Qalqonsimon bez bu ichki sekretsiya bezi bo‘lib, u butun tanani boshqaradigan va umumiy salomatlik uchun muhim bo‘lgan gormonlarni ishlab chiqaradi. Amerikaning qalqonsimon bez kasalliklari uyushmasi qayd etishicha, ushbu organ haddan tashqari faol yoki aksincha, o‘ta sust ishlashi mumkin.
Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, qalqonsimon bez bilan bog‘liq kasalliklardan erkaklarga qaraganda ayollar ko‘proq aziyat chekadi.
Agar tanada qalqonsimon bez gormoni me’yoridan ortiq ishlab chiqarilsa, unda gipertireoz, agar ishlab chiqariladigan gormonlar miqdori juda kam bo‘lsa, gipoterioz kasalligi rivojlanadi. Tanadagi bunday o‘zgarishlar butun organizm faoliyatiga ta’sir qiladi. Quyida esa gormonlarning sochlar salomatligidagi o‘rni va u bilan bog‘liq xastaliklar haqida so‘z boradi.
Qalqonsimon bez funksiyasining buzilishi sochlarning quruq, dag‘al yoki mo‘rt bo‘lishiga yoki aksincha, sochlarning juda yumshoq va siyraklashib ketishiga olib keladi.
Foto: The Day
Bu holat uchun T3 va T4 nomli gormonlar javobgardir. Ularning darajasi normal ko‘rsatkichda bo‘lmasa, qon tomirlari orqali oziqlanadigan soch follikulalarining ildizida yangi tolalar rivojlanmay qoladi. Britaniya qalqonsimon bez kasalliklari fondi bu holatni quyidagicha tushuntiradi:
O‘choqli alopetsiya alohida-alohida joylarda, ko‘pincha dumaloq shaklda hosil bo‘ladigan kallikdir. Ko‘p hollarda bu vaqtinchalik va progressiv davom etmaydigan kasallik bo‘lib, o‘z vaqtida davo chorasi qo‘llanganda bartaraf etiladi, biroq sezilarli darajada soch to‘kilishiga olib keladi.
Androgenga bog‘liq alopetsiya 95 foiz bemorda, asosan, androgenetik ko‘rinishda uchraydi. Unda davomli soch to‘kilishi kuzatilib, nasldan naslga o‘tishi ham mumkin, tamoman o‘smay qolguniga qadar esa vaqt o‘tishi bilan soch tolasi mo‘rtlasha boradi.
Giper va gipotireoz kasalliklari keng ko‘lamli muammolarni olib kelishini hisobga olgan holda, endokrinolog shifokorga tashrifni kechiktirmaslik kerak.
Izoh (0)