• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12591.57
    • RUB153.82
    • EUR14545.78
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +25°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl Ilm-fan

    Google qidiruv kreativlikni o‘ldiradi — tadqiqot

    Olimlar internetdan foydalanish ilgari o‘ylanganidek faqat yordam bermasdan, balki ijodiy fikrlashga to‘sqinlik qilishi mumkinligini aniqladi: bu vaziyat, ayniqsa, g‘oyalar yakka tartibda yoki guruhda paydo bo‘lishiga bog‘liq.

    Foto: Hi-tech.mail.ru

    Karnegi-Mellon universiteti mutaxassislari internetdagi ma’lumotlarga kirish ijodiy imkoniyatlarni kengaytiradimi yoki aksincha, ularni cheklab, “fiksatsiya” deb ataladigan holatni keltirib chiqaradimi, shuni aniqlashga qaror qildi. Fiksatsiya — bu inson allaqachon ma’lum bo‘lgan misollar va g‘oyalar ta’sirida bir xil fikrlash usulida qolib ketishidir.

    Tadqiqotda 244 nafar talaba ishtirok etdi. Ular tasodifiy ravishda Google’ga kira oladigan va kira olmaydigan guruhlarga bo‘lindi. Ishtirokchilarga uch daqiqa ichida soyabon va qalqon kabi narsalardan foydalanishning iloji boricha ko‘proq g‘ayrioddiy usullarini o‘ylab topish vazifasi berildi. Bu obyektlar mavjud onlayn assotsiatsiyalar sonidagi farqlar tufayli tanlangan: “soyabon” so‘rovi bo‘yicha Google “qalqon” so‘ziga qaraganda ko‘proq xilma-xil natijalarni beradi. Tadqiqotchilar odatiy aqliy hujum vaziyatini modellashtirgan holda yakka tartibda va guruhlarda taklif qilingan g‘oyalarning soni va sifatini baholadi.

    Foto:Hi-tech.mail.ru

    Ma’lum bo‘lishicha, shaxsiy darajada Google’dan foydalanish haqiqatan ham ko‘proq g‘oyalar yaratishga yordam bergan, ammo bu faqat internet keng ko‘lamli variantlarni taklif qilgandagina, masalan, soyabon holati kabi, samarali bo‘lgan. Biroq internetda ma’lumotlar kam bo‘lgan hollarda undan foydalanish hech qanday ustunlik bermagan.

    Eng qiziqarli natijalar esa guruh ijodkorligini tahlil qilishda namoyon bo‘ldi. Google’ga kirishga imkoni bo‘lmagan guruhlar, ayniqsa, ishtirokchilar soni oshgan sayin yanada xilma-xil va o‘ziga xos g‘oyalarni ilgari surdilar. Internetdan foydalanganlar esa ko‘pincha bir xil yoki o‘xshash xulosalarga kelishgan, bu esa umumiy ijodiy xilma-xillikni pasaytirgan. Internetsiz guruhlar ko‘pincha noyob, faqat bitta ishtirokchida paydo bo‘lgan “noyob” g‘oyalarni yaratdi — bu esa o‘z navbatida jamoaviy ijodkorlikni oshirishga xizmat qildi.

    Foto: Hi-tech.mail.ru

    Mutaxassislar g‘oyalar sifatini foydalilik, yangilik va umumiy ijodkorlik mezonlari bo‘yicha baholaganida, internetsiz guruhlar Google’dan foydalanganlardan ustun yoki kamida teng ekanligini aniqladi. Oflayn guruhlarning ustunligi, ayniqsa, samaradorlik va ijodkorlikda yaqqol ko‘zga tashlandi, g‘oyalarning yangiligi esa turlicha edi.

    Tadqiqot mualliflaridan biri, professor Denni Oppengeymer ta’kidlashicha, birinchi marta internet-qidiruv fikrlash doirasini cheklash effektini keltirib chiqarishini empirik jihatdan tasdiqlash imkoniyati paydo bo‘ldi. Odamlar umumiy javoblarni ko‘rib, ko‘proq bir xil toifada fikrlay boshladi va kutilmagan variantlarni e’tibordan chetda qoldirdi.

    Tadqiqotning o‘ziga xos cheklovlari mavjud: unda faqat ikkita fan qo‘llangan, sessiyalar qisqa bo‘lgan va ishtirokchilar nisbatan bir xil, akademik jihatdan muvaffaqiyatli guruhni tashkil etgan. Shunday bo‘lsa-da, ish natijalari ijodkorlik talab etiladigan vazifalarni yechishda texnologiyalardan qanday foydalanayotganimiz haqida o‘ylashga undaydi. Mualliflar ta’kidlashicha, internetdan butunlay voz kechish shart emas, ammo u qaysi holatlarda, ayniqsa, guruh ishida fikrlash o‘ziga xosligiga zarar yetkazishi mumkinligini anglash muhimdir.

    8 iyul, 13:55   Izoh (0)   1029
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #Google#Olimlar#Tadqiqot#Talabalar

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Startap, innovatsiya va ekotizimlar — bu nima va “ular nima bilan yeyiladi”?

    02.11.2018, 10:23

    O‘zbekiston Respublikasi ta’lim sohasidagi korrupsiyani qanday yo‘q qilsa bo‘ladi?

    25.03.2019, 09:34

    O‘zbekistonda Yoshlar akademiyasi tashkil etiladi

    31.08.2019, 13:59

    Ilm-fanga hissa qo‘shgan ayollar. 11-fevral — Xalqaro ilm-fandagi xotin va qizlar kuni

    11.02.2020, 23:58

    O‘zbekistonda zamonaviy farmatsevt kadrlarni tayyorlash uchun qanday ishlar amalga oshirilmoqda?

    15.04.2024, 18:58

    O‘zbekistonlik 17 yoshli qiz dunyoning yetakchi universiteti olimlari bilan tadqiqot olib bormoqda

    17.05.2024, 21:50

    Olimlar erta o‘limga omil bo‘luvchi butun dunyodagi ikkinchi xavfni ma’lum qildi

    19.06.2024, 19:55

    Raqamli illyuziya yoxud aldanayotgan sezgilarimiz

    08.07.2024, 13:21

    Braziliya sohillari yaqinidagi akulalar organizmidan kokain topildi

    23.07.2024, 21:15

    O‘zbekistonda jazirama issiq qancha davom etadi?

    25.07.2024, 16:40

    Quyoshda yangi kuchli chaqnash sodir bo‘ldi

    14.08.2024, 17:25

    “Sharq taronalari” XIII xalqaro musiqa festivali doirasida ilmiy-amaliy konferensiya o‘tkaziladi

    26.08.2024, 17:55

    Kimyo bo‘yicha 2024-yilgi Nobel mukofoti sovrindorlari e’lon qilindi

    09.10.2024, 15:07

    “O‘zbek ilm-fani og‘ir judolikka uchradi”

    11.11.2024, 19:11

    Stress va depressiya “o‘chog‘i”ga aylanib qolgan shahar: Toshkent havosi ifloslanishining sabab va oqibatlari

    30.11.2024, 11:05

    Olimlar 1600 dan ortiq yadro bombasini portlatishni taklif qildi

    17 fevral, 13:47

    Ijtimoiy tarmoqlar insonda yolg‘izlik hissini kuchaytirishi isbotlandi

    24 mart, 16:45

    Havo ifloslanishining bolalar rivojlanishiga xavfi aniqlandi 

    1 aprel, 22:05

    Mukammal qomatga erishish yo‘lida anoreksiyaga duchor bo‘lgan jahon yulduzlari

    9 aprel, 20:15

    Xitoylik erkak virtual o‘yin yaratuvchilarini 5 ming marta shapaloq yegani uchun sudga berdi

    10 aprel, 19:25

    Shahed kamikadze dronlari Isroil havo mudofaasini yo‘q qilish uchun uchirildi va 50 daqiqada manzilga yetib boradi — OAV

    14 iyun, 00:02

    Ginnesning rekordlar kitobini zabt etgan qo‘shiqchi — Maykl Jekson qanday vafot etgandi?

    16 iyun, 18:15

    Apple va Google akkauntlaridan 16 mlrd parol internetga tarqaldi — OAV

    19 iyun, 17:54

    Qirg‘izistonda sodir bo‘lgan zilzila O‘zbekistonda sezildi

    19 iyun, 18:13

    Sun’iy intellekt Google qidiruvni yo‘q qilmoqda: saytlar trafik, reklama va daromadini yo‘qotmoqda

    21 iyun, 10:20

    AQSH Yevropa Ittifoqida internetni o‘chirishi mumkin

    23 iyun, 19:40

    Smartfon tanlash: qaysi funksiyalar chindan ham kerakli, qaysilari ortiqcha?

    24 iyun, 11:15

    Muammoli kreditlar, shaffof bo‘lmagan amaliyotlar va davlat nazoratining yuqoriligi: O‘zbekiston moliyaviy sektori barqarorligi tahlili

    25 iyun, 13:10

    Avval fantastikadek tuyulgan endi esa haqiqatga aylangan 5 ta kino prognozi

    28 iyun, 13:50

    “Kanada bilan savdo muzokaralari to‘xtatiladi” — Tramp (video)

    28 iyun, 18:35

    HONOR ilhomlantiruvchi AI texnologiyalarga ega HONOR 400 seriyasini taqdim etdi

    3 iyul, 10:30

    Neyrotarmoqlar OAV trafigining pasayishiga sabab bo‘layotgani ma’lum qilindi 

    4 iyul, 21:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    O‘zbekistonda tibbiy sug‘urta nima uchun zarur: shifokor qarashi va Neo Insurance tajribasi


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    OKMKda yangi sulfat kislota sexi qurilmoqda


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    Vaqt sinovidan o‘tgan tarmoq: 33-yillik faoliyat, 12 million foydalanuvchi tanlovi va mobil aloqaning yangi arxitekturasi


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni

     

    Tavsiya etamiz

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25

    “Rossiya allaqachon katta og‘alik maqomini yo‘qotib bo‘ldi”. Ukraina urushi postsovet hududida nimalarni o‘zgartirdi?

    24 iyul, 15:15
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Dunyoning 15 ta davlati TIV rahbarlari Falastin davlatini tan olish jarayonini qo‘llab-quvvatladi

    Dunyo | 30 iyul, 23:50

    Biatlon bo‘yicha ikki karra Olimpiada chempioni Pokiston tog‘larida halok bo‘ldi

    Dunyo | 30 iyul, 23:30

    Tramp ukrainalik qochqinlarga urush tugaguncha AQSHda qolishga ruxsat berdi

    Dunyo | 30 iyul, 23:15

    Hindistonda 12 yil avval ishlangan filmning finali sun’iy intellekt orqali yaratiladi va qayta namoyish etiladi

    Kino | 30 iyul, 23:01

    ChatGPT’da bepul repetitor rejimi paydo bo‘ldi

    Dunyo | 30 iyul, 22:50

    Nozimaxon Davletova Prezident administratsiyasi rahbarining shartnoma asosidagi konsultanti etib tayinlandi

    O‘zbekiston | 30 iyul, 22:18

    G‘azoda bir kilogramm shakar narxi 100 dollargacha ko‘tarildi

    Dunyo | 30 iyul, 22:05

    “Manchester Yunayted” Onana o‘rniga munosib nomzod topdi

    Sport | 30 iyul, 21:58
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.