Afrikaning Sahel mintaqasi “global terrorizm markazi” sifatida ko‘plab qurolli to‘qnashuvlarning makoniga aylandi. Bu haqida Global Terrorism Index (GTI) xabar berdi.
U Sahara cho‘lining janubida joylashgan bo‘lib, unga tashrif buyurgan 7,555 kishidan 3,885 nafari halok bo‘lgan. 2019-yildan beri o‘limlar soni 10 barobarga oshgan. Bu mintaqaning ekstremistik va qo‘zg‘olonchi guruhlarning e’tibor markazida ekanini bildiradi.
Terrorizm – bu davlatga aloqador bo‘lmagan shaxs yoki guruh tomonidan siyosiy, iqtisodiy, diniy yoki ijtimoiy maqsadlarga erishish uchun qo‘rqitish, majburlash yoki vahima uyg‘otish orqali noqonuniy kuch va zo‘ravonlik ishlatish yoki tahdid qilishdir, deyiladi GTI indeksida.
Sahel Afrikaning g‘arbiy qirg‘og‘i bo‘ylab sharqqa cho‘zilgan hududdir. Mintaqa Burkina Faso, Mali, Niger, Kamerun, Gvineya, Gambiya, Senegal, Nigeriya, Chad va Mavritaniya kabi jami 10 davlatni o‘z ichiga oladi.
Sahel dunyodagi eng yuqori farzand ko‘rish ko‘rsatkichlariga ega davlatlardan biri. Aholisining deyarli uchdan ikki qismini 25 yoshgacha bo‘lganlar tashkil qiladi.
Bu yerdagi hujumlar asosan ikki tashkilot tomonidan amalga oshirilgan. Bular Saheldagi Islomiy davlat (ISHID) guruhining sho‘ba tashkiloti va Al-Qoida tarmog‘ining bir qismi.
Afrika Xavfsizlik sektori tarmog‘i raisi Niagale Bagayoko so‘zlariga ko‘ra, terrorchilar hukmronlik uchun kurashmoqda. ISHID 2020-2021-yillardagi davlat to‘ntarishlaridan so‘ng, Mali hududida nazorat qilayotgan maydonini ikki barobarga oshirgan.
Bu hudud Burkina Faso va Niger bilan chegaralariga yaqin joylarda joylashgan. Ikkala guruh ham urushda ko‘plab jangchilar yo‘qotgan hatto ISHID himoyaga bolalarni ham safarbar qilgan. Mintaqa siyosatidagi beqarorlik va zaif boshqaruv qo‘zg‘olonchi guruhlar uchun ideal sharoitlar yaratgan.
GTI hisobotiga ko‘ra, 2020-yildan beri oltita muvaffaqiyatli to‘ntarish sodir bo‘lgan: ikkitasi Malida, ikkitasi Burkina Fasoda, bittasi Gvineyada va bittasi Nigerda. Ushbu mamlakatlar hozirda hammasi harbiy hunta tomonidan boshqarilmoqda.
Sahel davlat va jamiyatning parchalanishini boshdan kechirdi. Bu yillar davomida siyosiy rahbarlarning e’tiborsizligi va mahalliy noroziliklar kuchayib borayotgani, oqibatda terroristik guruhlar ulardan foydalanishga urinayotgani bilan izohlanadi, deydi Londonning SOAS universitetida mintaqashunoslik eksperti Folahanmi Aina.
Izoh (0)