“Manchester Siti” klubi o‘z ijtimoiy sahifasida, jamoa muxlislarining qalbini tezda zabt etgan yosh futbolchi Abduqodir Husanov haqida ilgari hech qayerda chop etilmagan ma’lumotlar, oilaviy suratlar va uni eng yaxshi biladigan insonlarning xotiralari bilan boyitilgan maqola e’lon qildi. “Daryo” nashri buni to‘lig‘icha sizlarga taqdim etadi.
Abduqodir Husanov “Manchester Siti” futbolchisiga aylanganidan 5 kun o‘tib, “Chelsi”ga qarshi o‘z debyutini o‘tkazdi. Hali 20 yoshga ham to‘lmagan Husanovning asosiy jamoaga tezkor jalb etilishi “Siti”ning mudofaa chizig‘idagi yo‘qotishlari bilan bog‘liq edi. Pep Gvardiola deyarli tanlovsiz qolgan edi va Fransiya chempionatida bor-yo‘g‘i 31 ta o‘yin o‘tkazgan, ingliz tilini deyarli bilmaydigan yosh futbolchini maydonga tushirishga majbur bo‘ldi.
Uning APLdagi debyuti omadli chiqmadi. O‘yinning dastlabki uch daqiqasida uning xatosi sabab raqib gol urishni uddaladi, oradan ko‘p o‘tmay u sariq kartochka ham oldi. Ushbu dramatik daqiqalarni tomosha qilgan har qanday futbol ishqibozi Husanovga achinmasdan iloji yo‘q edi.
Dunyo bo‘ylab millionlab odamlarning nigohi yosh futbolchiga qaratilgan, kameralar esa uning har bir harakatini yaqin planda aks ettirayotgan edi. Agar o‘sha paytda Husanov yer yorilib, uning ichiga kirib ketish haqida o‘ylagan bo‘lsa ajab emas, shunday emasmi?
Vaziyat yanada yomonlashishi ham mumkin edi, ammo voqealar bunday bo‘lmadi. Jamoadoshlari, “Siti” muxlislari va murabbiyi tomonidan qo‘llab-quvvatlangan yosh futbolchi o‘zini tezda qo‘lga oldi va birinchi bo‘limning qolgan daqiqalarini ishonchli tarzda o’tkazdi. 54-daqiqada esa u Jon Stouns bilan almashtirildi va “Etihad”dagi muxlislar uni olqishlar bilan kuzatib qo‘yishdi.
U debyutidan keyin “Arsenal”ga qarshi bahsda zaxirada qoldi. Oradan yana bir hafta o‘tib, “Leyton Orient” bilan o‘yinning ikkinchi bo‘limda maydonga tushdi va atigi 11 daqiqa o‘tib, o‘zining “shaharliklar” safidagi ilk golini kiritdi.
Oradan besh hafta o‘tib, Husanov “Siti” muxlislari tomonidan fevral oyining eng yaxshi futbolchisi deb e’tirof etildi. Bu vaqt ichida u Muhammad Saloh, Aleksandr Isak, Son Xyon Min va Kris Vud kabi yulduz futbolchilarga qarshi o‘yinlarda o‘zini munosib ko‘rsatdi va jamoaning kelajakdagi muhim o‘yinchilaridan biriga aylanishi mumkinligini isbotladi.
Husanovning “shaharliklar” safidagi debyuti omadsiz o‘tgan bo‘lsa-da, uning keyingi harakatlari ajoyib maqtovga munosib. U allaqachon “Siti” muxlislari qalbidan joy olib, o‘zbek jangchisi sifatida e’tirof etilmoqda.
Albatta, Abduqodir uchun hali hammasi oldinda. U to‘liq moslashishi va o‘z o‘yinini yanada rivojlantirishi uchun vaqt kerak bo‘ladi. Ammo tobora ortib borayotgan ishonch shuni ko‘rsatmoqdaki, “Siti” qo‘lida hali to‘liq sayqallanmagan olmos — Abduqodir Husanov, yoki futbolchining o‘zi aytganidek, shunchaki Qodir bor.
Yangi iste’dod, ammo hali ko‘pchilikka notanish…
Husanov “Siti” safiga qo‘shilgunigacha, u haqida ko‘pchilik deyarli hech narsa bilmas edi.
Ko‘pincha chet ellik futbolchilar haqida gap ketganida, YouTube asosiy manbaga aylanadi. Muxlislar mavjud videolardan iloji boricha ko‘proq ma’lumot izlashadi.
Agar kimdir Husanovning o‘yinidan lavhalar tomosha qilgan bo‘lsa, unda tezkor, o‘zini himoyaga butunlay bag‘ishlagan va kuchli to‘qnashuvlardan hech qachon qochmaydigan futbolchini ko‘rgan bo‘lishi aniq. Oddiy qilib aytganda, u o‘z ishini chin dildan sevuvchi haqiqiy himoyachi.
Husanov futbol mamlakati sifatida unchalik tanilmagan joydan kelgani sababli uni “Manchester Siti”ga o‘tishi bilan bog‘liq mish-mishlarga ko‘pchilik e’tibor qaratmadi. Muxlislar “Siti” asosiy tarkib uchun emas, balki kelajak uchun futbolchi xarid qilmoqda deya o‘ylashgan edi. E’tibor qarating, futbol xaritasida endigina paydo bo‘layotgan mamlakatdan kelgan O‘zbekiston terma jamoasi a’zosi haqiqatan ham Angliya chempionligini himoya qilayotgan jamoaga o‘tishi mumkinmidi? Ammo barchasi tezda o‘zgarib ketdi.
Husanovning futbol olamidagi faoliyatini to‘liq o‘rganish uchun uning ilk qadamlaridan boshlashimiz kerak. O‘zbekiston poytaxti Toshkentda, 2004-yil, har to‘rt yilda bir marta keladigan 29-fevralda tug‘ilgan bolaning “Siti”da 45-raqamli futbolchiga aylangunga qadar bo‘lgan vaqtni ko‘rib chiqamiz.
“Futbol uning qonida bor…”
Abduqodir Husanov – O‘zbekiston milliy jamoasining sobiq futbolchisi Hikmatjon Hoshimovning o‘g‘li. Ba’zi odamlar nega uning familiyasi otasinikidan farq qilishini qiziqib so‘rashi mumkin. Bunga sabab o‘zbek an’analaridir.
O‘zbekistonda otalar farzandlariga bobosi ismidan kelib chiqib familiya berishlari mumkin. Abduqodirning bobosi Husan ismli bo‘lgan, shu sababli otasi unga Husanov familiyasini bergan. Bu urf-odat hanuzgacha mamlakatda keng tarqalgan.
Birinchi qadamlar: “Bunyodkor” akademiyasidan “Etihad”gacha
Abduqodir futboldagi ilk bilimlarini O‘zbekistonning eng nomdor futbol akademiyalaridan biri — “Bunyodkor”da olgan. Bu klub mamlakatdan tashqarida braziliyalik afsona Rivaldo o‘ynagani (2008–2010-yillar) bilan mashhur.
“Husanov “Bunyodkor”ga yetti yoshida kelgan”, deydi Abduqodirning birinchi murabbiyi Sergey Chigodayev.
“O‘sha paytda ham u ajoyib tezlikka ega edi — hatto o‘zidan bir-ikki yosh katta bolalardan ham tezroq yugura olardi. Futbolda tezlik juda muhim, Abduqodir uchun bu tabiiy iste’dod. Sababi faqat mashg‘ulot orqali tezlikni sezilarli darajada oshirish juda qiyin.
Qodir bir necha yil davomida o‘zidan katta yoshdagi futbolchilar bilan birga o‘ynagan. Garchi Husanov 2004-yilda tug‘ilgan bo‘lsa-da, 2002-2003-yillarda tug‘ilgan futbolchilar jamoasida to‘p tepgan.
U o‘zidan kattalar bilan o‘ynagani uchun tezda chiniqdi. Jismoniy jihatdan unchalik kuchli bo‘lmasa ham, kuchli bo‘lishga majbur edi, chunki u tarkibdagi eng kichigi edi”, deya qo‘shimcha qildi Chigodayev.
“Lekin faqatgina iste’dodning o‘zi yetarli emas, uni to‘g‘ri rivojlantirish kerak. Futbolda muvaffaqiyatga erishish uchun faqat iste’dodga tayanib bo‘lmaydi. Husanovda esa hammasi bor: iste’dod, mehnatsevarlik, intizom va to‘g‘ri tarbiya. Maydonda nima topshiriq bersam, hammasini so‘zsiz bajarar edi. Abduqodir hech qachon boshqalar bilan bahslashmasdi, juda kamtarin bola edi. Biroq maydonga chiqqanida, oyoqlari ostidan uchqunlar chaqnardi! Hech kimni, hatto o‘zidan katta futbolchilarga ham ayamas edi.
Abduqodir har doim kamtarin va odobli bola edi. U “Lans”da o‘ynaganida ham, hozir “Manchester Siti”da ushbu xislatini yo‘qotmagan, dedi uning birinchi murabbiyi.
“Tezkor rivojlangan iste’dod…”
17 yoshida Husanov Belarusning “Energetik-BGU” klubiga yo‘l oldi. U yerda bir yil davomida faqat mashg‘ulotlar va o‘rtoqlik uchrashuvlarida ishtirok etdi hamda 18 yoshga to‘lishini kutdi. Nihoyat, 2022-yil mart oyida “Talabalar” (klubning laqabi) safida rasmiy debyutini o‘tkazdi.
Abduqodir darhol jamoaning asosiy futbolchilaridan biriga aylandi. Dastlabki mavsumidayoq Husanov 30 ta o‘yindan 27 tasida maydonga tushdi. Deyarli har bir bahsda asosiy tarkibda maydonga tushib, to‘liq 90 daqiqa harakat qildi. Bundan tashqari, markaziy himoyachi bo‘lishiga qaramay, u 3 ta gol va 4 ta golli uzatma bilan jamoasining g‘alabalariga ulkan hissa qo‘shdi.
Husanov penaltidan, shuningdek, jarima zarbalaridan ham gol ura olardi.
2022-yil yozida u O‘zbekiston U-20 terma jamoasiga ilk bor chaqirildi. Bungacha faqat U-17 safida o‘ynagan edi. 2023-yil mart oyida esa Toshkent va Farg‘onada bo‘lib o‘tgan U-20 Osiyo Kubogida O‘zbekiston yoshlar terma jamoasining yetakchilaridan biriga aylandi.
U barcha o‘yinlarda ishtirok etib, jamoasiga turnir g‘olibligini qo‘lga kiritishda katta yordam berdi. Eng ahamiyatlisi, bu g‘alaba aynan uning futboldagi ilk professional qadamlarini qo‘ygan “Bunyodkor” stadionida sodir bo‘ldi.
Oradan ikki oy o‘tib, Husanov O‘zbekiston U-20 jamoasi bilan U-20 Jahon chempionatiga yo‘l oldi.
Deyarli har bir top-futbolchining faoliyatida omadli imkoniyatlar paydo bo‘ladi, Husanov ham bundan mustasno emas edi. Dastlab U-20 Jahon chempionati Indoneziyada o‘tkazilishi rejalashtirilgan edi, biroq mezbon davlat turnir boshlanishiga oz vaqt qolganda musobaqani o‘tkaza olmasligini aytdi. Natijada FIFA musobaqani Argentinaga ko‘chirdi va O‘zbekiston aynan yangi mezbonlar bilan bir guruhga tushdi.
Yevropa klublarining skautlari mezbon jamoa futbolchilari – Maksima Perrone, Valentin Karboni va Matias Suleni kuzatish uchun kelgan edi. Ammo aynan o‘zbekistonlik himoyachi Abduqodir Husanov ularning e’tiborini tortdi. Uchrashuvda O‘zbekiston 1:2 hisobida mag‘lub bo‘ldi, lekin Husanov o‘z o‘yini orqali skautlar nazaridan chetda qolmadi.
Fransiyaning “Lans” klubi skauti, shuningdek, “Manchester Yunayted” va bir necha boshqa Yevropa klubi vakillari uning o‘yinidan hayratda qoldi.
Hatto Premyer Liga klublaridan biri Husanovning agenti Gayrat Xasbullinni topib, yosh himoyachi ularning jamoasi uchun ideal variant ekanini ta’kidladi. Ammo bu transfer negadir amalga oshmay qolgan.
Fransuzcha saboqlar…
U-20 Jahon chempionati yakunlanganidan bir necha hafta o‘tib, Abduqodir Husanov “Lans” klubiga o‘tdi. Klub uni rasman tanishtirar ekan, “Osiyodan kelgan cheksiz iste’dod” deya ta’rif berdi. Transfer summasi atigi 100 ming yevroni tashkil etdi – bu keyinchalik Liga 1 klubi uchun juda ham foydali sarmoya bo‘lib chiqdi.
“Biz Husanovni transferdan oldin yaxshilab o‘rganib chiqdik”, deydi “Lans” bosh murabbiyi Frank Xays. “Men uning 19 emas, 25 yoshli futbolchi kabi o‘ynashidan hayratda qoldim. U maydonda yetuk futbolchi sifatida harakat qilar edi. Mashg‘ulotlarda ham o‘zining nimalarga qodir ekanini ko‘rsatdi. U bizni texnikasi, tezligi va jismoniy holati orqali hayratda qoldirdi. Bizda boshqa yosh futbolchilar ham bor edi, lekin Husanov har doim o‘zini xotirjam tutishi orqali boshqalardan ajralib turardi.”
Qodir 2023-yil yozida ilk bor O‘zbekiston milliy terma jamoasiga chaqiruv oldi. Ummonga qarshi debyut uchrashuvidan so‘ng, himoyachi darhol asosiy tarkib futbolchisiga aylandi va hozirgacha 18 ta o‘yinda “oq bo‘rilar” sharafini himoya qildi.
Husanov Fransiya chempionatidagi ilk mavsumida 15 ta o‘yinda maydonga tushdi. U asosiy tarkib futbolchisi bo‘lmasa-da, har safar maydonga tushganida o‘zini ishonchli va vazmin himoyachi sifatida ko‘rsatdi. Husanov Fransiyaning taniqli sport nashri L’Équipe tomonidan bir necha bor haftaning eng yaxshi jamoasi tarkibiga kiritildi.
2024-yil yozida Husanov “Lans”ning asosiy tarkib futbolchisiga aylandi. Bu jarayonda bir nechta omillar unga yordam berdi. Avstriyalik himoyachi Kevin Danso “Roma” klubiga o‘tishi kutilgan edi, biroq salomatligi bilan bog‘liq muammolar tufayli transfer amalga oshmadi va Kevin klubda qoldi, ammo u davolanishi kerakligi uchun biroz vaqt o‘yin amaliyotisiz qoldi. Bu vaqtda murabbiy Husanovga ishonch bildirdi, u esa bu ishonchni to‘laqonli oqladi.
2024-yil oktabr oyida Husanov Liga 1’ning eng yaxshi yosh futbolchisi deb e’tirof etildi. Himoyachi 2024/2025-yilgi mavsumning birinchi davrasida 16 ta o‘yinda ishtirok etib, 1 golli uzatma amalga oshirdi va Liga 1’ning ramziy terma jamoasiga kiritildi.
Bu vaqtda “Manchester Siti” Abduqodir Husanovning atrofidagi vaziyatni diqqat bilan kuzatib borayotgan edi. Klub boshqa jamoalarni — “Tottenhem”, “Real”, “Nyukasl” kabi klublarni ortda qoldirib, 2025-yil yanvar oyida Husanov bilan shartnoma imzoladi. Endilikda bu transfer muvaffaqiyatli va kelajakka qo‘yilgan katta qadam sifatida baholanmoqda.
Husanovning yo‘li Premyer Ligaga kelgan ko‘plab futbolchilarnikidan farq qiladi. U Angliya chempionatida o‘ynagan birinchi o‘zbek futbolchisi sifatida tarixga kirdi va bugun butun o‘zbek xalqi uning harakatlarini kuzatib bormoqda hamda qo‘llab-quvvatlamoqda.
Agar O‘zbekistonda yana iqtidorli futbolchilar yetishib chiqayotgan bo‘lsa, Husanov ushbu yo‘lda birinchilardan bo‘lib, boshqalarga yo‘l ochib berdi deyishimiz mumkin.
Jamshidbek Mahmudov tarjimasi
Izoh (0)