Qozog‘istonda uchuvchilar ko‘zini lazer bilan qamashtirganlar jazolanadi

Qozog‘istonda lazer bilan samolyot uchuvchilari ko‘zini qamashtirganlarga jazo belgilanadi. Bu haqda “Nur.kz” xabar berdi.

Jinoyat kodeksiga o‘zgartirishlar kiritish rejalashtirilgan. Bunga yo‘lovchi samolyotlari ekipajlarining ko‘zini lazer qurilmalari bilan qamashtirish holatlari ko‘paygani sabab bo‘lmoqda.

Odatda, bunday bezorilik samolyotlarning qo‘nishi yoki uchishi paytida sodir etiladi. Bu kabi xatti-harakatlar havo kemalaridan foydalanish xavfsizligiga tahdid soladi, deydi Adliya vazirligi Jamoat tartibi sohasidagi qonunchilik departamenti direktori Duman Suleymenov.

Uning aytishicha, 2023-yilda uchuvchilarning ko‘zini lazer qurilmalari bilan qamashtirish bo‘yicha 60 ta holat qayd etilgan. Shulardan 35 tasi bo‘yicha sud jarayoniga qadar tergov harakatlari olib borilgan.

Jinoyat ishlari “Bezorilik” moddasi asosida qo‘zg‘atilgan. Biroq 33 ta ish jinoyat tarkibi mavjud emasligi sababli to‘xtatilgan, 2 ta ish bo‘yicha esa tergov jarayoni to‘xtatib qo‘yilgan.

Eng ko‘p holatlar Olmaota shahri xalqaro aeroportida qayd etilgan. 6 yil davomida uchuvchilarni ko‘zini qamashtirish bilan bog‘liq 98 ta holat ro‘yxatga olingan. Dunyoda bunday harakatlar uchun jiddiy javobgarlik belgilangan.

Avstraliya, Germaniya, Yangi Zelandiya, Kanada va AQSHda bunday harakat lazerli hujum sifatida jinoyat deb tan olinadi. 2016-yilda O‘zbekiston Jinoyat kodeksiga “Havo kemasidan foydalanish paytida lazer nuri bilan to‘sqinlik qilish” degan yangi modda kiritildi. Jazosi 1 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan belgilangan.

Germaniyada bunday qilmish uchun 315-modda “Temir yo‘l, suv yoki havo transporti harakatiga xavfli aralashuv” bo‘yicha jinoiy javobgarlik belgilangan. 10 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi ko‘zda tutilgan. Xalqaro fuqaro aviatsiyasi tashkiloti (ICAO) lazer nurlarining havo harakati xavfsizligiga tahdid solishini tan oladi, deya izoh berdi Duman Suleymenov.

Ma’lumot o‘rnida, O‘zbekistonda Havo kemasidan foydalanish vaqtida lazer nurini yo‘naltirish orqali xalaqit berganlik uchun Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 116−1-moddasida javobgarlik nazarda tutilgan.

Bunda BHMning 100 baravaridan 200 baravarigacha miqdorda jarima yoki 15 sutkagacha qamoq jazosi qo‘llanadi. Harakat qayta sodir etilsa, badanga o‘rtacha og‘ir yoki og‘ir shikast yetkazilishiga sabab bo‘lsa, 300 soatgacha majburiy jamoat ishlari yoki 2 yilgacha axloq tuzatish ishlari yoxud 1 yilgacha ozodlikni cheklash yoki 1 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.