Yapon olimlari dengiz suvida “bir necha soat ichida” eriy oladigan plastmassa ishlab chiqdi. Bu okeanlarning ifloslanishi muammosini hal qilishda yordam berishi mumkin. Bu haqda Reuters xabar berdi.
Ixtiro Fizik-kimyoviy tadqiqotlar instituti va Tokio universiteti olimlari tomonidan yaratilgan. U an’anaviy plastikdan ancha tez parchalanadi va hech qanday iz qoldirmaydi.
Tokio yaqinidagi Vako shahridagi laboratoriyada tadqiqotchilar plastikning kichik bo‘lagi bir soat davomida aralashtirilgandan so‘ng sho‘r suvda g‘oyib bo‘lganini namoyish etdi, deyiladi xabarda.
Loyiha rahbari Takudzo Aida ularning tadqiqoti “sezilarli qiziqish uyg‘otgani”ni ta’kidladi. Olim bu plastmassaning neft asosidagi plastmassa kabi mustahkam ekanini, shuningdek, “zaharli emasligini, yonmasligini va karbonat angidrid ajratmasligini” aytdi.
Keyinchalik bu tarkibiy qismlar tabiiy bakteriyalar tomonidan qayta ishlanishi mumkin. Bu esa suvdagi hayotga zarar yetkazishi va oziq-ovqat zanjiriga kirishi mumkin bo‘lgan mikroplastiklarni hosil qilishdan saqlaydi.
Bolalar qaysi sayyorada yashashlarini tanlay olmaydi. Ular uchun imkon qadar eng yaxshi muhitni qoldirish — biz olimlarning burchi, deydi Aida.
Tuz tuproqda ham mavjudligi sababli, taxminan, 5 santimetr o‘lchamdagi plastik bo‘lak quruqlikda 200 soatdan ko‘proq vaqt o‘tgach parchalanadi.
Aidaning qo‘shimcha qilishicha, bu material ustiga maxsus qoplama surtilgach, oddiy plastik kabi ishlatilishi mumkin. Hozirda olimlar aynan shu qoplama usullarini mukammallashtirish ustida izlanish olib bormoqda.
BMTning Atrof-muhit dasturi prognozlariga ko‘ra, 2040-yilga borib plastmassa bilan bog‘liq ifloslanish hajmi uch barobarga ortadi. Oqibatda har yili jahon okeanlariga 23 milliondan 37 million tonnagacha plastik chiqindilar tashlanishi kutilmoqda. Bu esa nafaqat dengiz ekotizimlariga, balki inson salomatligiga ham jiddiy tahdid tug‘diradi. Chunki mikroplastiklar oziq-ovqat zanjiri orqali inson organizmiga o‘tishi mumkin.
Izoh (0)