“Bir yilda 30 mln dollarlik tilla taqinchoq sotdik” — Toshkentdagi sanoat ko‘rgazmasidan reportaj (foto)

O‘zbekistonda Toshkent xalqaro investitsiya forumi davom etmoqda. Panel sessiyalarda investitsiya va biznesga oid muhokamalar bo‘lyapti. Shu bilan birga, tadbir doirasida sanoat ko‘rgazmasi ham ochilgan. “Daryo” muxbiri ko‘rgazmani ko‘zdan kechirib, ishtirokchilar fikrlari bilan qiziqdi, jarayondan suratlar oldi.

Pavilyonlarda mamlakatda o‘ndan ortiq sohalarda faoliyat yuritayotgan 90 ta kompaniya stendlari o‘rin olgan.

 

Masalan, qurilishga sohasidagi yirik loyihalardan biri — “Yangi Toshkent”. Qariyb 1 mln aholi hayot kechirishi uchun mo‘ljallangan loyihaga 2023-yil martda start berilgandi.

“Loyihaning 1-bosqichi 6 ming gektar hududda amalga oshirilmoqda. Jami ajratilgan yer maydoni esa 19,7 ming gektar. Dastlabki bosqich 8–10-yilda yakunlanishi rejalashtirilgan bo‘lib, uning jami qiymati 40 mlrd dollarga teng. Ko‘rgazmada loyihamizni dunyoga tanitishni maqsad qilganmiz. Bunda nafaqat mahalliy, balki xorijiy investorlarni ham jalb qilmoqchimiz. Forum doirasida 100 dan ortiq uchrashuv o‘tkazdik. Ko‘plab investorlar qiziqish bildirib, hududga chiqqan holda loyihalarimiz bilan tanishdi. Hozirda turar-joy va mehmonxona komplekslari, ofislar qurilishi bo‘yicha 20 ga yaqin loyihaga start berilgan. Ularning umumiy qiymati 700 million dollar atrofida”, deydi “Yangi Toshkent” direksiyasi bo‘lim boshlig‘i Humoyiddin Abrahmatov.

Forumda O‘zbekiston texnologik metallar kombinati ham o‘z stendini namoyish etyapti. Kombinat raisi o‘rinbosari Amir Abidov dunyoda kritik metallarga talab kuchayib borayotganini aytdi.

“Turkiyadan investorlarimiz bor. Yevropa davlatlari, Amerika, Xitoy kompaniyalari faoliyatimizga qiziqish bildiryapti. Mis, volfram, tantal-niobiy, nikel, kobalt, xrom va magniy metallarini ishlab chiqarish bo‘yicha 8 ta investitsion loyihamiz mavjud. Shu bilan birga, nisbatan kichikroq bo‘lgan geologiya-qidiruv bosqichidagi 19 ta loyihani amalga oshiryapmiz. Kombinat o‘tgan yili ish boshlaganiga qaramay, loyihalar umumiy qiymati 1,6 mlrd dollardan oshdi. Hozir volfram, molibden, reniy, yuqori sof selen, tellur metallari ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yganmiz. Konchilik, metallurgiya va tayyor mahsulot olish yo‘nalishlarida ishlayapmiz”, dedi mutaxassis.

Yarmarkada qator yirik elektron tijorat kompaniyalari qatorida Rossiyaning Wildberries marketpleysi vakillari ham qatnashmoqda. Kompaniyaning O‘zbekistondagi boshqaruv direktori Akmal Pirimqulovning aytishicha, mamlakatda elektron savdo tez rivojlanyapti.

“Respublikada 2022-yilda ish boshlaganmiz. Hozirgacha Wildberries’da 1 mlrd dollardan ortiq qiymatdagi O‘zbekiston mahsulotlari sotildi. Biz mamlakatda 180 ming kvadrat metr maydonga ega yirik logistika majmuasini qurmoqchimiz. Bu respublikada jadal rivojlanayotgan elektron tijorat sektorini qo‘llab-quvvatlashning markaziy bo‘g‘iniga aylanadi. O‘zbekiston bozori elektron tijorat uchun katta imkoniyatlarga ega. Hamma joyda bo‘lgani kabi logistika, tartibga solish talablari va bojxonada qiyinchiliklar mavjud. Ammo hukumat muloqotga tayyorligi va yangi kompaniyalar duch keladigan qiyinchiliklarni tushunishini bir necha bor namoyish etdi. Biz bu yerda investitsiya muhitini qulay deb baholaymiz va uzoq muddatda bozor yanada jozibador bo‘lishiga ishonamiz”, deydi kompaniya vakili.

Sanoat yarmarkasi 12 ming kvadrat metr maydonni egallagan. Pavilyonlarda energetika, elektrotexnika, qurilish, metallurgiya va avtomobilsozlik sohalarida yirik kompaniyalar stendlarini ko‘rish mumkin. Shu bilan birga, O‘zbekistonning zargarlik sanoati ham namoyish qilinyapti.

“O‘tgan yili ichki bozorga 20 mln dollarlik, xorijga 10,5 mln dollarlik tilla taqinchoqlar sotdik. Mahsulotlarni AQSH, BAA va qo‘shni davlatlarga eksport qilyapmiz. Respublikada 20 ta do‘konimiz bor. 400 nafardan ortiq xodimlar ishlaydi. Zavodimiz yiliga olti tonna oltindan zargarlik buyumlari ishlab chiqarish quvvatiga ega. Zargarlik mahsulotlarimiz narxlari 700 ming so‘mdan 250 million so‘mgacha. Narx tillaning probasi va boshqa xususiyatlarga bog‘liq. Masalan, ayrim taqinchoqlar brilliant bilan bezatilgani uchun qimmat bo‘ladi. Maqsadimiz brendimizni dunyoga tanitish. Ko‘rgazma chet ellik investorlarga o‘z mamlakatida bizning brend do‘konlarini ochishni taklif qilyapmiz”, deydi Toshkent shahar hokimligi qoshidagi “Fonon” zargarlik korxonasi tijorat direktori Bekzod Solihov.

Ko‘rgazma to‘g‘risida xalqaro moliya eksperti va investor Feruzbek Aliyev ham o‘z fikrlarini bildirdi. Mutaxassisning aytishicha, bugun o‘zbek bozori bilim, texnologiya va kapital borasida kengaymoqda.

“Balki kimlardir bunga ko‘z yumar, ammo men bir haqiqatni aytaman: Osiyoning yangi sarmoya markazi bugun Toshkentda shakllanyapti. Masalan, DataVolt kompaniyasi mintaqadagi eng yirik “yashil data markaz”ni, Veon kompaniyasi esa sunʼiy intellektga asoslangan “mobil superilova” yaratish bo‘yicha loyihalarni boshlaganini eshitib, xursand bo‘ldim. Bugun shu kabi ko‘plab IT va investitsion kompaniyalar forum sabab O‘zbekiston bozoriga jiddiy qiziqish bildiryapti. Demak, bu ular uchun oddiy tashrif emas, balki global iqtisodiy harakatning yangi manziliga strategik yondashuvlari, deb o‘ylayman. Meni moliyaviy tahlilchi sifatida hayratga solayotgan narsa — o‘zbek bozori endi faqat resurs emas, balki bilim, texnologiya va kapital uchun ham eksport markaziga aylanmoqda. Buni anglab yetgan davlatlar esa albatta yutadi”, dedi ekspert.

 

 

 

Bu yilgi IV Toshkent xalqaro investitsiya forumi investorlar, hukumatlar, moliya institutlari va biznes vakillaridan iborat 8 mingdan ziyod ishtirokchini qamrab olgan.