Ovozning xirillashi, qo‘pollashishi yoki umuman yo‘qolib qolishiga turli omillar sabab bo‘ladi. Tomoqning yallig‘lanishi, uning to‘qimalarida shishlar paydo bo‘lishiga nafaqat O‘RVI balki jismoniy sabablar ham mavjud. Quyida tomoq bo‘g‘ilib, ovoz xirillashini qanday bartaraf etish kerakligi haqida ma’lumot beramiz.
Tomoq bo‘g‘ilishining sabablari
Ovozning xirillab chiqishi yoki umuman yo‘qolib qolishi organizmning kuchli sovuq qotganidandir. Bu holat nafaqat kuz va qish fasllarida, balki issiq mavsumda ham kuzatiladi. Yoz faslida insonlar bexosdan konditsioner yoki yelvizak bor joyda ortiqcha vaqt qolib ketadi yoki muzdek devorga suyanib o‘tiradi, natijada shamollash yuzaga keladi.
Yaxna ichimliklar va muzqaymoq iste’mol qilishning tomoq bo‘g‘ilishiga ta’siri bor. Ovozning xirillab chiqishiga virusli infeksiyalar ham sababchidir. Bunday vaziyatda harorat ko‘tariladi, inson o‘zini holsiz his qiladi va yo‘taladi.
Un paychalarining zo‘riqishi tufayli ham tomoq bo‘g‘ilishi mumkin. Uzoq monologlar, qo‘shiq aytish, baland ovozda baqirishlar tomoqni bo‘g‘adi. Shuningdek, psixologik muammolar, stress va qo‘rquv ham nutqqa ta’sir qiladi.
Tomoqdagi xirillashni qanday bartaraf etish mumkin?
Tomoq og‘rib, bo‘g‘ilsa va tovush o‘zgarsa, holsizlik kuzatilsa tibbiy muassasaga murojaat qilish zarur. Shifokor tekshiruv o‘tkazgach, kerakli davo muolajalarini buyuradi. Dori-darmonlarni mustaqil ravishda tanlash va qabul qilish mumkin emas. Istisno holatda tomoqni yumshatuvchi va og‘riqni yengillashtiruvchi pastilkalarni shimish mumkin. Bemor faqatgina zarurat yuzasidan gapirishi, un paychalarini zo‘riqtirmaslik uchun imkon boricha qisqa iboralar bilan so‘zlashishi lozim.
Tomoqni issiq tutish — sharf bilan o‘rash, iliq ichimliklar ichish ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Iste’mol qilinadigan taom va suyuqlik qaynoq bo‘lmasligi muhim, chunki o‘ta issiq harorat tomoq shilliq pardasini yanada ko‘proq bezovta qiladi. Bundan tashqari, xonani tez-tez shamollatish, havo namlantirgichdan foydalanish ham bemorning ahvolini yengillashtiradi.
Tomoq bo‘g‘ilganda xalq tabobatiga murojaat qilish mumkin: dorivor o‘simliklardan tayyorlangan damlamalar, soda, tuz va suv aralashmasi ham tomoq og‘rig‘ini kamaytiradi.
Shuningdek, ingalyatsiyalar ham ijobiy natija beradi. Shifokor tomonidan buyurilgan turli dorivor o‘tlar va efir moylari, maxsus vositalar bilan nebulayzerda ingalyatsiya qilinadi.
Ovoz pasayganda yoki yo‘qolganda nimalar qilish mumkin emas?
- Spirtli ichimliklar ichish yoki chekish;
- Tomoq og‘rig‘ini asal bilan davolash (asal quruq yo’talni keltirib chiqaradi);
- Spirt yordamida tomoqni qizdirish.
Agar ovozingiz xirillab qolganda bo‘lsa, unda birinchi navbatdagilarga amal qilish kerak bo‘ladi:
- Iloji boricha ko‘proq iliq suyuqlik iching — choy, sariyog‘li sut, kompot, bulyon;
- Un paychalaringizga dam bering — nafaqat baland ovozda, balki pichirlab ham so‘zlashmang;
- Kuniga ikki-uch marta iliq sho‘r suv bilan tomog‘ingizni chaying;
- Xonadagi namlikning optimal darajasiga e‘tibor bering — quruq havo ovoz paychalarining dushmani hisoblanadi.
Xirillagan ovoz tez va og‘riqsiz tarzda kurashish mumkin bo‘lgan noxush alomatdir. Shifokorga borishni e’tiborsiz qoldirmang, agar kerak bo‘lsa, mutaxassis foniatr bilan bog‘laning.
Izoh (0)