Rejissyor Jeyms Kemeronning “Titanik” filmi, shubhasiz, kino sanoatidagi eng yaxshi loyihalardan biridir. Rejissyor mahorati, operator, ovoz muhandislari va vizual effektlar bo‘yicha mutaxassislarning uzoq mehnati tufayli film 11 karra Oskar mukofotiga nomzod bo‘ldi.
Filmning katta muvaffaqiyatga erishganiga qaramay, unda o‘ziga xos kamchiliklar ham yetarli. Quyida “Titanik”dagi reallikdan yiroq bo‘lgan beshta asosiy xatoliklarni ko‘rib chiqamiz.
1. Badavlat insonlar faqat salbiy qahramonlar sifatida tasvirlangan
“Titanik”da oliy tabaqaga mansub boy odamlar zerikarli va shafqatsiz, kambag‘al odamlar esa quvnoq va baxtiyor qilib tasvirlangan. Eng achinarlisi shundaki, filmlardagi bu tasvirlar bizning turli ijtimoiy qatlamlar haqidagi tasavvur va qarashlarimizga ta’sir qiladi.
Ammo haqiqiy hayotda boy va kambag‘al odamlar orasida yaxshi insonlar ham, yozuvlar ham topiladi. Filmdagi umumiy shablonlar har bir inson moddiy sharoitidan qat’i nazar halol va pokiza bo‘lishi mumkinligi haqidagi fikrdan yiroqlashtiradi.
2. Haqiqiy fojia ikkinchi planga o‘tib qolgan
Tanqidchilar “Titanik” filmi syujeti sevgi hikoyasiga asoslanganligini hamda tomoshabin diqqatini asosiy mavzu — kema halokati fojiasidan chalg‘itishini ta’kidlaydi. Tomoshabinlarning fikriga ko‘ra, film mualliflari Rouz va Jek qahramonlarining taqdiriga ko‘p e’tibor qaratgan, aslida esa kemaning cho‘kishi haqidagi tafsilotlar ko‘proq yoritilishi kerak edi.
Filmdagi yana bir kamchilik bu “Titanik”dagi boshqa yo‘lovchilarning his-tuyg‘ulari va kechinmalari yetarli darajada ko‘rsatilmaganidir. Chunki film syujeti biryoqlama bo‘lib qolgan va tarixiy hikoyaning muhim jihatlari kam yoritilgan.
2. Jek va Rouzning havoyi ishqiy munosabatlari
“Titanik”da Rouz va Jekning sevgi hikoyasi juda oddiy syujetga asoslangani ham tanqid qilinadi. Ularning munosabatlari rivojlanishida chuqurlik va o‘ziga xoslik yetishmagan. Kambag‘al yigit va boy oilaning qizi hamda uning rashkchi qallig‘i haqidagi hikoya juda oddiy chiqqan. Yana ba’zilarning fikricha, filmda Leonardo Di Kaprio va Keyt Uinsletning munosabatlari ishonarli chiqmagan.
3. “Titanik”ning cho‘kishi tarixdagi eng katta fojia emas
1912-yilda okeanga g‘arq bo‘lgan ulkan laynerga bag‘ishlangan film haqida gap ketganda barcha nashrlarda 20-asrning eng fojiali voqeasi sifatida tilga olinar edi.
Ammo “Titanik” halokati o‘sha davrdagi eng katta halokat deb atab bo‘lmaydi. Birinchi va Ikkinchi Jahon urushlari, Rossiya imperiyasining qulashi kabi insoniyat tarixidagi muhimroq voqealarda qurbonlar va yo‘qotishlar soni ko‘proq bo‘lgan va butun dunyo tarixida o‘chmas iz qoldirgan.
4. Ba’zi sahnalardagi xatoliklar
Jeyms Kemeronning filmida soch turmagining birdan o‘zgarib qolishi, kameraga olayotgan operatorning ko‘zguda kadrga tushib qolishi kabi bir nechta texnik xatoliklar mavjud. Shuningdek, ayrim voqealar o‘sha davrning tarixiy voqeligiga mos kelmaydi. Bosh qahramonlar o‘rtasida vujudga kelgan rishta ham o‘sha davr uchun haqiqatdan yiroq bo‘lishi mumkin.
Shunga qaramay, film o‘zining ajoyib syujeti va vizual effektlari bilan tarixdagi eng durdona asarlardan biri sifatida tan olinadi.
Izoh (1)
Tanqidchilar ham ishlash kerakku. Shunday durdona asardan kamchilik topishmasa ularning ham kelajagi barbod bo'lishi mumkin. Demak shuncha xato va kamchiliklarni ko'rib turib, 11 nominatsiyani shu DURDONA FILMga topshirgan OSCAR tentak ekanda. Demak butun dunyoni larzaga keltiradigan darajada hayratga solganini emas, qandaydir xato va kamchiliklarni e'tirof etishimiz kerak ekanda. Qachon tan olamiz?..