Tomoshabinlar e’tiboridan chetda qolgan, ammo o‘ta dohiyona o‘ylangan mashhur filmlardagi kadrlar

Ko‘plab filmlarda ishlatilgan rekvizitlar aslida siz o‘ylaganchalik emas, rejissyorlar va film ijodkorlari buning o‘rniga turli xil usullardan foydalanadi.

“Uzuklar hukmdori” — majburiy perspektiva

Fantastika filmlarida gnomlarni tasvirlash uchun rejissyorlar ko‘pincha gnomlarni o‘ynayotgan aktyorlar bilan sahnalarni suratga olib, keyin boshqa aktyorlar bilan sahnalarni qo‘shib bir fon ustiga joylashtiradilar. Piter Jekson “Uzuklar hukmdori” filmida buning o‘rniga majburiy perspektiva usulidan foydalangan. Masalan, Gendalf stol yonida o‘tirib, Frodo issiq choy quyayotgandek ko‘rinadi, lekin aslida Frodo yarim metr uzoqda turadi. Bu usulda stol uch qismga bo‘linishi, to‘g‘ri rakurslar tanlanishi muhim, chunki noto‘g‘ri harakat majburiy perspektiva effektini yo‘qotishi mumkin.

Garri Potter — miniatyura modellari

2000-yillarning boshlarida grafikalar o‘ta yuqori darajada bo‘lmagani sababli Kris Kolambus birinchi filmni yaratishda amaliy effektlardan foydalanishga harakat qiladi — bu kvidditch va boshqa bir necha sahnalarda aniq ko‘zga tashlanadi. Bundan tashqari, havoda muallaq turgan shamlar simlar bilan bog‘langan, ammo erigan mum yosh aktyorlarga tomchilab tushgan. Hogvarts uzoq masofadan ko‘rsatilganda kompyuter modelidan foydalaniladi, original Hogvartsning esa faqat modeli ishlangan. Miniatyuralar nafaqat fantastik filmlarda, balki boshqa kartinalarda ham tez-tez ishlatiladi. Masalan, “La’natlanganlar oroli” filmidagi qamoqxona bloki miniatyurada yaratilgan, chunki bunday binoning o‘zi yo‘q. “Yulduzlar jangi” filmida esa Jorj Lukas AT-AT va boshqa jangovar mashinalarning kichik modellarini ishlatgan.

“Yulduzlar jangi” — yashil odam

“Yulduzlar jangi” filmida Jorj Lukas ham boshqa rejissyorlar kabi turli usullardan foydalangan. Masalan, R2-D2 haqiqiy aktyor tomonidan o‘ynaladi, u metall kostyum ichida o‘tirib, o‘zini o‘zi harakatlantiradi. BB-8 esa juda kichik bo‘lgani uchun uning ichiga hatto bola sig‘olmagan. Shuning uchun uni harakatlantirgan odam yashil kostyumda bo‘lgan, keyinchalik u kadrdan o‘chirilgan.

“Terminator-2: qiyomat kuni” — ko‘zgu

Operatorlar ko‘pincha turli obyektlarning, ayniqsa, ko‘zgu akslarida tasvirga tushib qoladi. Hozirda ularni o‘chirish oson bo‘lsa-da, ilgari bu muammo bo‘lgan va rejissyorlar boshqa usullarni izlashgan. Eng qiziqarli usullardan biri Jeyms Kemeron tomonidan “Terminator-2” filmida o‘chirilgan sahnada namoyish etilgan. O‘sha sahnada Sara Konor T-800 ni ko‘zgu oldida tayyorlaydi, lekin operator oynada ko‘rinmaydi. Buning sababi u yerda ko‘zgu emas, balki deraza o‘rnatilgan, natijada deraza aksida boshqa odamlar ko‘ringan. Deraza oldida Linda Hemilton va Edvard Furlong turgan, T-800 esa Arnold Shvarseneggerning sun’iy modeli bo‘lgan. Deraza ortida esa Lindaning egizak singlisi Lesli, Edvard Furlongning dublyori va Arnold Shvarseneggerning o‘zi turgan. Linda, Lesli, Edvard va uning dublyori harakatlarini o‘zaro muvofiqlashtirib, sinxronlashtirib, bir-biridan farq qilmasliklari uchun juda ko‘p mehnat qilishgan. Shvarsenegger esa shunchaki o‘tirishi kerak edi.

“Matritsa” — niqoblangan kamera

“Matritsa” filmidagi yaqin planda eshik tutqichining aksida Neo va Morfey tasvirlangan. Aksda operator ham bo‘lishi kerakligi haqida hech kim o‘ylamaydi. Lekin operator qayoqqa ketdi? U hech qayoqqa ketmagan. U to‘g‘ridan to‘g‘ri Kianu Rivzning oldida turibdi va obyektivni tutqichga qaratmoqda. Bu effektga erishish uchun operator va kameraga Morfeynikiga o‘xshash palto kiydirilgan va ustiga yashil galstuk qo‘yilgan.

“Uzuklar hukmdori” — katta uzuk

Ma’lumki, “Uzuklar hukmdori” filmida 19 ta uzuk va bitta hukmronlik uzugi yasalgan. Ammo Sauron yana bir 21-uzuk borligini bilmasdi, bu uzuk faqat tog‘ trollining barmog‘iga mos kelardi. Suratga olish vaqtida u juda kam ishlatilgan. Masalan, tog‘larda Frodo uzukni yo‘qotib, uni qor ustida ko‘rganida, aynan shu uzuk ishlatilgan.