O‘zbekiston IIV bolalarning hayvonlarga taqlid qilish holatlari uchrayotganidan ogohlantirdi

O‘zbekiston IIV o‘zini hayvonlarga qiyoslab, o‘sha jonzotning xatti-harakatlariga taqlid qilgan bolalarning ota-onalari jazolanshidan ogohlantirdi.

So‘nggi vaqtlarda ijtimoiy tarmoqlarda yoshlar o‘rtasida o‘zini maʼlum bir hayvon qiyofasida aks ettiruvchi aksessuarlardan foydalangan holda o‘sha jonzotning xatti-harakatlariga taqlid qilish ko‘rinishidagi kvadroberlik submadaniyati namoyon bo‘lmoqda.

Shu kabi voqealar Qozog‘iston, Rossiya va Ukraina yoshlari orasida ham kuzatilgan. Qayd etilishicha, bunday nomaqbul harakatlar Toshkent shahrida ham kuzatilmoqda. Xususan, 10-oktyabrda hayvonlar qiyofasidagi niqoblarni taqib olgan “kvadrober” uchratilgani, 11-oktyabrda esa yana bir “kvadrober” yo‘lovchilarga itga taqlid qilib hujum qilgan, voqeaga guvoh bo‘lgan bola qattiq qo‘rqib ketgani xabar berilgan.

“Mazkur holatlar jamiyatda yurish turish qoidalariga zid bo‘lib, bu kabi xulq-atvorni mutlaqo qabul qilib bo‘lmaydi” deyiladi vazirlik xabarida.

Ekspertlar fikricha,“kvadrober”lik bola o‘ziga hayvonlarning agressiv harakatlarini qabul qilishiga, o‘zini va atrofdagilarni jarohatlashiga, bolaning hali to‘la shakllanmagan psixikasiga zarar yetishiga hamda uning jamiyatdan ajratilib qolishiga olib kelishi mumkin.

O‘zbekiston Konstitutsiyasining 77-moddasiga binoan, ota-onalar o‘z farzandlarini voyaga yetguniga qadar boqishi, ularning tarbiyasi, taʼlim olishi, sog‘lom, to‘laqonli va har tomonlama kamol topishi xususida g‘amxo‘rlik qilishga majburdir. Shuningdek, “Taʼlim to‘g‘risida”gi qonunga muvofiq, voyaga yetmagan taʼlim oluvchilarning ota-onasi bolaning o‘qishi, tarbiyalanishi, jismoniy, maʼnaviy va intellektual rivojlanishi uchun masʼuldir. Shuningdek, voyaga yetmagan taʼlim oluvchilarning ota-onasi o‘z bolalarini insonparvarlik, vatanparvarlik, mehnatsevarlik, maʼnaviy, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni hurmat qilish ruhida tarbiyalashi shart.

Maʼmuriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksga muvofiq, ota-onalar yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan voyaga yetmagan bolalarni tarbiyalash va ularga taʼlim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmaslik, shu jumladan, voyaga yetmagan bolalarning maʼmuriy huquqbuzarlik sodir etishiga olib kelishi BHMning 5 barobarigacha (1 million 875 ming so‘mgacha) jarimaga tortishga sabab bo‘ladi.

Shu munosabat bilan IIV ota-onalarni o‘z farzandlarini har tomonlama barkamol qilib tarbiyalash bo‘yicha o‘zlarining maʼnaviy burchlari va qonuniy majburiyatlarini bajarishga chaqirdi.

“Bola huquqlari kafolatlarini taʼminlashga masʼul organlardan biri sifatida vazirlik shunday submadaniyat namoyon bo‘lishi holatlari ota-onalar tomonidan o‘z majburiyatlarini bajarmaslik sifatida malakalanishini maʼlum qiladi” deyiladi xabarda.

Bundan tashqari, “kvadroberlik” bolaning ruhiy va emotsional sog‘lig‘iga qanday taʼsir etganligini aniqlash maqsadida zarur hollarda bolalarni maxsus psixologik ko‘rikdan (konfidentsial tarzda, bolani yakkalash va diskriminatsiya qilinishiga yo‘l qo‘ymaydigan do‘stona usullar orqali) o‘tkazish ham talab etilishi mumkin.