Anjelina Joli 1975-yil 4-iyunda Los Anjelesda aktyorlar Jon Voyt va Marshelin Bertran oilasida dunyoga kelgan. Qizaloq bir yoshga to‘lganda ota-onasi ajrashib ketgan. U akasi Jeyms Heyven bilan birga onasining qo‘lida qolgan. Olti yoshida oilasi Nyu Yorkka ko‘chib o‘tgan, ammo besh yildan so‘ng Kaliforniyaga qaytib kelishgan. Gollivudda Joli Li Strasberg aktyorlik studiyasida ta’lim olgan. O‘smirlik davri qiyin kechgan: tashqi ko‘rinishi tufayli masxara qilingan, giyohvand moddalar iste’mol qilgan, uyqusizlik va tushkunlikdan aziyat chekkan, hatto o‘z joniga qasd qilishga ham uringan.
16 yoshida bo‘lajak Gollivud yulduzi professional aktyorlik karyerasi haqida jiddiy o‘ylay boshladi. Biroq kastinglarda Jolini haddan tashqari qayg‘uli deb topib, uni rad etishadi. Uning kinodagi to‘laqonli debyuti 1993-yilda kam byudjetli fantastik jangovar film “Kiborg 2: shisha soya”da bo‘ldi. Bungacha u faqat kliplarda suratga tushgan va bir marta otasining “Chiqish yo‘lini izlab” (1982) filmida epizodik rol ijro etgandi. Joli uchun birinchi muhim rol Ien Softlining “Xakerlar” trilleridagi bosh rol bo‘ldi (1995). Shundan so‘ng “Cho‘l oyi” (1996), “Soxta olov” (1996), “Xudoni tasvirlab” (1997) va “Haqiqiy ayollar” (1997) filmlari suratga olindi.
Amerikaning Alabama shtati gubernatori haqidagi “Jorj Uollas” (1998) dramasidagi roli Joliga telefilmlardagi eng yaxshi yordamchi aktrisa nominatsiyasida birinchi “Oltin globus” mukofotini keltirdi. Keyingi yili u yana bir shunday mukofotga sazovor bo‘ldi — manekenchi Jiya Mari Karanjining hayoti va fojiali o‘limi haqida hikoya qiluvchi “Jia” biografik filmi aktrisaga yana omad olib keldi. Bundan tashqari, u AQSH kino aktyorlari gildiyasi mukofotini ham qo‘lga kiritdi.
“Men o‘zim gavdalantirgan qahramonlar ortiga yashirinishni yoqtiraman. Jamoatchilik meni qanday qabul qilishidan qat’i nazar, men juda yopiq odamman, shuhrat bilan yashash men uchun qiyin,” degan edi Joli.
1999-yilda yosh aktrisa Syuzanna Kaysenning kitobi asosida suratga olingan “Buzilgan hayot” dramasida sotsiopat Liza Rou obrazini mahorat bilan ijro etdi. Bu rol Joli uchun katta muvaffaqiyat keltirdi: u birinchi “Oskar”, uchinchi “Oltin globus” va yana bir bor AQSH kino aktyorlari gildiyasining eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa mukofotiga sazovor bo‘ldi. 2000-yilda shuhrati oshib borayotgan yulduz “60 soniyada o‘g‘rilik” blokbasterida rol ijro etdi. Bu film o‘sha paytda uning faoliyatidagi eng katta daromad keltirgan loyiha bo‘ldi. 90 million dollarlik byudjet bilan film jahon prokat bozorida 237 million dollar to‘pladi.
Jolining haqiqiy jahonshumul shuhrati “Lara Kroft: Qabr o‘g‘risi” (2001) triller filmidagi bosh rolidan so‘ng keldi. Bu filmda u mashhur videoo‘yin qahramonini gavdalantirdi. Loyiha kassa rekordini yangilab, 274 million dollardan ortiq mablag‘ to‘pladi. Ikki yil o‘tgach, filmning davomi ekranlarga chiqdi. Biroq muvaffaqiyatiga qaramay, ikkala film sabab Joli eng yomon aktrisa sifatida “Oltin malina” mukofotiga nomzod bo‘ldi.
“Lara Kroft” filmi ekranlarga chiqqandan so‘ng, aktrisa turli xil loyihalarda qatnashish bo‘yicha takliflar yog‘ila boshladi. 2003-yilda u “Haqiqatdan tashqari” melodramasida, 2005-yilda “Janob Smit va Smit xonim” komediyasida suratga tushdi, 2007-yilda esa “Beovulf” fantastik filmi namoyish etildi. Biroq Joli dramatik rollarni hech qachon e’tibordan chetda qoldirmagan: “Hayotni o‘g‘irlab” (2004) trillerida u FQB agenti obrazini yaratdi, “Aleksandr” (2004) tarixiy filmida Makedoniya podshohining xotini rolini ijro etdi, “Almashtirilgan bola” (2008) detektivida esa yo‘qolgan bolaning onasi rolini o‘ynadi. So‘nggi ishi uchun u “Oskar” va “Oltin globus” mukofotlariga nomzod bo‘ldi.
Muvaffaqiyat “Malefisenta” (2014) va uning davomi (2019) fantastik filmlaridagi rollar bilan davom etdi. Fentezi janrida Joli bosh rolni ijro etgan yana bir asar — “Piter Pen va Alisa mo‘jizalar mamlakatida” (2020) filmi suratga olindi. U, shuningdek, “Suvosti birodarligi” (2004) multfilmi va “Kun-fu panda” franshizasi (2008-2016) qahramonlariga ovoz bergan. 2020-yilda yulduz Forbes versiyasi bo‘yicha eng ko‘p daromad qiluvchi aktrisalar reytingida ikkinchi o‘rinni egalladi, uning yillik daromadi 35,5 million dollarni tashkil etdi.
“Men doimo o‘zimni past baholayman! Menimcha, hammada shunday. Menda shuncha kamchilik bor, bu shunchaki ishonib bo‘lmaydigan holat!”
2007-yilda Joli o‘zining ilk filmi — bir hafta davomida 20 dan ortiq mamlakatdagi odamlarning kundalik hayotini aks ettiruvchi “Vaqtdagi makon” nomli hujjatli loyihasini suratga oldi. 2011-yilda u Bosniya mojarosi fonida serb askari va bosniyalik qiz o‘rtasidagi muhabbat qissasiga asoslangan “Qon va asal diyorida” to‘liq metrajli badiiy filmini sahnalashtirish orqali rejissyorlikda o‘zini sinab ko‘rdi. Keyinchalik “Bo‘ysunmas” (2014), “Moviy sohil” (2015) va “Avval ular otamni o‘ldirishdi” (2017) kabi dramalar yaratdi. So‘nggi asari — Salma Hayek ishtirokidagi “Qonsiz” (2022) filmidir.
Onam istagi tufayli aktrisa bo‘ldim. Buni aslida xohlamaganimni tushunishim uchun 30 yil ketdi. Men aslida yozishni, rejissyor bo‘lishni va siyosiy hamda insonparvarlik masalalariga ko‘proq aralashishni istardim”, deydi mashhur aktrisа.
Jolining shaxsiy hayoti doimo ommaviy axborot vositalarining e’tibor markazida bo‘lib kelgan. Aktrisa aktyorlar Jonni Li Miller (1996-1999) va Billi Bob Tornton (2000-2003) bilan turmush qurgan, biroq bu nikohlar uzoqqa cho‘zilmagan. Jolining hayotidagi burilish nuqtasi “Janob Smit va Smit xonim” (2005) komediyasi bo‘ldi. U yerda Bred Pitt bilan tanishdi. O‘sha paytda Pitt “Do‘stlar” seriali yulduzi Jenifer Eniston bilan turmush qurgandi. Juftlik 2006-yil yanvarigacha, Joli homilador ekanligini e’lon qilgunga qadar, o‘zaro munosabatlari haqidagi mish-mishlarni inkor etib keldi. Ularning munosabatlari rasman 2014-yilda rasmiylashtirildi: aktyorlar Fransiyadagi umumiy vino zavodlarida to‘y qildi. Matbuot er-xotinni “Branjelina” deb atay boshladi.
Ular uchta farzandi asrab olgan: kambojalik Meddoks Shivan (2002-yilda bir yoshida asrab olingan), efiopiyalik Zaxara Marli (2005-yilda chaqaloqligida farzandlikka olingan), vyetnamlik Paks Tyen (2007-yilda to‘rt yoshida oilaga qo‘shilgan). Shuningdek, uch nafar o‘z farzandlari ham bor: Shaylo (2006-yil) hamda egizaklar Noks va Vivyen (2008-yil). 2016-yilda Gollivud aktyorlarining ajrashmoqchiligi ma’lum bo‘ldi: Joli turmush o‘rtog‘ini oilaviy zo‘ravonlikda aybladi. 2023-yilda yetti yillik sud jarayonlaridan so‘ng ularning nikohiga nuqta qo‘yildi.
Kambojada “Lara Kroft” filmini suratga olish chog‘ida Joli ilk bor qochqinlar lagerini ko‘rib, uchinchi dunyo mamlakatlaridagi insonparvarlik halokati miqyosidan hayratda qoldi. 2001-yil fevralda u Serra-Leone va Tanzaniyaga yordam berish maqsadida yo‘l oldi. Tez orada aktrisa BMTning Qochqinlar ishlari bo‘yicha Oliy komissarligi boshqarmasining xayrihoh elchisi etib tayinlandi. 2012—2022-yillar oralig‘ida BMTning maxsus vakili lavozimida faoliyat yuritdi.
Aktrisa 60 dan ortiq missiyalarida qatnashib, insonparvarlik maqsadida 30 ga yaqin mamlakatga tashrif buyurgan. U o‘zining dastlabki missiyalarini “Sayohatlarimdan qaydlar” (2003) kitobida tasvirlagan. Joli, shuningdek, urush zonalariga, jumladan, Sudanning Darfur mintaqasi, Suriya-Iroq chegarasi va Afg‘oniston poytaxti Kobulga tashrif buyurgan. 2004-yilda u insonparvarlik tashkiloti xodimlari va oziq-ovqatni tashishni osonlashtirish uchun uchuvchilik kurslarini o‘tagan.
2007-yilda aktrisa turmush o‘rtog‘i bilan birgalikda gumanitar loyihalarga millionlab dollar yo‘naltiradigan Joli-Pitt jamg‘armasini ta’sis etdi. 2012-yilda Buyuk Britaniyaning o‘sha paytdagi tashqi ishlar vaziri Uilyam Xeyg bilan hamkorlikda u Jinsiy zo‘ravonlikning oldini olish tashabbusini (PSVI) yo‘lga qo‘ydi. Joli nizoli hududlarda ayollar va bolalar huquqlarining faol himoyachisi sanaladi. 2014-yilda Amerika kino akademiyasi unga insonparvarlik ishiga qo‘shgan alohida hissasi uchun Jin Xersholt nomidagi mukofotni topshirdi.
“Oilamizdagi ko‘pchilik ayollar 40 yoshlarida kasallanib, vafot eta boshlaydi, shuning uchun men 50 va 60 yoshga yetganimda juda baxtli bo‘laman”, deya ta’kidlagan Joli.
2013-yilda aktrisa ko‘krak bezlarini olib tashlash — mastektomiya amaliyotini o‘tkazganini ma’lum qildi. Ikki yildan so‘ng, u yana bir jarrohlik amaliyoti — tuxumdonlar va fallopiy naylarini olib tashlash operatsiyasini o‘tkazdi. Jolining tushuntirishicha, bu qarorga uni BRCA1 nuqsonli geni tufayli saraton rivojlanishi xavfining yuqoriligi undagan. Uning onasi 56 yoshida, buvisi 40 yoshida va xolasi 61 yoshida xuddi shunday onkologik kasalliklardan vafot etgan. Shifokorlarning ta’kidlashicha, profilaktik operatsiyalar tufayli saratonning rivojlanish xavfi 87 foizdan 5 foizgacha pasaygan.
Jolining so‘nggi ishlari orasida “Mariya” (2024) biografik filmi, “O‘limimni istovchilar” (2021) trilleri va “Umrboqiylar” (2021) superqahramonlik filmlari bor. Bundan oldin aktrisa Timur Bekmambetovning “O‘ta xavfli” (2008) nomli filmida rol ijro etgandi. Hozirda Gollivud yulduzi fransuz rejissyori Alis Vinokurning “Kutyur” dramasida suratga tushmoqda. Bundan tashqari, Joli prodyuserlik faoliyati bilan ham shug‘ullanadi. Uning loyihalari orasida o‘smirlar uchun mo‘ljallangan BBC My World dasturi, shuningdek, 12 ta nominatsiyada “Toni” mukofotiga taqdim etilgan va bosh nominatsiyada g‘olib bo‘lgan Brodveydagi “Autsayderlar” (2024) myuzikli mavjud.
Izoh (0)