• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl Farzand Ta’lim

    Xitoy ta’limining o‘ziga xos xususiyatlari: bolani qanday qilib “superodam” qilib tarbiyalash mumkin?

    Yevropa standartlariga ko‘ra, Xitoy tarbiyasi mutlaqo g‘ayriinsoniy usul hisoblanadi. Ammo bu samoviy imperiyada asrlar davomida shakllangan madaniyatning bir qismi. Marie Claire nashri xitoylik ota-onalar bolalari bilan qanday ishlashini va bu qanday natijalarga olib kelishini tushunish uchun uni batafsilroq o‘rganishga qaror qildi.

    Bola uchun asosiy maqsad — tinmay mehnat qilish va eng yaxshisi bo‘lish

    Foto: Getty Images

    Xitoyda ota-onalar, oilaning daromadidan qat’i nazar, bolaga maksimal darajada sarmoya kiritishga harakat qilishadi. Buning sababi — shiddatli raqobat: Xitoyda o‘rtacha bo‘la olmaysiz, aks holda juda ko‘p aholisi bo‘lgan mamlakatda hech narsaga erisha olmaysiz. Ishga kirish uchun, hatto top-menejer yoki oddiy xodim bo‘lsangiz ham katta raqobatga dosh berishingiz kerak — bu joyga da’vogarlar juda ko‘p. Bolaligidanoq bola o‘zi shug‘ullanadigan har qanday biznesda maksimal darajaga erishishi kerakligi tushuntiriladi. Tinmay mehnat qilishingiz, ishlashingiz kerak, aks holda yutqazasiz va hech narsaga erisholmaysiz. Bola bu — unga sarflangan sa’y-harakatlarni oqlashi kerak bo‘lgan loyihaning bir turi. Albatta, ular uni yaxshi ko‘rishadi, lekin hech qanday erkalash haqida gap yo‘q.

    Bolaning yoshidan qat’i nazar, uning kuni soat bo‘yicha rejalashtirilgan. Sinflar, qo‘shimcha mashg‘ulotar, to‘garaklar, ijodiy studiyalar va boshqalar. Xitoylik bolalarning uxlash va ovqatlanishni hisobga olmaganda bo‘sh vaqti yo‘q.

    Ota-ona nazorati va jismoniy jazo

    Foto: Getty Images

    Ota-onalar farzandlarining rivojlanishini qat’iy nazorat qilishadi. Ko‘pincha, onasi yoki otasi bolalarning uy vazifalarini diqqat bilan tekshiradi. Xitoyliklar o‘quv jarayonini nazorat qilishga beparvo munosabatda bo‘lolmaydi. Ota-onalar bolalar uchun mas’uldir, shuning uchun ular o‘z hayotlarining barcha sohalarini qat’iy nazorat qiladi, Har qanday huquqbuzarlik uchun kaltaklash odatiy hol. U yerda hech kim bolaning psixologik holati bilan qiziqmaydi, bolalar bog‘chasidanoq charchayotgani haiqdagi shikoyatlari dangasalik va ishlashni istamaslik sifatida qabul qilinadi.

    O‘qituvchilar hammani “tortadi”

    Foto: Getty Images

    O‘qituvchi uchun o‘quvchining muhim ko‘rsatkichi uning mehnatsevarligidir. Xitoy maktablarida “o‘qituvchining sevimlisi” tushunchasi yo‘q, chunki hammaga nisbatan munosabat teng va neytral. Bizning maktablarimizda bo‘lgani kabi sinfda ma’lum bir “yulduz”, “vunderkind”, “maktab g‘ururi” degan tushunchalar mavjud emas. Maktabdan bitiruvchilar yuqori bilim bilan ketishadi. Barcha o‘qituvchilar o‘ta mas’uliyatli, natijaga yo‘naltirilgan bo‘lib, ularning asosiy vazifasi o‘quvchilarning yoshidan qat’i nazar, ularga dasturga kiritilgan narsalarni har qanday yo‘l bilan o‘rgatishdir. Xitoy ta’lim tizimi uchun ikkichi va a’lochilarga bo‘linish yo‘q, har bir o‘quvchi maksimal darajada bilim oladi va natijada mashaqqatli mehnat orqali ma’lum bir natijaga erishadi, qolganlar bilan tenglashadi.

    Xitoylik bolalarda tarbiyalanadigan asosiy fazilatlar — mehnatsevarlik, qat’iyatlilik va ohistalik (vazifani bajarish tezligi muhim emas, asosiysi natijaga erishish). O‘qituvchilar har qanday bolada uning salohiyatini, kuchli tomonlarini topadi va nima bo‘lishidan qat’i nazar, aynan shu narsani rivojlantiradi. Shuning uchun ham turli sohalarda va turli ijtimoiy darajalarda barcha mutaxassislar o‘z ishlarini yuqori saviyada bajaradi.

    Kattalarning gapi — qonun

    Foto: Getty Images

    Xitoyda ota-onalarga va kattalarga munosabati yoshidan qat’i nazar, juda hurmatlidir. Keksa avlod kichkina bola uchun ham, o‘smir uchun ham, talaba uchun ham o‘zgarmas hokimiyatdir. Ular kattalar bilan bahslashmaydi, qarama-qarshilik qilmaydi, ularning so‘zlari shubha yoki muhokamaga sabab bo‘lmaydi. Bolalar tinglashlari va itoat qilishlari kerak. Xitoy oilasida kattalarning irodasi qonundir.

    Xitoyda juda qattiq qoidalar mavjud, bu yerda “kelishish” va “og‘zini moylash” qaysi sohaga tegishli bo‘lishidan qat’i nazar, ishlamaydi. Qoidalarni buzganlar esa qattiq jazolanadi.

    23.10.2024, 09:30   Izoh (0)   25731
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #bola tarbiyasi#ta’lim

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Ota-onalar bolalariga kitob bermay qo‘ydi. Eng yaxshi sovg‘a ular uchun telefon bo‘lib qoldi” — Muftiy Nuriddin Xoliqnazarov

    28.11.2022, 15:08

    Buyuk Britaniyada bolalar qanday tarbiyalanadi: Sehrgar enaga Meri Poppinsdan ota-onalarga 10 ta qimmatli maslahat 

    25.02.2023, 13:35

    “Oila va bolaga tarbiya berish institutida krizis bor”. Psixolog jamiyat xulq-atvorini o‘zgartirish bo‘yicha yechimlar berdi

    07.04.2023, 10:12

    Tengi yo‘q “To‘qqizinchi simfoniya”, notalarni “eshitish” uchun tayoq va kar holiga konsert bergan Betxoven. Sevgi bobida omadsiz daho bastakor hayoti

    11.04.2023, 10:10

    “Zaxira” farzand, to‘rttagacha ism, maxsus agent sifatida ishlashi mumkin bo‘lgan enagalar — Qirollik merosxo‘rlarining tug‘ilishi va tarbiyasi bilan bog‘liq eng n...

    14.08.2023, 09:43

    Kristofer Nolanning sevimli aktyori Killian Merfi nega mashhurlikni yoqtirmaydi va yuqori gonoraridan xijolat bo‘ladi? 

    19.08.2023, 17:40

    “Ilgari eng tuban hayotda yashaganman” — aktyor va rejissor Azamat Ahrorov nimalardan afsuslanishi haqida (video)

    27.12.2023, 17:45

    “Instagram’da bitta post 18 ming dollarga tushgan”. 29 yoshli bloger va tadbirkor Jahongir Xo‘jayev 120 ming dollarlik mashinasi, bizneslari va daromadi haqida so‘...

    15.01.2024, 13:20

    Qirollik merosxo‘rlarining enagalari: Ikkinchi ona, erining ma’shuqasi yoki katta opami?

    29.01.2024, 10:50

    Futbolchi bo‘lishni orzu qilgan, giyohvand moddalarga qaramlikdan qutulgan Azamat Ahrorov 33 yoshni qarshiladi (foto, video)

    02.02.2024, 20:24

    O‘zbekistonda 1-iyunga qadar 500 nafar yetim bola uy-joy bilan ta’minlanadi

    20.02.2024, 14:20

    “Bir oy ishlab 17 dollar topardik” — xonanda bo‘lishiga ko‘zi yetmagan, ishga joylasholmay qiynalgan va AQSHda “eshakdek” ishlagan aktyor Behzod Muhammadkarimov 60...

    26.03.2024, 09:51

    Gollivud aktrisasi Kemeron Dias ikkinchi bor ona bo‘ldi

    26.03.2024, 11:53

    Qozog‘istonda hokimning o‘g‘li o‘quvchi qizni urdi. Qizning onasi jarimaga tortildi

    02.04.2024, 15:16

    O‘g‘rilik qilib 17 yoshida ozodlikdan mahrum etilgan mahkum nadomatlari (foto, video)

    25.04.2024, 13:10

    Toshkentda o‘gay onasi zulmlariga chidolmay uydan ketgan bolaga yordam berildi 

    16.05.2024, 20:40

    “Meni shartsiz yaxshi ko‘radigan yagona inson” — Robert De Niro bir yoshli qizi haqida so‘zlab berdi

    17.05.2024, 18:50

    13 yoshidan mashina qulfini buzib, pullarni va tilla taqinchoqlarni o‘g‘irlagan bolakay (video)

    31.05.2024, 23:30

    Mariya Montessori — dunyo bolalariga hayotini bag‘ishlab, o‘z farzandini tashlab ketgan ayol taqdiri

    27.07.2024, 20:52

    Tushkun kayfiyatdan xalos bo‘lishga yordam beradigan uchta film (treyler)

    14.08.2024, 10:30

    O‘zbekiston IIV bolalarning hayvonlarga taqlid qilish holatlari uchrayotganidan ogohlantirdi

    13.10.2024, 18:01
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi

     

    Tavsiya etamiz

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
    Audio Icon

    “Qurolli qushchalar”. O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan dronlar haqida

    5 may, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Anchelotti “Real” boshqaruvini qachon tark etishi ma’lum bo‘ldi

    Sport | 9 may, 23:38

    Superliga. “Dinamo” “Surxon”ni mag‘lub etib, turnir jadvalida kuchli uchlikka kirib oldi

    Sport | 9 may, 22:35

    AQSH byudjeti taqchilligi yil boshidan beri 196 mlrd dollarga ko‘paydi

    Dunyo | 9 may, 22:05

    Fransiyada ikki general hokimiyatni tanqid qilgani uchun ishdan olindi

    Dunyo | 9 may, 21:35

    “Liverpul” “Real”ning qaroridan norozi bo‘ldi

    Sport | 9 may, 21:12

    NATO Kiyevga tinchlik shartnomasining bir qismi sifatida a’zolikni va’da qilmaganini bildirdi

    Dunyo | 9 may, 20:35

    Superliga. Vodiy derbisida “Neftchi” ustun keldi

    Sport | 9 may, 20:21
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.