Har uch hujjatning biri yopiq: vodiy hokimlari jamoatchilikdan nimani yashirmoqda?

Joriy yilning yanvar oyida vodiy viloyatlaridagi hokimliklar tomonidan 3435 ta hujjat imzolanib, joylashtirilgan. Hujjatlarning har uchtasidan bittasi “shaxsga oid” degan vaj bilan “yashirib” qo‘yilgan. Berkitish bo‘yicha Andijon viloyatining Izboskan hamda Farg‘ona viloyatining Yozyovon tumanlari yetakchilik qilgan.

“Daryo” yanvar oyida vodiy viloyatlari hokimliklari tomonidan “E-qaror” yagona elektron tizimiga joylashtirilgan hujjatlar bo‘yicha tahlilni o‘tkazdi.

Eng ko‘p yashirilgan hujjatlar qaysi viloyatga tegishli

Vodiy viloyatlari hamda shahar va tumanlari hokimliklari, shuningdek, mahalliy kengashlar tomonidan 2025-yilning 1-yanvaridan 31-yanvar kuniga qadar “E-qaror” platformasi orqali jami 3435 ta hujjat imzolangan.

Eng ko‘p hujjat Namangan viloyatiga tegishli bo‘lib, oy davomida hokimlik va kengashlar tomonidan 1311 ta qaror va farmoyish qabul qilingan. Farg‘ona viloyatida esa 1302 ta, Andijon viloyati hokimliklari tomonidan esa qo‘shni viloyatdagi hamkasblariga nisbatan ancha oz, 822ta hujjat imzolangan.

Umumiy hisobda vodiy viloyatlarida 33 ta normativ tusdagi qarorlar qabul qilingan.

Andijon va Farg‘ona viloyatlari hokimliklari qabul qilingan hujjatlarning 35 foizini jamoatchilikdan yashirgan. Namangan viloyatida esa 26 foizga yaqin, ya’ni 331 ta hujjat “yopib” qo‘yilgan. 

Ommadan yashirilgan hujjatlarning aksariyatida “shaxsga doir ma’lumotlar, vasiylik va homiylik yoki amaldagi qonunchilikka muvofiq boshqa turdagi foydalanishi cheklangan axborot mavjudligi” hamda “xizmat doirasida foydalanish uchun” belgisi qo‘yilgan.

Viloyat hokimlari qanchalik ochiq?

Viloyatlar hokimlari orasida eng ko‘p hujjat Farg‘ona viloyati hokimi Xayrulla Bozorov tomonidan qabul qilingan bo‘lib, umumiy miqdorda 73tani tashkil etadi. Ularning 19 tasi, ya’ni salkam 30 foizi yopiq.

O‘n ikki yildan buyon bir lavozimda ishlayotgan, uzoq yillik hokim Shuhrat Abdurahmonov esa yanvar oyida 46 ta hujjatni imzolab, 12 tasini yashirgan.

Shavkat Abdurazzoqov imzolagan 56 ta hujjatning 10tasi, ya’ni 18 foizi yopib qo‘yilgan. imzolangan.Namangan hokimi yanvar oyida boshqa hamkasblariga nisbatan ochiqroq bo‘lganligini ko‘rish mumkin. 

Andijon: Baliqchida bitta yopiq hujjat mavjud

Andijon viloyatidagi shahar va tumanlar orasida “E-qaror” platformasida hujjatlarni “yashirish” bo‘yicha Izboskan tumani hokimligi yetakchilik qilgan. Yanvar oyida hokimlik tomonidan jami 40 hujjat  (30 tasi qaror va 10 tasi farmoyish) joylashtirilgan. Hujjatlarning 34 tasi, ya’ni 85 foizi yashirib qo‘yilgan. 

Xonobod shahri, Buloqboshi, Ulug‘nor va Shahrixon tumanlari hokimliklari esa 70 foizga yaqin hujjatlarni boshqalar ko‘rolmasligi uchun berkitib qo‘ygan.

Qolgan tumanlar hokimliklari tomonidan joylashtirilgan qaror va farmoyishlarning 15 foizdan 50 foizgacha bo‘lgan qismining “yuziga qizil parda” tortib qo‘yilgan.

 Sakkiz yildan buyon Baliqchi tumaniga hokimlik qilib kelayotgan Jasurbek Abduraimov tomonidan 19 ta hujjatdan atiga bittasi yopib qo‘yilgani tahsinga loyiq. 

Farg‘ona: yopiqlikda yetakchi — Buvayda hokimligi

Farg‘ona viloyatida eng ko‘p yopiq hujjat Buvayda tumani hokimligiga tegishli bo‘lib, 31 ta hujjatning 24 tasi, ya’ni 80 foizi yashirilgan.

Dang‘ara, Uchko‘prik, Yozyovon va O‘zbekiston tumanlari hokimliklari esa 66 foiz hujjatlarga “qizil parda tortgan”. Marg‘ilon shahar hokimligi esa 39 ta hujjatning 23 tasini berkitib qo‘ygan. Bu jami hujjatning 60 foizini tashkil etadi.

Qolgan hokimliklarda esa qabul qilingan qaror va farmoyishlarning 20 foizdan 50 foizga bo‘lgan qismi berkitilgan. 

Namangan: berkitilgan hujjatlar kamroq

Vodiy hududida Namangan viloyati shahar va tuman hokimliklari boshqalarga nisbatan ancha ochiq deyish mumkin. Sababi tuman hokimliklari tomonidan platformaga joylashtirilib, berkitilgan hujjatlar 50 foizga ham yetmaydi.

Viloyatda Pop tumani va To‘raqo‘rg‘on tumanlari yopiqlik bo‘yicha yetakchilik qilsa-da, umumiy hisobda berkitilgan hujjatlar 40 foizga ham yetmaydi. Misol uchun, Pop tumani 88 ta hujjatdan 35 tasini, To‘raqo‘rg‘on tumani esa 79 ta qaror va farmoyishning 31 tasini yashirgan.

Qabul qilingan qaror va farmoyishlarni Davlatobod (64 tadan 9 tasi),  Chortoq (65 tadan  9 tasi) hamda Yangi Namangan (70 tadan 16 tasi) tumanlari hokimliklari jamoatchilikka ochiq va oshkora e’lon qilayotgan tahsinga sazovor. 

Yopiq hujjatlarning aksariyati moliyaviy xarakterga ega

“Yashirilgan” qaror va farmoyishlarning aksariyati moliyaviy xarakterga ega. Shu sababli ommadan yashirilayotgan bo‘lishi mumkin.

Masalan, Yozyovon tumani hokimining 24-yanvardagi 21-11-165-Q/25 – sonli qarori platformada berkitib qo‘yilgan bo‘lgan. 

Qarorda tuman mahalliy byudjetining 2025-yil byudjet parametrlarida nazarda tutilgan zaxira jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan tuman hokimligidagi rahbar xodimlarga qulay shart-sharoit yaratish va tumanning kelgusidagi iqtisodiy-ijtimoiy ko‘rsatkichlarini uzluksiz va izchil davomiyligini ta’minlash maqsadida xizmat uylari xaridi uchun 570 million so‘m ajratish belgilangan.

Mazkur qarorning nega ommadan yashirilgani bizga qorong‘i. Hujjat mazmuni va ilovasida shaxsga doir ma’lumotlar ham mavjud emas bo‘lsa-da, asossiz ravishda “XDFU” belgisi bosilgani esa, yanada qiziq.

Xuddi shunday holatni Bag‘dod tumani hokimining 29-yanvardagi 10-11-152-F/25-sonli farmoyishida ham ko‘rish mumkin. Farmoyishda kengash, hokimlik va bir qator tuzilmalarning rahbar hamda xodimlariga ustama belgilash uchun 545 million so‘m ajratish belgilangan.

Yopiqlik qonunbuzilishlarga sabab bo‘lmoqda

Hokimliklar hujjatlarni berkitish orqali nafaqat o‘z qilmishlarini jamoatchilikdan yashiryapti, balki shu orqali Byudjet kodeksi, “Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”, “Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida”gi va boshqa bir qator qonun hamda qonunosti hujjatlarning talablari buzilishiga yo‘l qo‘ymoqda.

“Daryo” “E-qaror” platformasiga joylashtirilgan hujjatlarni kuzatishda davom etadi.