Qo‘shma Shtatlar milliardlab dollar mablag‘ sarflaganiga qaramay, mahalliy startaplar samarali va arzon uchuvchisiz apparatlarni ishlab chiqishga qiynalmoqda. Natijada Pentagon texnologik yordam so‘rab Ukraina kompaniyalariga murojaat qilmoqda. Bu haqda Wall Street Journal xabar berdi.
Hozirda har ikki davlat mudofaa startaplari hamkorlik qilmoqda. Pentagon Ukraina dron texnologiyalarini o‘z qo‘shinlariga integratsiya qilishga qiziqish bildiryapti.
AQSh-Ukraina hamkorligi kuchaymoqda
Kaliforniyadagi CX2 startapi asoschilaridan biri Neytan Mintz buni shunday izohladi:
“Hech bir AQSh kompaniyasi Ukrainadan o‘zib keta olmayapti. Ularning texnologiyasi samarali ishlaydi va bu tizimlar real jang maydonida sinalgan. Bu yuqori darajali labaratoriya”.
Yaqinda AQSH Mudofaa vazirligi Amerika-Ukraina hamkorligidagi ikkita loyihaga uzoq masofali hujumkor dronlarni sinovdan o‘tkazish uchun shartnoma berdi. Agar sinovlar muvaffaqiyatli yakunlansa, ushbu dronlar tez orada AQSH qurolli kuchlari inventariga kiritilishi mumkin.
Pentagon Ukrainaning yetakchi kompaniyalaridan biri Skyfall'ni Qo‘shma Shtatlar harbiylari uchun dron yetkazib beruvchilar rasmiy ro‘yxatiga kiritdi. Hozirga qadar 1,5 milliondan ortiq jangovar missiyani bajargan va har kuni minglab uchuvchisiz qurilma ishlab chiqaradigan kompaniya bu borada dastlabkisi bo‘ldi.
Skyfall va CX2 hamkorligida ishlab chiqarilayotgan bomba tashuvchi dronlar xavfsizlik sinovlaridan o‘tsa, yil oxiriga qadar AQSH qo‘shinlari tomonidan qo‘llanilishi mumkin.
Ukrainaning global dron bozoridagi ambitsiyalari
Ukraina faqat urush ehtiyojlariga bog‘lanib qolmasdan, kelajakda global dron sanoatining yetakchisiga aylanishni maqsad qilmoqda. Buning uchun ularda texnologik tajriba va sanoat bazasi bor.
Misol uchun, 2023-yilda Ukraina 2 milliondan ortiq dron ishlab chiqargan bo‘lsa, joriy yilga kelib bu ko‘rsatkich 4,5 millionga yetishi kutilmoqda.
Ukraina dronlari nafaqat arzon, balki elektron urush tizimlariga bardoshli ekanini ham namoyish qilgan. Shu bilan bir vaqtda, AQSH kompaniyalari ishlab chiqargan dronlarning aksariyati Ukraina urushi sharoitida samaradorlik ko‘rsatmagan, operator bilan aloqa uzilib qolishi kabi holatlar keng kuzatilgan.
To‘siqlar va kelajakdagi rejalar
Ukraina o‘z ehtiyojlarini hisobga olib, dron eksportiga qat’iy taqiq qo‘ygan. Bu AQSH bilan hamkorlik jarayonini sekinlashtirishi mumkin.
Mahalliy kompaniyalar hukumatdan cheklovlarni yumshatishni so‘rashmoqda. Chunki hozircha Ukraina o‘z armiyasi uchun ishlab chiqarilgan dronlarning barini sotib olishga moliy jihatdan qodir emas, ammo ittifoqchilariga eksport qilish imkoniyati bor.
Bundan tashqari, Ukraina dronlarining aksariyati Xitoyning u yoki bu komponentidan foydalangani sababli, Pentagon ba'zi qismlarni almashtirishi zarur. Xavfsizlik standartlari shuni taqozo qiladi.
Shunga qaramay, Ukraina ishlab chiqaruvchilar global bozorga chiqish uchun harakat qilmoqda. Sine.Engineering kompaniyasi AQSH mudofaa pudratchilari bilan ishlash uchun o‘z faoliyatini Ukrainadan tashqarida kengaytirishni rejalashtirmoqda.
"Bu juda katta urush, shuning uchun biz doimiy ravishda innovatsiyalar yaratishimiz kerak", dedi kompaniya bosh direktori Andrey Chulik.
AQSh o‘z dron flotini modernizatsiya qilishga harakat qilar ekan, yechim Silikon vodiysidan emas, balki uch yildan beri jang qilib, qimmatli tarjiba to‘plagan Ukrainadan topilishi mumkin.
Izoh (0)