Turkiya kino sanoatining haqiqiy yulduziga aylangan, bir nechta xorijiy tillarga tarjima qilingan “Muhtasham yuz yil” seriali butun dunyo tomoshabinlari qalbidan chuqur joy olgan. Serialda ko‘rsatilgan bir nechta voqealar tarixga zid bo‘lsa-da, undagi umumiy ma’no saqlanib qolgan. Shu sababli butun dunyo bo‘ylab serial muxlislari tarixiy drama voqealari sodir bo‘lgan joylarni ko‘rishga qiziqadi. Bugungi maqolada biz Usmonlilar imperiyasi tashkil qilingan diqqatga sazovor joylarga virtual sayohat qilamiz.
Usmonlilar imperiyasining yuragi — Topkapi saroyi
“Muhtasham yuz yil” serialidagi eng taniqli joy bu hashamatli Topkapi saroyi bo‘lib, voqealarning aksariyati Usmonli sultonlarining qarorgohi bo‘lgan ushbu binoda sodir bo‘lgan. Saroy bugungi kunda muzey sifatida faoliyat ko‘rsatmoqda. Qadrli madaniy xazinaga ega binoning tarixi 1460-yilga borib taqaladi.
Bir paytlar 4000 ga yaqin aholini qabul qilgan saroyga har yili yuz minglab odamlar tashrif buyurishadi. Turkiya Respublikasi tashkil etilgandan keyin Mustafo Kamol Otaturkning iltimosiga binoan 1924-yil yilda saroy muzeyga aylantirilgan.
Serialda ko‘rsatilgan ko‘plab sahnalar saroyning o‘zida emas, balki maxsus qurilgan pavilyonlarda suratga olingan bo‘lsa-da, haqiqiy Topkapi binosi o‘sha davr ruhini o‘zining mahobatli binolari, yashil bog‘lari bilan eslatib turadi.
Bosfor sohilidagi abadiy bino — Ayo Sofiya masjidi
Istanbuldagi eng qadimiy binolardan biri Ayo Sofiya Vizantiya davrida imperator Konstantin II tomonidan bunyod etilgan bo‘lib, episkoplikning markazi bo‘lgan va Vizantiya imperiyasi uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan. Ayo Sofiya ko‘plab necha zilzilalar va yong‘inlardan omon qolgan va ko‘p bor qaytadan tiklangan. Istanbul Usmonlilar qo‘liga o‘tgandan keyin bino masjidga aylantirilgan.
Birinchi juma namozini 1453-yil 1-iyunda Istanbulda o‘qigan Fotih Sulton Mahmud Ayo Sofiya Usmonlilar hukmronligi ostidagi masjid ekanini e’lon qilgan. So‘ng u yerda mehrob va minbar qurilgan, qo‘ng‘iroq va xochlar esa olib tashlangan.
“Muhtasham yuz yil” seriali Ayo Sofiya yanada mashhur bo‘lishiga hissa qo‘shdi. Garchi serialda masjidning tashqi ko‘rinishi kompyuter grafikasi yordamida biroz o‘zgartirilgan bo‘sa ham, binoga tashrif buyuruvchi serial muxlislari ulkan farqlarni sezishmaydi. Ayo Sofiyadagi o‘ziga xos baland gumbazlar va ulkan minoralar hatto tarixga qiziqmaydiganlarni ham hayratda qoldiradi.
Ibrohim posho saroyi: Sulton Ahmad maydoni yaqinidagi vazir qarorgohi
Ibrohim posho saroyi Usmonlilar imperiyasida qurilgan eng buyuk shaxsiy qarorgoh bo‘lgan va hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Bugungi kunda u yerda turk va Islom sanʼati muzeyi joylashgan bo‘lib, uning devorlari tarixning ko‘p sahifalarini eslaydi.
Serialda vazir o‘z qarorgohiga borish uchun uzoq vaqt otda minib yuradi, aslida Topkapi saroyi bilan Ibrohim poshoning qarorgohi bir necha daqiqa piyoda yurishlik masofada joylashgan. Qadimiy bino o‘zining hashamatli bezaklari bilan hayratga soladi va sizni Usmonlilar davriga qaytaradi.
Sulton va uning mahbubi abadiy uyquga ketgan maskan — Sulaymon va Xurram maqbaralari
Sulton Sulaymon va uning rafiqasi haqidagi ulug‘ sevgi hikoyasi Istanbulning eng sokin va go‘zal go‘shalaridan birida tugagan. Er-xotinning maqbaralari Sulaymoniya hovlisida joylashgan bo‘lib, sayyohlar uchun ochiqdir.
Sulaymonning dafn marosimi bilan bog‘liq sahnalar Eyup rayonida suratga olingan.
Izoh (0)