Har bir muvaffaqiyat ortida insonning ko‘p qirrali tarixi turadi — unga ta’lim bergan dargoh, yo‘lida uchragan kishilar, dunyoqarashini shakllantirgan g‘oyalar.
Malik Normurodovning hikoyasi ham istisno emas. U nufuzli ta’lim dasturlari bitiruvchisi, umidli startaper, MABLE Maps xalqaro loyihasida menejer, xullas, bir so‘z bilan aytganda — muvaffaqiyat namunasi.
Malik yoshlikdanoq o‘z missiyasi deb bilgan yo‘ldan bormoqda — ta’lim, mentorlik va ijtimoiy loyihalardagi ishtiroki orqali nafaqat karyerasini rivojlantiryapti, balki jamiyatga ham salmoqli manfaat keltiryapti.
“Daryo” quyidagi maqolada mana shu yo‘l haqida hikoya qiladi.
Hammasi maktabdayoq boshlangandi
Malik Jizzaxdagi maktabning 10-sinfida o‘qib yurgan kezlarida O‘zbekistondagi AQSh elchixonasining FLEX (Kelajak yetakchilari almashinuvi dasturi) dasturiga qabul ochilgani haqida e’lonni ko‘rib qoldi va omadini sinab ko‘rish uchun ariza topshirdi. Qariyb yarim yil intiqib kutilgan natija: saralangan ishtirokchilar ro‘yxatida Malik ham bor edi. U yog‘i voqealar rivojlanib ketdi: elchixonada treninglar, tayyorgarlik, parvoz, AQShga birinchi qadam va o‘qish.
Dastur unga yangi madaniyat bilan tanishish va dunyoqarashini kengaytirish imkonini berdi. Global sahnada o‘z o‘rnini topishi uchun ilk turtki sifatida xizmat qildi. Malik o‘shanda ilk bor kreativlik va mustaqil fikrlash qanchalik muhim va kuchli qobiliyat ekanligini his qildi.
“AQSHga ilk safarim ijodiy fikrlashimni rivojlantirish va kuchli taraflarimni kashf etishga yordam bergan”, deb eslaydi uning o‘zi.
Avval o‘quvchi, so‘ng mentor rolida
Amerikadagi bir yillik tahsildan so‘ng Malik ona shahriga qaytgach, Jizzax Politexnika Instituti muhandislik fakulteti talabasi bo‘ldi. O‘qishni tamomlab, viloyatdagi yirik korxonalarda o‘z mutaxassisligi bo‘yicha bir yil tajriba to‘pladi.
2012-yilda AQShning Pensilvaniya shtatida joylashgan Lehigh universitetining Iacocca Global Village dasturiga qabul qilindi. Dastur davomida global yetakchilik ko‘nikmalari bilan tanishish, dunyoning turli nuqtalaridan kelgan faol yoshlar bilan hamkorlikda ishlash imkoniga ega bo‘ldi.
Tengdoshlari bilan birga AQSH biznes olamidagi aktual muammolarga yechimlar taklif qilingan biznes hisobot ustida ishladi. Garchi ziddiyatli jihatlari ko‘p, havaskorona urinish sifatida yozilgan bo‘lsa-da, bu hisobotni tayyorlash jarayoni unda tadbirkorlikdan dars berishga ishtiyoq uyg‘otdi.
Oradan yillar o‘tib, Malik ayni shu dasturga ishtirokchi emas, mentor sifatida qaytadi: 2018-yildan beri har yozda u Iacocca Global Village dasturida yosh yetakchilarni o‘qitib, ularning salohiyatini rivojlantirishga hissa qo‘shib kelmoqda.
Malik 2013-yilda Toshkentga ko‘chib kelib, ta’lim sohasida karyera boshladi. Singapur Menejmentni Rivojlantirish Institutida (MDIS Tashkent) tadbirkorlik, notiqlik mahorati va kommunikatsiya ko‘nikmalari bo‘yicha dars berdi. Darslarida nazariy bilimlarni amaliyot bilan uyg‘unlashtirdi. Malikning innovatsion va interfaol o‘qitish usullari ko‘plab talabalarni o‘z ustida ishlashga ilhomlantirgan.
2018-yilda Malik o‘z faoliyatini Toshkent Xalqaro Vestminster universitetida davom ettirdi. U yerda korporativ aloqalar bo‘yicha katta menejer sifatida 30 dan ortiq yirik tashkilotlar bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘yib, yetakchi texnologik kompaniyalar uchun ijrochi kurslar ishlab chiqdi va boshqardi. Qolaversa, bu davrda yetakchilik qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan yuqori darajadagi 20dan ortiq trening dasturlarini tashkil qildi.
Pandemiya. Yangi marra
Pandemiya Malikni hayotini, kelajak rejalarini qayta ko‘rib chiqishga undadi. Va yangi marra zabt etildi — avvalroq ham unga tahsil bergan Lehigh universitetida MBA (Biznes boshqaruvi bo‘yicha magistratura) dasturiga 100 foiz grant asosida qabul qilindi. Magistratura tahsili biznes tahlili bo‘yicha chuqur bilimlar va tadbirkorlik qobiliyatlarini takomillashtirish imkonini berdi.
O‘qish barobarida turli loyihalarda faol ishtirok etdi.
Universitet qoshidagi Small Business Development Center (Kichik biznesni rivojlantirish markazi) tashkilotida biznes-tahlilchi sifatida ishladi. Kichik va o‘rta korxonalar uchun moliyaviy modellar ishlab chiqish, bozorlarga kirish strategiyalari tahlili va startaplar uchun innovatsion yechimlar taklif etish bilan shug‘ullandi.
“Lehigh, men yana qaytdim!”
2023-yilda Malik Lehigh universitetining Master of Engineering (Muhandislik bo‘yicha magistratura) dasturida Technical Entrepreneurship (Texnik tadbirkorlik) yo‘nalishi bo‘yicha o‘qishga kirib, biznesga texnologik innovatsiyalarni joriy qilish bo‘yicha bilim va tajribasini boyitishga kirishdi.
Lehigh universitetidagi qizg‘in va boy tahsil yakuniga yetgach, Malik o‘zini insonlar hayotini yaxshilashga qaratilgan loyihaga bag‘ishladi. U hozirda MABLE Maps’da loyiha menejeri.
MABLE Maps AQShning National Science Foundation (NSF) tomonidan moliyalashtirilgan loyiha bo‘lib, nogironligi bo‘lgan shaxslarning katta binolarda harakatlanishini qulaylashtirish va inklyuziv imkoniyatlar yaratish bilan shug‘ullanadi. NSF granti MABLE Maps’ning texnologik yechimlarini yanada rivojlantirish va qo‘llash doirasini kengaytirishga imkon berdi.
Malikning loyihadagi faoliyati texnik boshqaruvning barcha jihatlarini qamrab oladi. Loyihani rejalashtirishdan tortib, mablag‘larni boshqarish va resurslarni samarali taqsimlashgacha nazorat qilib, jamoani muvaffaqiyat sari yo‘naltiradi. Malikning risklarni boshqarish va samarali kommunikatsiya ko‘nikmalari loyiha muvaffaqiyatini ta’minlashda muhim rol o‘ynab kelmoqda.
Xorijiy oliygohlar eshigini ochuvchi startap
Malik o‘zini startaper sifatida ham sinab ko‘rmoqda. U The Possibly — xalqaro talabalar uchun xorijiy universitetlarga ariza topshirish jarayonini soddalashtirishga mo‘ljallangan platforma ustida ishlamoqda. Malik The Possibly orqali nufuzli oliygohlarga hujjat topshirish jarayonida duch keladigan ehtimoliy muammolarda talabalikka da’vogarlarga yordam ko‘rsatishni maqsad qilgan.
Bundan tashqari, Malik Lehigh universitetining Sog‘liqni saqlash departamenti bilan hamkorlikda yirik grant loyihalarini boshqarishda ishtirok etmoqda. U grant qoidalariga rioya qilish, tadbirlarni tashkil etish va hisobotlarni tayyorlash kabi muhim vazifalarni bajarib, loyihalarning strategik maqsadlariga erishilishini ta'minlaydi.
Orzu + dadil harakat = yetakchilik
Hikoyamiz qahramonining fikricha, shaxsiy muvaffaqiyat jamiyat manfaatlariga xizmat qilsagina, e’tirofga munosib.
“Men uchun chin muvaffaqiyat — jamiyat manfaatlariga xizmat qilish, deydi Malik. — Inson o‘z qiziqishlarini aniqlab, ularga ergashsa, o‘zining eng yaxshi variantini kashf eta oladi. Ishtiyoq va fidoyilik yuqumli — har kim o‘zida bu xislatlarni tarbiyalasa, atrofdagilar ham ilhomlanadi, innovatsiya va taraqqiyotga yo‘l ochiladi. Mamlakat kelajagi yetakchilarning yangi avlodiga bog‘liq. Yetakchilik esa orzu qila olish va dadil harakat qilish demakdir”.
Abdulloh Tursunov
Izoh (0)