Din ishlari bo‘yicha qo‘mita umra tadbirlarini noqonuniy tashkil etayotgan turoperatorlar javobgarlikka tortilayotganini ma’lum qildi.
Qo‘mitaga Saudiya Arabistoniga borib, Makkada mehmonxonadan chiqarib yuborilgani hamda qaytish aviachiptalarisiz qolib ketgani haqida 93 nafar O‘zbekiston va Tojikiston fuqarolaridan murojaatlar kelib tushgan. Ziyoratchilar tegishli litsenziyasiz, noqonuniy faoliyat olib borayotgan Yusro Tour, Muslim Travel, Meta Travel hamda Elchi Travel turoperatorlari orqali Saudiya Arabistoniga borgan.
O‘zbekistonning Jidda shahridagi Bosh konsulxonasi vakillari tomonidan holat o‘rganilganda, turfirma tomonidan mehmonxona pullari to‘lab berilmagani sababli ziyoratchilar mehmonxonadan chiqarib yuborilgani aniqlangan. Turfirma mehmonxonadan jami 35 ming dollar miqdorida qarzdor bo‘lgan.
Saudiya Arabistonida qolib ketgan fuqarolar qaytarilib, umra tadbirlarini noqonuniy tashkil etganlarga nisbatan Jinoyat kodeksining 168-moddasi (firibgarlik) bilan jinoiy ish qo‘zg‘atildi.
Xususan, Farg‘ona viloyatining Uchko‘prik tumanida yashovchi fuqaro O.M. litsenziyaga ega bo‘lmasada, “Ultra parvoz” turfirmasi orqali fuqarolarni noqonuniy ravishda umraga yuborib kelgan. Ushbu shaxsga nisbatan Jinoyat kodeksining tegishli moddasi bilan jinoiy ish qo‘zg‘atildi.
Toshkent shahridagi Yasin Travel turfirmasi ham litsenziyaga ega bo‘lmasdan 74 nafar fuqaroni ziyoratga yuborgan. Turfirmasi fuqarolarga Saudiya Arabistonining Saudi Digital Embassy muassasasi orqali bir yillik sayyohlik elektron vizasini rasmiylashtirib bergan.
Turfirma vakillari o‘zbekistonliklarning Saudiyaga borish-qaytish aviachiptalari mavjudligini aytib, ularga elektron shaklini tashlab bergan. Biroq Jidda—Toshkent yo‘nalishidagi bu aviachiptalar qalbaki bo‘lib chiqqan. Oqibatda fuqarolar vataniga qaytishida muammo yuzaga kelgan. Holat yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘atilib, tergovga qadar surishtiruv ishlari olib borilmoqda.
Namangan viloyatida fuqaro A.G‘. Atlas Travel turfirmasi orqali 30 nafar fuqaroni umraga yuborish uchun aviachipta va boshqa hujjatlarni rasmiylashtirib berish evaziga 31 900 dollar olib, 8-noyabr kuni Toshkent—Dubay—Jidda yo‘nalishida Saudiya Arabistoniga yuborgan. Biroq fuqarolarning O‘zbekistonga qaytishlari uchun aviachiptalarni rasmiylashtirmasdan 8 900 dollarni o‘zining ehtiyojlariga sarflab yuborgan.
Farg‘ona viloyatidagi Mahdiy Travel, Parvoz Ekspress hamda “Muhayyo 22−10” turfirmalari ham fuqarolarga tegishli litsenziyasiz noqonuniy faoliyat ko‘rsatgan. Natijada ikkita firma rahbarlari va bitta fuqaroga nisbatan jinoiy ish qo‘zg‘atildi. Hozirda dastlabki tergov harakatlari olib borilmoqda.
O‘zbekistonda umra tadbirlarini tashkil etish
2024-yil iyulida O‘zbekistonda umra tadbirlarini tashkil etish va o‘tkazish litsenziyalanadigan faoliyatning alohida turi sifatida belgilandi.
Hukumat qarori bilan quyidagi litsenziya talab va shartlari joriy etilgan:
- 1 mln dollar miqdordagi mablag‘ni “Ziyorat” jamg‘armasiga zaxira qilib qo‘yish;
- Ziyoratchilarga guruh rahbari etib O‘zbekiston musulmonlari idorasi bilan tuziladigan shartnoma asosida diniy bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lgan mutaxassisni tayinlash;
- shtatida diniy taʼlim yo‘nalishlari bo‘yicha taʼlim muassasasi yoki O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasining bitiruvchisi bo‘lgan kamida bir nafar mutaxassisning mavjudligi;
- voyaga yetmagan fuqarolarga xizmat ko‘rsatmaslik;
- o‘z faoliyatini turoperator va turagentlar orqali amalga oshirmaslik;
- ziyoratchilar uchun Saudiya Arabistoni Podshohligining faqat Umra vizasini rasmiylashtirish.
Bunda, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita mazkur sohadagi litsenziyalovchi vakolatli organ sifatida belgilandi. Qo‘mita 21-noyabr kuni umra tadbirlarini tashkil etish va o‘tkazish faoliyati uchun litsenziyaga ega bo‘lgan tadbirkorlik subyektlari ro‘yxati e’lon qilindi. Unda 12 ta tur firma o‘rin olgan.
Litsenziyaga ega bo‘lmagan tadbirkorlik subyektlari tomonidan umra xizmatlariniko‘rsatish taqiqlangan. Bunday huquqbuzarliklar uchun yuridik shaxslarga solinadigan jarimalar miqdorlari BHMning 200 baravari (75 million so‘m) etib belgilangan.
Izoh (0)