘qituvchi ishlayotganini maʼlum qilgan.
Izoh (0)