AQSH yadroviy qurol tashuvchi F-35 qiruvchi samolyotlarini joylashtirish uchun Grenlandiyadagi aerodrom infratuzilmasini rivojlantirmoqda. Bu haqda Rossiyaning Daniyadagi elchisi Vladimir Barbin ma’lum qildi.
Rossiya elchisiga ko‘ra, F-35 qiruvchi samolyotlari allaqachon harbiy mashg‘ulotlar doirasida ushbu aerodromdan foydalangan.
Orolda joylashgan AQSHning Pituffik (sobiq Tule) harbiy-kosmik bazasi bugungi kunda Amerikaning Arktika yo‘nalishidan keladigan raketa hujumini erta aniqlash tizimining bir qismi hisoblanadi. Radar tizimlarini ham o‘z ichiga olgan holda, bazada qiymati milliardlab AQSH dollariga teng bo‘lgan keng ko‘lamli modernizatsiya ishlari olib borilmoqda, dedi Vladimir Barbin.
Elchi shu sababli Rossiya “Arktikada barqarorlikni mustahkamlash tarafdori” ekanini ta’kidladi.
Bu faqat barcha Arktika davlatlari uchun teng bo‘lgan xalqaro xavfsizlik tizimini yaratish asosida amalga oshirilishi mumkin, dedi Rossiya elchisi.
Shuningdek, u AQSHning saylangan prezidenti Donald Trampning Grenlandiyaga yondashuvi mintaqadagi vaziyatni tanazzulga olib kelishidan ogohlantirdi.
Trampning orol ustidan nazoratni qo‘lga kiritishga intilishi Arktikada barqarorlikni mustahkamlash va muloqotni rivojlantirishni istamasligini ko‘rsatadi, dedi Barbin va Rossiya buni harbiy rejalashtirish jarayonida hisobga olishini aytdi.
Tramp Grenlandiyani o‘zlashtirmoqchi
Tramp bir necha bor Grenlandiya AQSH tarkibiga kirishi kerakligini aytdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, orol milliy xavfsizlik va himoya uchun, jumladan, Xitoy va Rossiyadan himoyalanishda strategik ahamiyatga ega.
Grenlandiya bosh vaziri Muke Egede bunga javoban orol “hech qachon sotilmaydi” deb javob berdi. Shu bilan birga, u orol Daniyadan mustaqillikka erishmoqchi ekanini tan oldi. Grenlandiya 1953-yilgacha Daniya mustamlakasi bo‘lgan va hozirgacha qirollikning bir qismi bo‘lib qolmoqda. 2009-yilda orol o‘zini o‘zi boshqarish va ichki siyosatda mustaqil tanlov qilish imkoniyati bilan avtonomiyaga ega bo‘ldi.
Bloomberg manbalariga ko‘ra, Tramp jamoasi Grenlandiya bilan qiziqishgan, chunki orolda elektron qurilmalarda ishlatiladigan oltin, olmos, uran va nodir metallarning katta zaxiralari mavjud. AQSHning Grenlandiya mineral-xomashyo sektoriga kiritgan sarmoyasi dunyoning nodir metallar bozorida Xitoyning hukmronligiga qarshi kurashda hal qiluvchi rol o‘ynashi mumkin.
Trampning tahdidlari fonida Daniya Grenlandiya mudofaasini kuchaytirib, gerbini o‘zgartirdi. Qirol Frederik X Norvegiya va Shvetsiya bilan ittifoqqa ishora qilgan va 500 yildan ortiq vaqt davomida gerbda bo‘lgan uchta tojni olib tashlashni buyurdi.
Grenlandiya va Farer orollari ramzlari — oq ayiq va qo‘chqor ikki qismga bo‘linib, ikkinchi va uchinchi maydonlarga ko‘chirildi, ya’ni kattalashtirildi. Daniya va Janubiy Yutlandiya ramzlari esa birinchi va to‘rtinchi maydonlarga o‘tkazildi.
Izoh (0)