Yanvar oyida mamlakatda ko‘plab tovar va xizmatlar narxi o‘sdi. Ayniqsa, xizmatlar yillik inflyatsiyasi ancha yuqori bo‘ldi. Bu haqda Statistika agentligi eʼlon qilgan tahlilda bayon etilgan.
2025-yil yanvarda O‘zbekistondagi oylik inflyatsiya 0,7 foizni, yillik inflyatsiya 9,9 foizni tashkil etdi (2024-yil mos davrida 8,6 foiz bo‘lgan).
O‘tgan oy davomida oziq-ovqat mahsulotlari 0,8 foiz, nooziq-ovqat mahsulotlari 0,3 foiz va xizmatlar 1,1 foiz qimmatlashgan.
Yanvarda bir yil mobaynidagi xizmatlar inflyatsiyasi kamida 15 yillik rekordlarni yangilab, 27 foizga yetgan. Oziq-ovqat mahsulotlari qiymati yillik hisobda 2,6 foiz, nooziq-ovqatlar 7,7 foiz oshgan.
Yanvar oyida quyidagi asosiy oziq-ovqat mahsulotlari narxlari oshgan:
- Mol go‘shti — 1,1 foiz;
- Qo‘y go‘shti — 1,2 foiz;
- Kungaboqar yog‘i — 2,2 foiz;
- Paxta yog‘i — 1,9 foiz;
- Kartoshka — 23,9 foiz;
- Piyoz — 3,4 foiz;
- Sabzi — 2,9 foiz;
- Bulg‘or qalampiri — 13,2 foiz;
- Banan — 6,5 foiz;
- Baqlajonda — 59,6 foiz.
O‘tgan oyda dori vositalari va tibbiyot mahsulotlari narxi 0,7 foizga ko‘tarildi.
Rasmiy statistikaga ko‘ra, yanvarda benzin respublika bo‘yicha o‘rtacha 1,5 foizga qimmatlashgan. Propan esa 13,2 foizga arzonlagan. Biroq birjada mazkur yonilg‘i narxi 20 foizdan ko‘proq oshgan (3-yanvar, 31-yanvar).
Oy davomida mamlakatda haydovchilikka tayyorlash bo‘yicha o‘quv kurslari narxi o‘rtacha 12,5 foizga oshdi.
Yanvarda taʼlim sohasi xizmatlari ham sezilarli qimmatlashdi. Masalan, respublikada davlat bog‘chalariga oylik to‘lov miqdori o‘rtacha 21 foizga oshirildi. Xususiy bog‘chalardagi narxlar 1,1 foizga o‘sdi.
Davlat bog‘chalariga to‘lovlar yillik hisobda qariyb 45,2 foizga qimmatlashgan.
O‘tgan oyda repetitorlar xizmatlari narxlari 1 foiz, o‘quv kurslarida o‘qitish 2,1 foiz o‘sgan.
Yo‘lovchi tashish transporti narxi 0,5 foiz, tovarlarni tashish bo‘yicha xizmatlar 2,3 foizga oshgan.
Avvalroq Markaziy bank 2024-yil yakunida O‘zbekistonda inflyatsiya darajasi dastlab 9 foiz, keyin 9,5 foiz bo‘lishini prognoz qilgandi. Biroq yil so‘ngida inflyatsiya 9,8 foiz shakllandi. Markaziy bank raisi Timur Ishmetov jurnalistlar bilan muloqotda narxlar o‘sishi nega kutilmalardan yuqori bo‘lganiga izoh bergan.
“O‘tgan yilning oxirida inflyatsiya darajasi kutilmadan biroz baland shakllanganiga energiya narxlari erkinlashtirilishining ikkilamchi taʼsirlari, go‘sht, kartoshka, o‘simlik yog‘i taklifi bilan bog‘liq omillar taʼsir qilgan. Shu omillar sabab ikkinchi yarim yillikda inflyatsiya darajasi kutilganidan sekinroq pasaygan. Kommunal xizmatlarni hisobga olmaganda ham, xizmatlar guruhi inflyatsiyasi umumiy inflyatsiya darajasidan yuqori shakllanmoqda”, degan Markaziy bank rahbari.
Shu bilan birga, joriy yilda mamlakatda energiya, kommunal xizmatlar va yonilg‘i tariflari oshirilishi xabar qilingan.
“Energiya va yonilg‘i narxlari o‘sishi inflyatsiya oshishiga 1,8–1,9 foiz atrofida birlamchi taʼsir qilishi kutilmoqda”, degan Timur Ishmetov.
2019-yildagi prezident farmonida Markaziy bankka inflyatsiyani 2021-yilda 10 foizga pasaytirish, 2023-yilda esa 5 foiz darajadagi doimiy inflyatsion maqsadni (target) o‘rnatish topshirilgan. Biroq bu maqsadga haligacha yetilgani yo‘q.
Bugungacha inflyatsiya targetlari bir necha marta o‘zgartirildi. Xususan, 2020-yilda 5 foizlik target ko‘rsatkichiga erishish muddati 2023-yilga, 2022-yildagi maqsad 2024-yil oxiriga, o‘tgan yili esa bu muddat 2025-yil ikkinchi yarmiga ko‘chirilgan.
So‘nggi prognozlarga ko‘ra, 5 foizlik inflyatsiya darajasiga 2026-yilning ikkinchi yarmida erishish kutilmoqda.
Izoh (0)