O‘zbekistonda aholi daromadlarining pasayishi va pul tanqisligi kuzatilayotgani iqtisodiy inqiroz keltirib chiqarmoqda. Bu haqda iqtisodchi Bahodir G‘aniyev YouTube’dagi “Nuqtalar” loyihasidagi suhbatda aytib o‘tdi
Bahodir G‘aniyev fikricha, O‘zbekiston Rossiya bilan haddan ortiq iqtisodiy bog‘liqligi sabab inqirozga uchramoqda va bundan aziyat chekmoqda.
“Iqtisodiy inqirozga kirganmiz. Buni ko‘p iqtisodchilar tan olmaydi. Iqtisod o‘syapti-ku, deyishadi. Men buni inqiroz holati deb baholayman. Sababi bizda bir yildan beri daromad pasayishi va pul tanqisligi kuzatilmoqda. Shuning uchun bozorlarda xarid qobiliyati tushib ketgan. Odamlar isteʼmol darajasini pasaytirgan. Buni avtomobil va uy-joy bozoridagi pasayishda ko‘rish mumkin. Statistikada hech narsa o‘zgarmadi. Chunki u norasmiy daromadni hisobga olmaydi. Inqirozdan aziyat chekishimizning asosiy sababi — Rossiyaga iqtisodiy jihatdan nihoyatda bog‘liqligimizdir. Deyarli uch yildan beri kechayotgan urush oqibatida Rossiya iqtisodi katta zarbalar oldi. Sanksiyalar tufayli mamlakatda biznes, ishlab chiqarish rivojlanishdan to‘xtadi. Rubl ham uch yildan beri muvozanatsiz. Rossiyaliklar daromadi pasayib ketdi”, dedi mutaxassis.
Bahodir G‘aniyev fikrini davom ettirar ekan, O‘zbekiston tezroq Rossiya taʼsiridan chiqishi kerakligiga urg‘u berdi.
“Inqiroz qancha davom etishini hech kim bilmaydi. Bu birinchi navbatda Rossiya–Ukraina urushi qanaqa yakunlanishiga bog‘liq. Yaʼni bizga juda ham kerak bo‘lgan Rossiya iqtisodi qanday ahvolga kelishi, undan sanksiyalar yechilishi yoki yechilmasligi, dunyo bilan aloqasi tiklanishi yoki tiklanmasligi masalani hal qiladi. Rossiya intensiv urushni cho‘zib, katta pullarni urushga sarflashda davom etsa, o‘z iqtisodini rivojlantira olmaydi. Ichki to‘lov qobiliyati tushib ketadi. U yerda shu ahvol necha yil bo‘lsa, bizda ham shuncha bo‘ladi. Bu holat bir tomondan Rossiyaga bog‘liqlik va qaramligimizni kamaytirish uchun imkoniyat. Biz jon-jahdimiz bilan boshqa bozorlarni topishga kirishishimiz kerak. Davlat imkon qadar mehnat migrantlarimizga boshqa bozorlar topishlariga yordam berishi lozim. Ikkinchidan, eksport bozorlarini kengaytirish zarur. Yirik va o‘rta korxonalar rivojlanishiga urg‘u berishimiz shart. Chunki ular mahsulotlarni eksport qilib bera oladi. Mayda korxonalar savdodan u yog‘iga o‘tmaydi”, deya vaziyatni tahlil qildi iqtisodchi.
Bahodir G‘aniyev hozirgi sharoitda muvozanatni saqlab qolish uchun davlat byudjeti xarajatlarini kamaytirish zararligini ham taʼkidladi. Buni davlat korxonalariga subsidiya berishni to‘xtatishdan boshlash kerakligini aytdi.
Izoh (0)