• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    “Buning uyatli joyi yo‘q”. Jamshid Qo‘chqorov davlat nega qarz olayotganiga izoh berdi

    O‘zbekiston har bir dollar davlat qarzini sinchkovlik va aniq maqsadlar asosida olmoqda. Bu haqda bugun, 3-iyun kuni o‘tkazilgan parlament quyi palatasi yig‘ilishida bosh vazir o‘rinbosari, iqtisodiyot va moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov maʼlumot berdi.

    Jamshid Qo‘chqorov
    Jamshid Qo‘chqorov
    Foto: Oliy Majlis

    “Qarz olish muammoli masala emas”

    Jamshid Qo‘chqorovning aytishicha, davlat o‘z vazifalarini bajarishda qarzga ehtiyoj sezmoqda.

    “O‘sib kelayotgan iqtisodiyotimiz ko‘p mablag‘ga muhtoj. Davlat vazifalarini bajarish bilan bog‘liq xarajatlar bor. Masalan, infratuzilmani rivojlantirish, yaʼni yo‘l, ichimlik suvi, energetika tarmoqlari va boshqalar. Qolaversa, mamlakat mudofaa qobiliyati va chegaralar xavfsizligini taʼminlash ham xarajatlarni talab qiladi. Bunda davlat xarajatlarining maʼlum bir qismini tashqi qarz hisobiga moliyalashtirish taqozo etiladi. Shu bilan birga, uy-joy dasturi bor. Bugun mamlakatning barcha hududlarida, jumladan eng chekka tumanlarda ham ko‘p qavatli uylar qurilyapti. Ularni tadbirkorlar qurmoqda. Odamlar ipoteka krediti olib, o‘sha uylardan xarid qilyapti. Kredit uzoq muddatga beriladi. Albatta, banklarni mablag‘ bilan taʼminlash uchun ham uzoq muddatli qarz mablag‘lari chet eldan olib kelinadi. Bu ham tashqi qarz olishimiz bilan bog‘liq masala”, dedi vazir.

    Jamshid Qo‘chqorov so‘zi davomida joriy yil 1-aprelda O‘zbekiston davlat qarzi qoldig‘i 42,4 mlrd dollarga yetganini aytdi.

    Insfografika: “Daryo” / Dilbek To‘rayev
    Infografika: “Daryo” / Dilbek To‘rayev

    Vazirga ko‘ra, davlat qarzining 35,6 mlrd dollari tashqi, 6,9 mlrd dollari ichki manbalardan olingan.

    “Davlat qarzining jami miqdori 2025-yil uchun kutilayotgan yalpi ichki mahsulotga nisbatan 33,5 foizni tashkil etadi. Davlat qarziga doir qonunda qarz miqdori YIMning 60 foizidan oshirilmasligi belgilangan. Rahbariyat tomonidan har bir dollar qarz olishga nihoyatda sinchkovlik bilan qaraladi. Har bir dollar nima uchun, qaysi maqsadlarga olinayotgani katta tekshiruvdan o‘tkaziladi. Yalpi ichki mahsulot o‘sib, daromadlar ko‘payayotgani, hududlar obod bo‘layotganida xarajatlarning maʼlum qismi tashqi qarzdan qoplanadi. Buning uyatli joyi yo‘q. Muammoli holi ham yo‘q. Qarz oshdi deb gapiradigan odam O‘zbekiston yalpi ichki mahsuloti bugungi kunda 115 mlrd dollarga yetganini ham aytib o‘tish kerak”, deya fikr bildirdi bosh vazir o‘rinbosari.

    Hisob-kitoblarga qaraganda, 2025-yil yanvar–mart oylarida O‘zbekiston davlat qarzi 2,2 mlrd dollarga ko‘paygan. 

    Qarzlar kimlardan olinib, qayerga sarflanyapti?

    Iqtisodiyot va moliya vazirligi maʼlumotiga ko‘ra, davlat tashqi qarzining 19,3 mlrd dollari yoki 54 foizini xalqaro moliya institutlari bergan. Bunda eng yirik kreditorlar Jahon banki (7,74 mlrd dollar) va Osiyo taraqqiyot banki (7,44 mlrd dollar) bo‘lgan.

    Respublikaga xorijiy hukumatlar moliya tashkilotlari jami 10,6 mlrd dollar kredit ajratgan (umumiy summaning 30 foizi). Bunda eng yirik qarzdorlik Xitoy taraqqiyot davlat banki hamda Xitoy Eksimbankidan (3,6 mlrd dollar) yuzaga kelgan. Shu bilan birga, Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi (3,1 mlrd dollar) nisbatan katta miqdorda kreditlar yo‘naltirgan.

    Xorijiy investorlar esa 5,66 mlrd dollarlik xalqaro obligatsiyalarni sotib olish orqali mamlakatga qarz bergan.

    Hisobotda qayd etilishicha, davlat tashqi qarzining 16,8 mlrd dollar (47 foizi) byudjetni qo‘llab-quvvatlash uchun yo‘naltirilgan. Shuningdek, kredit mablag‘lari quyidagi tarmoqlarga nisbatan ko‘proq sarflangan:

    • qishloq va suv xo‘jaligi 6 mlrd dollar;
    • yoqilg‘i-energetika sanoati 5,9 mlrd dollar;
    • elektroenergetika 3,9 mlrd dollar;
    • uy-joy kommunal xo‘jaligi 2,9 mlrd dollar;
    • transport va transport infratuzilmasi 2,8 mlrd dollar;
    • sog‘liqni saqlash, ta’lim, axborot va kommunikatsiya texnologiyalari hamda boshqa sohalar 2,5 mlrd dollar;
    • neft va gaz 1,7 mlrd dollar.

    Umumiy olganda, eng yirik qarz mablag‘lari yoqilg‘i-energetika tarmoqlariga sarflanayotganini ko‘rish mumkin.

    Davlat qarzlari va foiz xarajatlari ko‘payishda davom etadi

    O‘zbekiston davlat qarzi 2025-yil yakunida 45,1 milliard dollarga yetishi prognoz qilinmoqda. Bu yil yakunida kutilayotgan yalpi ichki mahsulotga (125 milliard dollar) nisbatan 36,7 foizga teng degani. Joriy yilda 5,5 milliard dollar miqdoridagi tashqi qarz olinishi belgilangan. Shundan 3 mlrd dollari byudjetni qo‘llab-quvvatlashga, qolgan 2,5 milliard dollari investitsiya loyihalari uchun yo‘naltirilishi ko‘zda tutilgan.

    2026-yilda mamlakat yalpi ichki mahsuloti 140 milliard dollardan ortishi prognoz qilinmoqda. Dastlabki tahlillarda makroiqtisodiy hamda fiskal ko‘rsatkichlar barqarorligi taʼminlansa, davlat qarzining yalpi ichki mahsulotga nisbati kelasi yili 37,9 foiz atrofida bo‘lishi kutilmoqda. Bu davlat qarzi 53 mlrd dollardan ortishini anglatadi.

    Tashqi kreditlar miqdori ko‘payishi fonida davlat byudjetidan qarzning foiz to‘lovlarini qaytarish xarajatlari ham orta boshlagan. Masalan, 2023-yilda mazkur maqsad uchun 8 trln so‘m ajratilgan. 2024-yilda esa bu miqdor sezilarli ortib, 14,5 trln so‘mga yetgan.

    Kelgusi yillarda byudjetdan kreditlar foizlari uchun chiqimlar miqdori ortib borishi kutilmoqda. Jumladan, 2025-yilda davlat qarziga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha foiz to‘lovlariga 21,1 trillion so‘m, 2026-yilda 30,3 trillion so‘m, 2027-yilda 33,8 trillion so‘m yo‘naltirilishi prognoz qilingan.

    3 iyun, 14:50   Izoh (0)   2223
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #davlat qarzi#tashqi qarz#ichki qarz#Jamshid Qo‘chqorov#Iqtisodiyot va moliya vaziri#kredit

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Hokim yordamchilari ko‘magi bilan yarim yil ichida 1,4 mln fuqaro daromadli mehnat bandligi bilan ta’minlandi” – Bosh vazir o‘rinbosari Jamshid Qo‘chqorov

    08.08.2022, 14:26

    “O‘zbekiston davlat qarzi 37 milliard dollarga yetdi” — Jamshid Qo‘chqorov

    06.09.2024, 16:02

    Tashqi qarz va byudjet taqchilligi: yaqin yillarda O‘zbekiston iqtisodini nimalar kutmoqda? 

    29.10.2024, 19:50

    O‘zbekiston davlat qarzi kelasi yilda 45 mlrd dollardan oshishi kutilmoqda

    18.11.2024, 15:56

    “Inflyatsiya — kambag‘alga soliq”. Narxlar oshishi xalq cho‘ntagiga qanday taʼsir qiladi?

    07.12.2024, 16:40

    O‘zbekistonning umumiy tashqi qarzi 60 mlrd dollardan oshdi

    26.12.2024, 22:02

    Oliy Majlisga axborot taqdim etgan Nukus voqealari bo‘yicha komissiya, tasdiqlangan poytaxt bosh rejasi, havosi eng iflos shaharlari ro‘yxatidan joy olgan Toshkent...

    26.12.2024, 22:38

    “2024-yilda misli ko‘rilmagan narx inflyatsiyasi kuzatildi” — Ortda qolgan yil O‘zbekiston iqtisodi uchun qanday keldi? 

    2 yanvar, 15:50

    “O‘zbekistonda nega kreditlar juda qimmat?” — xalqaro iqtisodchi Qobiljon Isayev bilan suhbat

    18 yanvar, 13:20

    “Agar byudjet taqchilligi bo‘lmasa, tashqi qarzni oshirishga muhtojlik qolmaydi” — Markaziy bank raisi Timur Ishmetov

    23 yanvar, 17:15

    Xitoy qarz qopqoni: u qanday qilib mamlakatlarning hudud va infratuzilmasini egallab oladi?

    14 fevral, 16:12

    O‘zbekiston davlat qarzi 40 mlrd dollardan oshdi

    27 fevral, 14:57

    Bloklanishi mumkin bo‘lgan Temu, 40 mlrd dollardan oshgan davlat qarzi, qimmat narxda beriladigan chiroyli raqamli ID karta va haydovchilik guvohnomalari: 27-fevra...

    27 fevral, 23:20

    Davlat tashqi qarzi: O‘zbekistonga kimlar kredit bergan va pullar nimalarga sarflanmoqda? 

    14 mart, 20:00

    O‘zbekistonning umumiy tashqi qarzi miqdori maʼlum qilindi

    29 mart, 14:14

    2024-yilda tashqi savdo balansi taqchilligi 17,4 mlrd dollarni tashkil etdi  — Markaziy bank

    30 mart, 17:01

    O‘zbekistonda 2025 yil 1-choragida davlat byudjetiga qancha tushum bo‘lgani ochiqlandi 

    1 aprel, 21:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Moliyaviy firibgarliklar: firibgarlar keksalarni qanday aldamoqda 


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- xalqaro PLAS-Forumida qatnashdi


    InfinBLACK - ortiqcha to‘lovlar talab qilmaydigan kredit karta


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    Chirchiqdagi yangi bog‘ - zamonaviy ko‘ngilochar va dam olish maskani ochildi


    Hyundai Uzbekistan - foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati qaytdi!


    Centrum Air yozgi yo‘nalish ochadi: Toshkentdan Issiqko‘lga to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslar


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Bolalar nafaqasi: 2024-yil yanvardan beri qancha oilaga to‘lov to‘xtatilgani maʼlum bo‘ldi

    Iqtisodiyot | 5 iyun, 10:55

    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi

    Reklama | 5 iyun, 10:30

    O‘zbekistonda oliy va kasbiy taʼlim muassasalariga qabul boshlandi

    O‘zbekiston | 5 iyun, 10:45

    Ortiqcha yog‘lardan xalos bo‘lish uchun qanday nonushta qilish kerak? Mutaxassislar maslahati

    Layfstayl | 5 iyun, 10:37

    Putin “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi uchun Ukrainaga javob qaytarilishini aytdi

    Dunyo | 5 iyun, 10:31

    Toshkentda Qurbon hayiti namozi sabab ayrim ko‘chalar vaqtincha yopiladi

    O‘zbekiston | 5 iyun, 10:12

    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi

    Reklama | 5 iyun, 09:46

    Nursulton Ro‘ziboyevning navbatdagi jang sanasi va raqibi ma’lum bo‘ldi — manba

    Sport | 5 iyun, 10:07
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.