Chamasi, bundan ikki oylar avval Abduqodir Husanov “Manchester Siti”da oy futbolchisi deb topildi. Eldor Shomurodov ham 2025-yil boshidan beri “Roma”da ikki marta e’tirof etildi. Ushbu jamoalar oyning eng yaxshilarini ovoz berish orqali aniqlashdi va bunda muxlislar ham faol ishtirok etishdi. Ovoz berish jarayoni Telegram, Instagram yoki Twitter tarmoqlarida emas, internetdagi o‘zining rasmiy saytlarida o‘tkazildi. Ushbu jarayonda o‘zbekistonlik muxlislar ham bevosita ishtirok etib, “Manchester Siti” yoki “Roma”ning rasmiy sahifasida ro‘yxatdan o‘tib, o‘z sevimlilariga ovoz berishdi. Bu — tabiiy jarayon.
Zamonaviy futbol faqatgina maydondagi o‘yin bilan emas, balki uning atrofidagi infratuzilma, media salohiyati va axborot tizimlari bilan ham belgilanadi. Bugungi kunda dunyoning ko‘plab yirik klublari o‘z rasmiy saytlarini muxlislar bilan muloqotdagi eng muhim vosita sifatida ko‘radi. Afsuski, O‘zbekiston Superligasi klublarining aksariyati bu borada juda ham oqsamoqda. Ayrim jamoalarning rasmiy saytlariga kirib bo‘lmaydi, ba’zilarining esa yillar davomida yangilanmagan sahifalari futbol jamoatchiligi uchun yot manzaraga aylanib ulgurgan. Bu holat futbolimizning tashqi ko‘rinishi va ishonchliligi, ayniqsa xalqaro miqyosdagi imijiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda.
Ha, O‘zbekiston chempionati so‘nggi yillarda ancha kuchaydi. Buni inkor qilib bo‘lmaydi, lekin klublarning media bo‘limi haqida bunday deb bo‘lmaydi. To‘g‘ri, Telegram yoki Instagram orqali klub haqida so‘nggi yangiliklarni topish mumkin. Biroq professional klub nomi ostida harakat qiladigan jamoalarimiz o‘z nomiga monand tarzda ishlab, o‘zining rasmiy saytini ham yuritishsa yaxshi bo‘lar edi.
Misol tariqasida, Superliganing amaldagi chempioni “Nasaf”ning rasmiy sahifasidan (fcnasaf.uz) namuna keltiramiz.
Sayt faol tarzda ishlamoqda. Lekin ular so‘nggi marta 2023-yilda xabar joylashgan. Turnir jadvali esa 3-turdan keyin umuman yangilanmagan.
Jamoa qishki transfer oynasi paytida bir qancha xaridlarni amalga oshirdi. Xususan, ukrainalik darvozabon Aleksandr Vorobey, Umar Eshmurodov, Ruben Hebay yoki Dragan Cheran kabi futbolchilar qarshiliklar bilan shartnoma imzolashdi. Biroq bular haqida hech qanday ma’lumotlar topib bo‘lmadi.
O‘rganishlardan keyin “Nasaf” klubi yangi saytga o‘tayotgani va hozirda ular “FCNasaf.uz”dan “Nasafsc.uz”ga ko‘chayotgani aniq bo‘ldi. Klub matbuot xizmatining ma‘lum qilishicha, hozir bu bosqichma-bosqich amalga oshirilmoqda va may oyining oxirlarida to‘liq yangi domen ostida harakat qiladi.
Joriy mavsum chempionlik uchun asosiy da’vogar bo‘lib turgan Olmaliqning “OKMK” klubining ham rasmiy sahifasi bor. Har holda, Wikipediya ma’lumotlariga tayanadigan bo‘lsak, Fc-Agmk.uz sayti “konchilar”ga tegishli. Ammo, ushbu sahifaga kirganimizda, sayt allaqachon bloklangan.
Yangi sayti bo‘yicha biroz izlandik va natijada ularning yangi sahifasi “FcOKMK.uz” sayti bor ekanligi ma’lum bo‘ldi. Lekin unda ham Superliganing 1-turidan keyin natijalar yangilanmaganiga guvoh bo‘ldik.
Ushbu holatda ijtimoiy tarmoqdagi ma’lumotlarni yangilab turishini klub matbuot xizmatidan so‘rab qolamizki. Aks holda bunday muammolar kelib chiqaveradi.
So‘nggi yillarda ancha shov-shuvlarga sabab bo‘layotgan yana bir jamoa — “Navbahor” ham e’tibordan chetda qolmadi. Ularda ham ahvol yuqoridagi jamoalarnikidan qolishmaydi. Ha, ularning ham rasmiy sahifasi bor (Pfcnavbahor.uz). Lekin ular oxirgi marta 2024-yilning sentyabr oyida xabar joylashgan.
Eng kulgili tomoni shundaki, klubni allaqachon tark etgan O‘tkir Yusupov hamon asosiy jamoa safida qayd etilgan. Bu yerda nafaqat Yusupov, balki qishda “Neftchi” safiga o‘tgan Iskanderov, Boltaboyev kabi futbolchilar ham bor va bu professional klub uchun ayanchli holat.
“Qizilqum” klubi rasmiy saytidan na’muna keltiramiz va uni ortiqcha izohlamaslikka qaror qildik. Sababi ikki yil o‘tibdi hamki, “Qizilqum” — “Metallurg” bahsi yakuniga yetmagan.
Aniqlik kiritilishicha, Navoiy klubida ham veb sahifa almashgan. Jamoaning Wikipediyaga kiritilgan sahifasi “Fcqizilqum.uz” hozirda faol emas va ular “Pfcqizilqum.uz” domeni ostida faoliyat yuritmoqda. Ushbu holatda ijtimoiy tarmoqdagi ma’lumotlarni yangilab turishini klub matbuot xizmatidan so‘rab qolamizki. Aks holda bunday muammolar kelib chiqaveradi.
“Dinamo” matbuot xizmatida ishlaydigan matbuot kotib(a)lari o‘zaro kelishib olishsa yaxshi bo‘lar edi. Sababi, saytdagi ma’lumotlar yangilanmagani kamdek, unda chiqarilayotgan xabarlar bir kuni lotin alifbosida, bir kuni kirill alifbosida e’lon qilingan. Undagi xatolar esa ikkinchi masala. Albatta Samarqanddek ko‘hna shaharning yagona bayroqdor jamoasi matbuot xizmatidagi holat kulgili hamda ayanchli.
“Dinamo” matbuot xizmati vaziyatga quyidagicha izoh berdi:
Saytimiz yangilanayapti, eskisini 2009 yilda ochganmiz,shu sabab shriftlarni o‘qimay qolgan, serverida ham muammo bor. Yangisi ham hozirgi domenda bo‘ladi.
“Qo‘qon-1912” klubidagi holat kayfiyatingizni ko‘tarishi tabiiy. Sababi ushbu jamoa muxlislari o‘z sevimlilari haqidagi ma’lumotlar bilan bir qatorda Yevropa futboli yangiliklaridan ham boxabar bo‘lishadi. Agar siz Kokand1912.uz sahifasiga kirsangiz, Kazemiro Turkiyadan taklif olgani-yu, “Real”ning tarkibdagi muammolari haqidagi ma’lumotlarni ham bilib olasiz. Lekin xursand qiladigan holat shundaki, matbuot xizmati jamoa haqida ham ma’lumot berib borar ekan.
O‘zbekiston Superligasida 8-turdan keyin 3-o‘rinni egallab turgan “Bunyodkor” esa not found 404.
Aniqlashtirish: “Bunyodkor” rasmiy saytiga mobil qurilmalar orqali kirish mumkin. Yuqorida ma’lumot berganimizdek, “Bunyodkor” futbol klubining rasmiy saytlariga kirishda muammo mavjud. Biroq aniqlik kiritamiz — ushbu sayt kompyuter orqali to‘liq ishlamayotgan bo‘lsa-da, mobil telefonlarda ochilmoqda va asosiy sahifalar faol ishlamoqda. Sababini bilish uchun “Bunyodkor” klubi matbuot xizmati bilan bog‘lanishga harakat qildik, lekin buni iloji bo‘lmadi.
Wikipediya ma’lumotlariga tayanadigan bo‘lsak, “Buxoro” klubining rasmiy internet sahifasi Pfcbuxoro.com deb nomlanadi. Ammo ushbu havola orqali kirib ko‘rsak, umuman klubga aloqasi bo‘lmagan onlayn kazinolarni reklamasi bilan shug‘ullanuvchi sayt bo‘lib chiqdi.
“Mash’al” klubidagi holat ham yuqorilardagilardan yomon bo‘lsa yomondirki, ammo yaxshi emas. Muborak klubining rasmiy sahifasi allaqachon hakerlar qo‘liga o‘tib ketgan va ular klub nomidan o‘zlarining har xil qimor o‘yinlarining reklamasida foydalanmoqda.
“Andijon”, “Sho‘rtan” va “So‘g‘diyona” jamoalari ham o‘zlarining rasmiy veb-saytiga ega, lekin ularning barchasi nofaol tarzda bo‘lib turibdi.
Aniqlashtirish: “Andijon” rasmiy saytiga mobil qurilmalar orqali kirish mumkin. Yuqorida ma’lumot berganimizdek, “Andijon” futbol klublarining rasmiy saytlariga kirishda muammo mavjud. Biroq aniqlik kiritamiz — ushbu saytlar kompyuter orqali to‘liq ishlamayotgan bo‘lsa-da, mobil telefonlarda ochilmoqda va asosiy sahifalar faol ishlamoqda.
“Andijon” klubi matbuot kotibidan bu haqida so‘raganimizda, saytda kamchiliklar borligi, lekin bular sekin-asta to‘g‘rilanayotganini ma’lum qildi. Lekin hozirgi nosozlikning sababini bilmasligini aytdi.
Agar ma’lumotlar rost bo‘lsa, “Xorazm” klubi haligacha o‘zining rasmiy saytini ega emasligini ko‘rish mumkin.
O‘zbekiston futbolida axborot siyosatiga e’tibor qarata oladigan klublar soni juda kam. Shunday kam sonli jamoalardan biri – bu “Paxtakor”. Toshkent klubi nafaqat Superliganing eng sovrindor jamoasi, balki axborot maydonida ham o‘z o‘rniga ega. Klubning rasmiy sayti doimiy yangilanib boriladi, unda jamoa bilan bog‘liq eng so‘nggi yangiliklar, prevyular, o‘yinoldi va o‘yindan keyingi murabbiylar fikrlari muntazam e’lon qilinadi. Sayt orqali muxlislar nafaqat asosiy jamoa, balki yoshlar haqida ham ma’lumotga ega bo‘lishi mumkin.
“Surxon” klubi ham o‘zing mediasi bilan boshqalardan ajralib turadi. Termiz klubi nafaqat boshqa ijtimoiy tarmoqlari, balki o‘zining veb-sahifasini ham deyarli har kuni yangilab turadi. Ushbu jamoaning rasmiy saytiga tashrif buyursangiz, murabbiylar fikri, prevyular va fotogalereyalarni ham muxlislari uchun joylab boradi.
Farg‘onaning “Neftchi” klubi ham bu borada ancha faolligini kuzatishimiz mumkin. Jamoa matbuot xizmatida barchasi tezkorlik bilan amalga oshiriladi. Uchrashuv natijalari, murabbiylar fikri va boshqa statistikalar tezda yangilanishi xursand qiladi. Farg‘ona klubi so‘nggi paytlarda o‘z oldiga katta maqsadlarni qo‘yib kelayotgani hech kimga sir emas, jamoa 2025-yilda chempionlik uchun katta harakat boshlagan. Bugungi raqamli davrda bu kabi faoliyat klub brendi va obro‘sining muhim bir qismiga sanaladi. “Neftchi” bu borada boshqa Superliga jamoalariga ibrat bo‘la oladigan darajada ishlamoqda.
Xulosa o‘rnida shuni aytish mumkinki, bugungi globallashuv va raqamli axborot davrida har bir professional futbol klubi o‘z rasmiy saytiga ega bo‘lishi, uni faol yuritib borishi zarur. Bu nafaqat muxlislar bilan aloqa vositasi, balki jamoaning xalqaro darajadagi ishonchliligi, brendi va professional yondashuvini aks ettiruvchi omildir. Afsuski, O‘zbekiston Superligasi klublarining aksariyati bu borada jiddiy e’tiborsizlikka yo‘l qo‘ymoqda. Rasmiy saytga ega bo‘lmaganlar, bor bo‘lsa-da, uni yillab yangilamagan klublar borligi jamoaning imijiga salbiy ta’sir o‘tkazishi aniq. Bu ro‘yxatda “Nasaf” yoki “Andijon” kabi xalqaro maydonda yurtimiz sharafini himoya qiladigan klublarning borligi dilni xira qiladi.
Qolganlar ham “Paxtakor”, “Surxon” va “Neftchi” kabi jamoalardan o‘rnak olib, zamonaviy futbol talablariga moslashishlari shart. Aks holda, biz professional futbolga da’vogarlik qilayotganimiz bilan, uni axborot darajasida himoya qila olmaymiz.
Jamshidbek Mahmudov
Izoh (0)