Senatning 26-iyundagi yalpi majlisida “Yadroviy zarar uchun fuqarolik javobgarligi to‘g‘risidagi Vena konvensiyasiga O‘zbekiston Respublikasining qo‘shilishi haqida”gi qonun ko‘rib chiqilib, ma’qullandi.
Majlisda qayd etilishicha, O‘zbekiston mazkur Konvensiyaga qo‘shilishi natijasida fuqarolik yadro obyektlarida sodir bo‘lgan hodisalar oqibatida yetkazilgan zarar uchun javobgarlik rejimi, zararni qoplash tartibi, muddatlari va tamoyillarini belgilaydigan asosiy normalar tatbiq etiladi. Shuningdek, yadroviy javobgarlik rejimi yadroviy falokat yuz bergan taqdirda O‘zbekiston xalqiga tovon to‘lanishi taʼminlanadi.
Mazkur hujjatning asosiy maqsadi yadroviy qurilma operatori tomonidan boshqariladigan inshootlarda sodir bo‘lgan hodisalar natijasida yuzaga kelgan yadro zarari uchun operatorning javobgarligini, shuningdek, yadro zararidan moliyaviy himoyani taʼminlash uchun minimal talablarni belgilashdan iborat.
Vena konvensiyasiga qo‘shilish zararni qoplashning xalqaro miqyosda tan olingan huquqiy mexanizmlarini taʼminlab, jabrlanuvchilarni himoya qilishni kuchaytiradi, yadroviy qurilmalar operatorining aniq majburiyatlarini belgilaydi va yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan zararlarni qoplash uchun ishonchli moliyaviy kafolatlarni yaratadi.
Shu bilan birga, milliy yadro xavfsizligi tizimiga ishonchni oshiradi, xalqaro hamkorlikni mustahkamlaydi va yadroviy javobgarlik sohasidagi zamonaviy standartlarga rioya etilishini taʼminlaydi.
O‘zbekistonning Vena konvensiyasiga qo‘shilishi yadro energetikasi va xavfsizligi sohasida xalqaro huquqiy maydonga kirishini taʼminlashga, yadroviy xavfsizlikni kafolatlashga, yadroviy zarardan jabrlanuvchilarning huquqlarini munosib himoya qilishga, davlatning yadro energetikasi sohasidagi masʼuliyatini aniq belgilashga hamda yadro energetikasi sohasida sug‘urta tizimi va kompensatsiya mexanizmlarini joriy etishga xizmat qiladi.
Bundan tashqari, O‘zbekistonning Atom energiyasi xalqaro agentligi bilan hamkorlik aloqalari yanada kengayadi va uning dasturlari doirasida loyihalarni amalga oshirish ishlari faollashadi.
Ushbu qonun Qonunchilik palatasining 27-maydagi yig‘ilishida deputatlar tomonidan qabul qilingandi.
Shavkat Mirziyoyev 2024-yil 24-dekabr kuni “Sanoat, radiatsiya va yadro xavfsizligi sohasida davlat nazoratini takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonni imzolagandi. Unda O‘zbekiston qator xalqaro shartnomalarga, shu jumladan Yadroviy zarar uchun fuqarolik javobgarligi to‘g‘risidagi Vena konvensiyasi qo‘shilishi belgilangandi.
Yadroviy zarar uchun fuqarolik javobgarligi to‘g‘risidagi Vena konvensiyasi — bu xalqaro huquqiy hujjat bo‘lib, yadroviy voqealar natijasida yuzaga keladigan zararlar uchun fuqarolik javobgarlik masalalarini tartibga soladi. Konvensiya 1963-yil 21-mayda qabul qilingan va 1977-yil 12-noyabrda kuchga kirgan.
Izoh (0)