Antarktidadagi pingvin koloniyalari global isish ta’sirini kamaytirishga qodir. Ushbu jonzotlarning chiqindisi ammiak ajratib chiqaradi, ammiak esa bulutlar hosil bo‘lishiga yordam beradi. Bu haqida Communications Earth & Environment jurnalida chop etilgan ilmiy maqolada ma’lumot berildi.
Tadqiqot Helsinki shahridagi bir guruh olimlar tomonidan Mettyu Boyer rahbarligida olib borilgan. 2023-yil yanvardan martgacha ular Adeliya pingvinlarining 60 ming boshli koloniyasini kuzatib borgan, bu pingvinlarning eng keng tarqalgan turlaridan biridir.
Olimlar havo tarkibidagi ammiak miqdorini o‘rganib, shunday xulosaga kelishdi: shamol pingvinlar yashaydigan tomonidan esgan paytda ammiak darajasi ancha yuqori bo‘lgan. Ma’lum bo‘lishicha, bunday ammiak suv bug‘i kondensatsiyasi va bulutlar hosil bo‘lishi uchun zarur bo‘lgan mayda zarrachalar — aerozollar paydo bo‘lishini kuchaytiradi.
Bundan tashqari, pingvin najosatidan ajraladigan dimetilamin moddasi aerozollar hosil bo‘lishini 10 ming barobargacha tezlashtirishi aniqlangan. Bu esa Antarktida muzliklari va Quyosh issiqligi o‘rtasida o‘ziga xos himoya qatlamini vujudga keltiradi.
“Mazkur tadqiqot ekotizimlar va atmosfera jarayonlari o‘rtasida chuqur bog‘liqlik borligini hamda ular mahalliy iqlimga bevosita ta’sir ko‘rsatishini ko‘rsatadi”, deb yozadi olimlar.
Izoh (0)