Massachusets texnologiya instituti olimlari salbiy ruhdagi matn, foto va video ma’lumotlar ruhiy salomatlikka qanday ta’sir qilishi bo‘yicha bir qator tadqiqotlar o‘tkazdi. Unga ko‘ra, negativ kontent ruhiyatida muammolari bo‘lgan foydalanuvchilarga yanada ko‘proq ziyon yetkazishi aniqlandi.
Internet foydalanuvchilarining qanday turdagi ma’lumotlarni izlashi va qayta ishlashi haqida ma’lumot beruvchi tizimlardan foydalangan holda, tadqiqotchilar mingdan ortiq insonlarni tahlil qilishdi. Ularning ko‘rsatkichi foydalanilgan har bir veb-sahifa uchun alohida hisoblab chiqildi va o‘ziga xos his-tuyg‘ular: g‘azab, qo‘rquv, umid, ishonch, ajablanish, qayg‘u, quvonch va jirkanish kabi hislar bilan bog‘liq holda ko‘rib chiqildi.
Birinchi tadqiqot ishtirokchilari 5 kun davomida kuniga 20 daqiqa internetda vaqt o‘tkazgan bo‘lsa, ikkinchi tadqiqotda internetdan foydalanish davomiyligi 30 daqiqaga cho‘zdirildi. So‘ng olimlar har bir veb-sahifadan ma’lum matnlarni ajratib olishdi va elektron algoritm ularning har biri uchun salbiy yoki ijobiy baho berilganini hisoblab chiqdi. Ishtirokchilar esa qaysi saytda qanday emotsiyani his qilganini maxsus anketalarda qayd etib bordi.
Aniqlanishicha, internet foydalanuvchilarning kayfiyati qanchalik yaxshi bo‘lsa, ular shunchalik ijobiy va ruhiyatga zarar bermaydigan kontentni tanlagan. Va aksincha, yomon kayfiyatdagi foydalanuvchilar ko‘proq salbiy ruhdagi ma’lumotlarni izlagan.
Ushbu natijalarga asoslanib, tadqiqotchilar Digital Diet deb nomlangan va yuklab olinadigan plug in’ni ishlab chiqdi. U Google’ga berilgan qidiruv natijalarini uchta toifadagi reytingga bo‘ladi: hissiyotlar (ijobiy yoki salbiy), bilim (ma’lumotni tushuna olish darajasi) va qo‘llanilishi (ma’lumotlarning qanchalik foydaliligi). Ushbu dastur ma’lumotni filtrlashda foydalanuvchilarga yordam beradi.
“Ruhiy salomatligida muammosi bor odamlar ko‘proq salbiy va qo‘rquv hissini uyg‘otadigan kontentni izlashga moyil bo‘ladilar, bu esa, ularning holatlarini yanada yomonlashtiradi. Umid qilamizki, bu vosita ularga internetdan foydalanishda asqatishi hamda salbiy ma’lumotlarga kirishdan qaytarishiga yordam beradi”, deydi mutaxassislar.
Izoh (0)