Bu kulgili koreys qo‘shiqchisi butun dunyoni o‘zi bilan birga raqsga tushishga va jo‘shqin qo‘shiqning sodda so‘zlarini aytishga majbur qildi. Uning Gangnam Style klipi internetni shunchalar hayratga soldiki, mashhur videoxosting kodlarini o‘zgartirishga majbur bo‘ldi, chunki hech kim ko‘rishlar soni milliardlarga yetishini tasavvur ham qila olmasdi. Biroq ko‘p o‘tmay, bir qancha mamlakatlarga to‘fondek kirib borgan PSY to‘satdan ko‘zdan g‘oyib bo‘ldi. Ammo uning bunday qilishiga jiddiy sabablar bor edi.
Koreya “Rublyovka”sidan chiqqan boyvachcha
PSY 2012-yilda Gangnam Style klipi bilan butun dunyoni lol qoldirdi. Klip 2 milliarddan ortiq ko‘rildi va bunday katta raqamlarga o‘rganmagan eng mashhur video xizmatining hisoblagichini ishdan chiqardi. PSY taxallusli ijrochi atigi bir necha kun ichida dunyodagi eng mashhur shaxslardan biriga aylanib, muxlislar armiyasiga ega bo‘ldi. Ekranda kulgili harakatlar qilayotgan qo‘shiqchining aslida kim ekanini faqat koreyslar yaxshi bilishardi.
Pak Chje San (xonandaning haqiqiy ismi) kambag‘al oilaning farzandi emasdi. U Koreya yoshlarining eng yorqin vakillaridan biri bo‘lib, hech qachon biror narsaga muhtoj bo‘lmagan. Uning otasi yarimo‘tkazgichlar ishlab chiqaradigan yirik korporatsiyaning ijrochi direktori, onasi esa bir nechta shaxsiy restoranlaridan katta daromad olardi. Pak Chje San esa otasining ishini davom ettirish yoki restoran biznesini yuritishni xohlamasdi.
Pak tengdoshlari bilan til topisha olmasdi, biroq ularning yuziga tabassum yugurtira olardi. U hazillashar, qiliqlar qilar, darslarni buzar va atrofdagilarni kuldirardi. Pak muntazam ravishda darslarni buzib, o‘qituvchilarning sabrini sinardi. O‘smirlik paytida u musiqaga qiziqib qoladi va sevimli reperlariga taqlid qilib, treklar yoza boshlaydi. Ammo u musiqa bilan shug‘ullanish istagini otasiga aytganida, tushunish o‘rniga rad javobini oladi.
O‘sha paytda u ota-onasiga qarshi chiqmaydi, shuning uchun maktabni tugatgandan so‘ng biznesni boshqarish usullari va texnikasini o‘rganish uchun Boston universitetiga o‘qishga kiradi. Ota-ona o‘g‘illari ulardan uzoqda mustaqil va mas’uliyatli bo‘lib, vataniga kuchli mutaxassis bo‘lib qaytishiga ishonardi. Biroq hammasi butunlay teskari bo‘ldi. Nazorat yo‘qligi, talabalarning erkin hayoti va erkinlik Pak uchun ayni muddao edi.
Ota-onasi yuborgan pullarni u ko‘ngilxushliklarga sarflardi, ma’ruzalarda deyarli qatnashmasdi, lekin otasining universitet rahbariyatiga “o‘g‘liga yana bir imkoniyat berish” iltimosi ma’lum vaqt uni o‘qishdan haydashdan saqlab qoldi. Ammo Pak o‘qishni davom ettirishni istamasligini aytadi. U hujjatlarini olib, ingliz tili kursini tamomlaydi va Berkli musiqa kollejiga o‘qishga kiradi. Ammo u bu yerda ham uzoq o‘qimaydi, tez orada u musiqiy karyerasini qurish niyatida Koreyaga qaytib keladi.
Uslubga mos taxallus
Xonandalik karyerasi uchun Pak Chje San uslubi va dunyoqarashiga to‘liq mos keladigan taxallus tanlaydi. Taxallus esa uning odamlar ko‘z o‘ngida qanday ko‘rinishini to‘liq aks ettirgan. PSY — inglizcha “psix” so‘zidan olingan bo‘lib, qo‘shiqchining o‘zi buni oddiygina tushuntiradi: u aqldan ozar darajada musiqa va raqsni yaxshi ko‘radi.
Darvoqe, ijrochining sahnadan tashqaridagi xatti-harakati ham ancha g‘alati. U doimo qandaydir voqealarga duch kelardi, taqiqlangan moddalarni iste’mol qilardi. Ammo uning shon-shuhratga intilishi ham e’tibordan chetda qolmaydi. 2000-yilda Koreya televideniyesida o‘ziga xos chiqishidan so‘ng, PSY prodyuserlar e’tiborini tortadi.
Televideniyeda dastlabki chiqishidan bir yil o‘tmay, qo‘shig‘i Koreya xit-paradlarining birinchi qatorlariga ko‘tariladi. Birinchi diski ham juda tez sotiladi. Biroq rasmiylar uni nomaqbul deb topib, jarimaga tortishadi. Ammo bu ijrochiga yulduz bo‘lishga to‘sqinlik qila olmaydi, shunchaki endi uning albomlari tinglovchilarning cheklangan yoshini anglatuvchi yorliq bilan chiqadi.
Darvoqe, yoshlarga uning qo‘shiqlari yoqardi, keksa avlod esa bunday san’atni nomaqbul deb hisoblardi. Ammo u juda yaxshi kompozitsiyalarni ham yarata oldi, ulardan biri 2002-yilgi futbol bo‘yicha jahon chempionatining norasmiy madhiyasiga aylandi va Koreya musiqa mukofotining laureati bo‘ldi. PSY uchta albom chiqardi, shundan so‘ng mashhurligi pasaya boshladi. Konsertlari avvalgidek muxlislar armiyasini to‘plasa-da, yangi kompozitsiyalar endi chartlarda ko‘tarilmasdi.
Shundan so‘ng PSY o‘ziga xos, har doim tanqidga uchragan uslubidan voz kechadi. Bu vaqt ichida uylanib, egizak qizlarning otasi bo‘ladi. Keyinchalik PSY turli loyihalar ustida ishlay boshlaydi, sahnaga kamroq chiqadi. U endi kutilmagan va bema’ni ishlar qilmasdi, ammo PSY har doim ajablantirishni bilardi. Va u Gangnam Style nomli kompozitsiyani chiqaradi, bu klip unga jahon miqyosida shuhrat keltiradi, K-popning portlashiga sabab bo‘ladi.
Unikal kompozitsiya va olamshumul muvaffaqiyatdan keyingi hayot
Ushbu qo‘shiq Seulning eng nufuzli tumani, Janubiy koreya “Rublyovkasi” — Kannamguga bag‘ishlangan edi. Xonanda shu yerda tug‘ilib o‘sgan, shuning uchun ushbu hududning urf-odatlari, qoidalarini juda yaxshi bilardi. Klipda xonanda Londondagi (yoki Seuldagi) dandi kiyimida paydo bo‘lib, mutlaqo hissiyotsiz yuz ifodasi bilan kuylaydi. Hech kim Gangnam Style YouTube tarixidagi eng ko‘p tomosha qilingan kliplarning biriga aylanishi va uning dasturiy kodlari ikki milliarddan ortiq ko‘rish uchun hisoblanmaganligiga ishonmagandi.
Gangnam Style’ni butun dunyo tingladi, raqsga tushishdi, odamlar xonandaning harakatlarini takrorlashdi. PSYni birinchi darajali pop-yulduzlar bilan sahnada chiqish uchun taklif qildilar, ko‘pchilik hech kim tanimagan odam qanday qilib bitta klip orqali 5 million dollardan ortiq pul ishlab olishi, ko‘rishlar soni bugun ham to‘xtamayotganidan hayratda qolishdi.
So‘ngra u yana bir nechta hitlar chiqardi, lekin Gangnam Style darajasiga yeta olmadi. 2018-yilda esa ijrochi kutilmaganda ommaviy axborot vositalaridan yo‘qoldi. Bu aynan o‘sha paytda sodir bo‘ldi, chunki u o‘zini tanitgan prodyuserlik agentligi bilan hamkorlikni tugatdi. Ijrochi o‘zining prodyuserlik kompaniyasini ochdi, oilasi bilan Los-Anjelesga ko‘chib o‘tdi va juda yopiq hayot tarzida yashay boshladi.
Muxlislar u karyerasini yakunlagan deb o‘ylashdi. Biroq 2022-yilda PSY yangi “9th” nomli albomi bilan sahnaga qaytib, Koreyada turli shaharlarda gastrollar o‘tkazdi. Uning konsertlarida minglab tomoshabinlar yig‘ilib, stadionlarda haqiqiy shov-shuv ko‘tarildi.
2022-yilda u xotini va qizlari bilan Koreyaga qaytib keladi. Bir nechta konsertlardan so‘ng, u kelajakda K-popning yangi talantlarini rivojlantirishga yo‘naltirgan musiqiy prodyuser sifatida faoliyat yuritmoqchiligini aytadi. Biroq u hozirda ham Koreyada ko‘plab gastrollar o‘tkazmoqda va konsertlaridan olgan hissiyotlarsiz yashay olmayotganini aytadi.
Aynan PSY bilan boshlangan K-popga bo‘lgan qiziqish, Janubiy Koreya qo‘shiqchilari va musiqiy guruhlarining mashhurligi tobora oshdi, ular bugun avlodning kumirlariga aylanishdi.
Izoh (0)