Ushbu maqola multfilmlardagi xayoliy qahramonlarning madaniy va psixologik tahlili bo‘lib, buni haqiqiy odamlarning xulq-atvoriga tashxis qo‘yish yoki talqin qilish uchun qo‘llanma deb hisoblamasligingizni so‘raymiz.
Ja’far (“Olovuddin”)
Qahramonni taxtni egallash uchun har qanday razillikka tayyor zolim deb hisoblashadi. Ammo psixologiya sohasidagi maqolalar muallifi Kayl Rozantning ta’kidlashicha, uning hokimiyatga intilishi faqat ochko‘zlik tufayli emas. Ja’far sultonning o‘z vazifasini yaxshi bajarayotganiga shubha qiladi. Qahramon xalqqa kuchli va qat’iyatli rahbar kerakligiga amin. Shu sababli Ja’far saltanatni boshqarishning noto‘g‘ri yo‘lini tanlagan bo‘lsa-da, aslida u yaxshilik qilmoqchi bo‘lgan.
Qizil qirolicha (“Alisa mo‘jizalar mamlakatida”)
Qirolicha yovuz, shoshqaloq va aqlsiz harakat qilayotgandek ko‘rinadi. Ammo psixologiya sohasidagi maqolalar muallifi Kayl Rozant u yashaydigan dunyoga sinchkovlik bilan nazar soladi.
Ajoyibotlar mamlakatida tartibsizlik hukmron bo‘lib, hamma narsa mantiqqa zid. Qahramonning g‘azabi sodir bo‘layotgan telbalikka nisbatan tabiiy javob bo‘lib, u bu holatni o‘zgartira olmaydi. U o‘zining shohona qarorlari orqali boshqarayotgan dunyosida ozgina bo‘lsa-da, nazorat o‘rnatishga urinadi.
Gotel (“Rapunsel”)
Qahramon abadiy yosh qolishga jon-jahdi bilan intiladi. Buning uchun hatto qizini minoraga qamab qo‘yishgacha boradi. Rapunsel ustidan nazoratni saqlab qolish maqsadida Gotel o‘zini g‘amxo‘r ona qiyofasiga kiritib, malikani boshqarishga urinadi.
Revive Therapeutic Services markazining psixologiya mutaxassislari qahramonning teatral xarakterga ega ekanligiga ishonch hosil qilgan. U e’tibor, tan olinish va maqtovga tashna. Shu bilan birga, Gotelning qalbida o‘ziga bo‘lgan ishonchsizlik yashiringan, shu bois u ham o‘z go‘zalligini, ham atrofidagi odamlarni yo‘qotishdan qattiq cho‘chiydi.
Skar (“Qirol sher”)
Skar g‘oyat takabbur va o‘zini haddan ziyod yuqori baholaydi. U ukasi Mufasaga hasad qiladi.
Revive Therapeutic Services markazining psixologiya mutaxassislari Skarning xatti-harakatlari nartsislik xususiyatlarining namoyon bo‘lishi deb talqin qilinishi mumkinligini ta’kidlashadi. Uning qilmishlari uni e’tiborsiz qoldirishgani va yetarlicha baholamaganliklari tufayli yillar davomida to‘plangan chuqur xafagarchilik oqibati ekanligidan dalolat beradi.
Yovuz qirolicha (“Oppog‘oy va yetti gnom”)
Yovuz qirolichani manman va shuhratparast deb ta’riflashadi. Buning sababi uning hammadan go‘zal bo‘lishga intilishidir. Biroq Kayl Rozantning fikricha, qahramonning bu xislatlari ijtimoiy stereotiplardan kelib chiqadi. Jamiyat ayol qanday bo‘lishi kerakligi haqida talablarni o‘rtaga tashlaydi: doimo yosh, go‘zal bo‘lishi lozim.
Yovuz qirolicha ana shu talablar qurboniga aylandi. Ular qahramonga shunchalik kuchli ta’sir ko‘rsatadiki, u go‘zalligiga shubha qila boshlaydi. Bundan tashqari, qarib, ko‘rinishi yomonlashsa, bor-yo‘g‘idan mahrum bo‘lishdan qo‘rqadi. Shu bois Yovuz qirolichaning tashvishlari va undan keyin sodir bo‘lgan xatti-harakatlari jamiyat bosimiga nisbatan oddiy munosabat xolos.
Gaston (“Sohibjamol va maxluq”)
Gaston mag‘rur, xudbin va qizlarning rad javobiga ko‘nikmagan odamga o‘xshaydi. Biroq Kayl Rozant shuni ta’kidlaydiki, atrofdagilar qahramonni umri davomida uning jismoniy kuchi va jozibali tashqi ko‘rinishi uchun maqtab kelishgan. Ular Gastonda o‘zining ustunligiga bo‘lgan ishonchni shakllantirishgan.
Shu bois Gaston hamma narsaga, jumladan Bellga ham munosib ekanligiga qattiq ishonadi. Aynan shu sababli qahramon qizning nima uchun uni rad etganini tushuna olmaydi.
Kapitan Huk (“Piter Pen”)
Kapitan Huk Piter Pendan o‘ch olishni istaydigan yovuz qaroqchi sifatida tanilgan. Biroq bosh qahramonning bunga asosli sabablari bor edi. Bola unga azob bergan, uni xafa qilgan. Tabiiy ravishda, kapitan adolatni tiklashni xohlaydi. To‘g‘ri, qasos olish vaziyatdan chiqishning to‘g‘ri yo‘li emas, ammo ochig‘ini aytganda, ko‘pchiligimiz ham shunday yo‘l tutgan bo‘lardik.
Izoh (0)