AQSHning amaldagi prezidenti Jo Bayden o‘z jamoasi bilan Eronning yadroviy obyektlariga zarba berish rejasini muhokama qildi. Bu haqda uchta xabardor manbaga tayanib, Axios portali xabar berdi.
Oq uyning milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Jeyk Sallivan tegishli rejani prezident Baydenga taqdim etgan. Unga ko‘ra, agar eronliklar 20-yanvarga qadar yadro qurolini yaratish bo‘yicha choralar ko‘rsa, AQSH shunday javob qaytarishi mumkin. Bu hozirgacha sir bo‘lib kelayotgan uchrashuvda muhokama qilingan.
Bayden bu masalada hech qanday yakuniy qaror qabul qilmagan. Muhokama razvedka ma’lumotlari bilan bog‘liq emas, balki ehtimoliy ssenariylarga asoslanadi.
Baydenning ba’zi yordamchilari, jumladan, Sallivan shunday fikrda: agar Eronning havo hujumidan mudofaa tizimlari va raketalar bilan jihozlanishi kamaysa, mintaqadagi ittifoqchilari zaiflashsa, Eronni muvaffaqiyatli nishonga olish osonlashadi. Uning javob qaytarish yoki mintaqada mojaro chiqarish xavfi esa kamayadi, deyiladi xabarda.
Hozirda Oq uyda Eron yadroviy inshootlariga qarshi ehtimoliy hujum borasida faol muhokamalar olib borilmayapti.
Baydenning ba’zi yordamchilari ikkita tendensiya — Eron yadro dasturining tezlashishi va Eron hamda uning ishonchli vakillarining Isroil bilan urushda zaiflashishi birgalikda Baydenni zarba berishga undashi mumkin, deb ta’kidlaydi.
Eron uzoq vaqtdan beri yadroviy qurol yaratishga intilayotganini rad etib keladi va yadro dasturi faqat fuqarolik maqsadlarida ekanini aytdi. Ammo so‘nggi oylarda Eronning bir qancha sobiq va amaldagi rasmiylari Eron yadroviy doktrinasini o‘zgartirish imkoniyati haqida ochiq gapirdi.
Eronning yadroviy dasturi Bayden prezidentligi davrida sezilarli darajada ilgariladi. Natijada Eron de-fakto “yadro chegarasidagi davlat” maqomiga ega bo‘ldi. Eron uranni boyitish darajasini 60 foizgacha oshirdi, bu yadroviy qurol ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan 90 foizlik darajaga yaqin. Zamonaviy Eron sentrifugalari bilan bunga sanoqli kunlarda erishish mumkin.
Atom energiyasi bo‘yicha xalqaro agentlik (MAGATE) ma’lumotlariga ko‘ra, Eron to‘rtta yadroviy bomba yaratish uchun yetarli miqdorda 60 foizg boyitilgan uranga ega ron bomba yaratishga qaror qilgan taqdirda ham, u yadroviy portlash qurilmasi yoki jangovar kallakni ishlab chiqishi kerak bo‘ladi. Isroil razvedkasi bunga kamida bir yil ketadi deb hisoblaydi.
Biroq, Amerika va Isroil rasmiylariga ko‘ra, o‘tgan bir yil davomida Eron olimlari yadro quroli bilan bog‘liq shubhali tadqiqotlar olib borgan.
Izoh (0)