O‘zbekistonda “Yashil makon” elektron platformasida ochiqlik yanada ta’minlanadi. Bu borada “Yashil makon” umummilliy loyihasi doirasida hamda o‘rmonlarni boshqarish tizimida islohotlarni izchil davom ettirish, yashil hududlarni kengaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi prezident farmonida bir qator choralar belgilandi.
Farmonga ko‘ra, daraxt va buta ko‘chatlarining ko‘karuvchanligi, yashovchanligi, kasallik va zararkunandalarga chidamliligini oshirishning 2026-yil 1-yanvardan boshlab maqsadli ko‘rsatkichlari etib quyidagilar belgilandi:
- davlat o‘rmon xo‘jaliklarida respublika hududlarining iqlim sharoitiga mos daraxt turlarining zamonaviy seleksiya usullaridan foydalanib sifatli va kafolatlangan urug‘larni yetishtirish hajmini 1,5 baravar oshirish.
- urug‘chilik laboratoriyalarida respublika hududlarining iqlim sharoitiga mos o‘simlik turlaridan onalik plantatsiyalarini tashkil qilish;
- davlat o‘rmon xo‘jaliklari tomonidan yetkazib berilayotgan ko‘chatlar hajmini 2 baravarga oshirish.
2025-yil 1-oktyabrdan boshlab “Yashil makon” umummilliy loyihasini amalga oshirishda jamoatchilik ishtirokini oshirish, “Yashil makon” elektron platformasida ochiqlikni ta’minlash va raqamlashtirishga qaratilgan bir qator mexanizmlar joriy qilinadi.
Jumladan, aholi tashabbusi bilan daraxt ekilishi mumkin bo‘lgan aniq hudud, suv ta’minoti, keyinchalik parvarish qilish imkoniyati va daraxtlarning turlari ko‘rsatiladi. “Yashil makon” umummilliy loyihasiga davlat byudjetidan ajratiladigan mablag‘lar hisobidan amalga oshiriladigan ishlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni jamoatchilikka “har bir tiyin sarflanishini kuzatish” tamoyili asosida onlayn yetkaziladi.
Daraxt va butalarni kesish uchun ruxsatnoma berish yuzasidan murojaat qilgan shaxs to‘g‘risidagi ma’lumot, ko‘chirilishi yoki kesilishi taklif etilayotgan daraxt va ko‘chirish (kesish) sababi, aniq manzili, joydashuvi, foto va videotasvirlar aks ettiriladi.
O‘rmon fondiga kirmaydigan daraxt va butalarning qimmatbaho navlarini qonunga xilof ravishda kesgan yoki yo‘q qilgan shaxslar tomonidan kompensatsiya sifatida ekilgan daraxt va buta ko‘chatlari hisobini yuritish tizimini joriy qilinadi.
Daraxtlarni noqonuniy kesgan jismoniy va yuridik shaxslar, ushbu huquqbuzarliklar va ular yuzasidan ko‘rilgan choralar haqida “Yashil makon” elektron platformasiga doimiy ravishda ma’lumotlar kiritib boriladi.
2025-yil 1-noyabrdan boshlab o‘rmon fondi yer maydonlari alohida muhofaza etiladi va ularning toifasini o‘zgartirish prezident qaroriga muvofiq amalga oshiriladi.
“Yashil makon” umummilliy loyihasi haqida
O‘zbekistonda ushbu umummilliy loyiha to‘rt yil avval boshlandi. Ushbu dastur uchun 2025-yilda 100 milliard so‘m ajratildi. Daraxtlarni 3 yil parvarishlash, kasallikdan saqlash, sug‘orish xarajatlari ham investitsiya dasturiga kiritiladi. 2024-yilda jami 200 mln, shundan bahor mavsumida 125 million tup ko‘chat ekilishi belgilangan bo‘lib, bahor mavsumida 138,1 million tup (110,5 foiz) daraxt ko‘chatlari ekilgan.
Fuqarolar fikr-mulohazalari, xohish-istaklarini atroflicha o‘rganib, bildirilgan tavsiyalardan kelib chiqqan holda, bu boradagi ishlarni yangi, yanada yuksak bosqichga ko‘tarish maqsadida 2025-yil O‘zbekistonda “Atrof-muhitni asrash va yashil iqtisodiyot yili” deb e’lon qilingan.
Izoh (0)