O‘zbekistonda ta’lim oluvchilarga nisbatan zo‘ravonlikka moyilligi mavjud pedagog kadrlarni aniqlash va ularga psixologik yordam berish mexanizmlarini joriy etish rejalashtirilmoqda. Bu jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilgan 2025-yilga mo‘ljallangan davlat dasturi loyihasida ko‘zda tutilgan.
Unda Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligiga ta’lim jarayoni ishtirokchilarini psixologik qo‘llab-quvvatlash tizimini takomillashtirish vazifasi qo‘yilgan.
2025-yil oktyabrigacha bulling, suisid, voyaga yetmaganlar jinoyatini oldini olish, oqibatlarini bartaraf etish bo‘yicha pedagog kadrlar uchun maxsus kurs va dasturlar ishlab chiqiladi.
O‘qituvchilarning kasbiy so‘nishining oldini olish, stresslarga bardoshlilik darajasini oshiruvchi simulyator va keyslar yaratish rejalashtirilmoqda.
Ushbu masalalar ijrosi uchun asosiy mas’ul etib Ta’limni rivojlantirish respublika ilmiy-metodik markazi belgilandi.
Ta’lim muassasalarida bolalarga nisbatan zo‘ravonlikka yo‘l qo‘ymaslik
2024-yil 14-noyabrda “Bolalarni zo‘ravonlikning barcha shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida”gi qonun qabul qilingandi. Qonun 2025-yil 15-maydan kuchga kiradi. Unda bolalarni zo‘ravonlikning barcha shakllaridan himoya qilish bo‘yicha umumiy va individual chora-tadbirlar belgilab berilgan.
Qonunda belgilanishicha, ta’lim muassasalarida intizomiy jazo choralari sifatida zo‘ravonlikning har qanday shakllarini, shu jumladan jismoniy jazolarni va boshqa shafqatsiz yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala va jazo turlarini qo‘llashga yo‘l qo‘yilmaydi.
Ta’lim muassasalarida bolalarga nisbatan va bolalar o‘rtasida zo‘ravonlikning, shu jumladan ta’qib etishning (bullingning) oldini olish, shuningdek zo‘ravonlikni qo‘llash faktlari yuzasidan tegishli chora-tadbirlar ko‘rish bo‘yicha dasturlar va mexanizmlar joriy etiladi. Bolalarga nisbatan zo‘ravonlikning oldini olish uchun mas’ul bo‘lgan shaxslar tayinlanadi.
Bolalarni zo‘ravonlikdan himoya qilish maqsadida ta’lim muassasasi rahbariyati bolalarga nisbatan zo‘ravonlik sodir etilishiga imkon beruvchi sabablarni va shart-sharoitlarni bartaraf etish, ta’lim muassasasida inson huquqlari va qadr-qimmatini hurmat qilishga asoslangan, zo‘ravonlikdan xoli bo‘lgan munosabatlarni shakllantirish, xavfsiz va ijobiy psixologik muhitni tashkil etish hamda ta’minlash choralarini ko‘rishi shart.
Bolalarni zo‘ravonlikdan himoya qilish maqsadida ta’lim muassasasi xodimlari ta’lim oluvchilar, ota-onalar, pedagogik jamoaning a’zolari bilan muloqot qilishda ta’lim muassasasining ichki tartib-qoidalariga, pedagogik odob-axloq qoidalariga qat’iy rioya etishi, barcha ta’lim oluvchilarga teng munosabatda bo‘linishini ta’minlashi, sinfdagi psixologik muhitni baholashi va yaxshilashi, ta’lim oluvchilar bilan suhbatlar o‘tkazishi hamda ota-onalarga maslahatlar berish uchun psixologlar va psixolog inspektorlar bilan yaqin hamkorlikni ta’minlashi shart.
Izoh (0)