Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi mutaxassislari O‘zbekistonning barcha hududlarida tadbirkorlik faoliyatini kompleks tahlil qildi.
Monitoring natijalariga ko‘ra, oktyabr oyida soliq tushumlari 2023-yilning shu davriga nisbatan 15 foizga o‘sish bilan ijobiy dinamikani ko‘rsatdi, bu esa tadbirkorlik faoliyatini barqarorligidan dalolat beradi. Soliq tushumlarining hududiy dinamikasini tahlil qilish natijasida quyidagi tendensiyalar aniqlandi.
Surxondaryo viloyatida soliq tushumlari bo‘yicha eng yuqori o‘sish qayd etildi – 15,4 foiz. Xorazm, Andijon va Samarqand viloyatlarida ham sezilarli o‘sish kuzatildi – mos ravishda 12,1 foiz, 11,2 foiz va 11,1 foiz. Eng katta o‘sish Qoraqalpog‘iston Respublikasida qayd etilgan bo‘lib, 18,9 foizni tashkil etdi.
Soliq tushumlari bo‘yicha tahlilda daromad solig‘i 18,2 foizga oshgan, bu esa aholi bandligi va daromadlarining oshganligini ko‘rsatadi. Mulk solig‘i 38,9 foizga, yer solig‘i esa 26,3 foizga oshdi.
Bojxona to‘lovlari bo‘yicha tushumlar 10,4 foizga oshdi. Bojxona tushumlarining eng katta o‘sishi Qashqadaryo viloyatida qayd etildi va 120 foizdan oshdi. Shuningdek, Sirdaryo viloyatida ham sezilarli o‘sish kuzatildi — 60 foizdan ortiq. Buxoro va Jizzax viloyatlarida o‘sish qariyb 50 foizni tashkil etdi.
“Bojxona tushumlarining o‘sishi bir qator asosiy tovar yo‘nalishlari bo‘yicha mahsulotlar import hajmining o‘sishi bilan bog‘liq. Metall va metall buyumlar, elektr jihozlari va uning tarkibiy qismlari, oziq-ovqat mahsulotlari, neft va neft mahsulotlari, farmatsevtika mahsulotlari, shuningdek, tabiiy gaz toifalarida sezilarli ijobiy o‘zgarishlar kuzatilmoqda”, deyiladi maʼlumotda.
Tovarlar eksporti yil boshidan buyon o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 8,6 foizga o‘sdi. Eksportning sezilarli o‘sishi Navoiy (49,1 foiz), Xorazm (38,1 foiz) va Qashqadaryo (26,9 foiz) viloyatlarida kuzatildi.
Tahlil qilinayotgan davrda tijorat banklari tomonidan berilgan kreditlar hajmi 10,2 foizga oshdi. Kreditlashning eng katta o‘sishi Toshkent (15,9 foiz), Qashqadaryo (13,9 foiz), Farg‘ona (10,4 foiz) viloyatlari va Toshkent shahrida (20,5 foiz) qayd etildi.
Tahlil qilinayotgan davrda 66 870 ta yangi tadbirkorlik subyektlari tashkil etilgan, ularning eng ko‘pi Xorazm (5 940), Toshkent (5 834), Samarqand (5 566), Farg‘ona (5 267) viloyatlarida va Toshkent (14 119) shahrida ro‘yxatga olingan.
Tahlil qilinayotgan davrda O‘zbekiston tovar-xomashyo birjasida tuzilgan bitimlar hajmi 22,7 foizga o‘sdi. Birja faolligining sezilarli o‘sishi Xorazm (66,7 foiz), Surxondaryo (57,8 foiz), Sirdaryo (51,2 foiz), Buxoro (47,1 foiz), Jizzax (41,7 foiz) viloyatlari va Qoraqalpog‘iston Respublikasida (67,9 foiz) kuzatildi.
“Ushbu hududlarda bitimlar hajmining o‘sishi paxta tolasi, neft mahsulotlari, qurilish materiallari, sement, bug‘doy, mineral o‘g‘itlar, urug‘lar, o‘simlik moyi va boshqalar kabi tovarlarni sotishni ko‘paytirish hisobiga taʼminlanadi. Birjadagi bitimlar hajmining o‘sishi yuridik shaxslar faolligining oshishi va jismoniy shaxslar daromadlarining ko‘payishidan dalolat beradi, bu esa o‘z navbatida talab omillari orqali tadbirkorlik faolligining oshishiga yordam beradi”, deya qo‘shimcha qilinadi xabarda.
Izoh (0)