“Yoshlarning sochi to‘kilmoqda, sariq kasallik avjida”. Toshkentda suyakdan baliq yemi ishlab chiqaruvchi korxona odamlarni bezdirmoqda

Toshkent viloyati, Toshkent tumanidagi “Zog‘ariq” mahallasi, Chig‘atoy ko‘chasida joylashgan suyakdan baliqqa yem ishlab chiqaruvchi korxona shu hududda yashovchi aholini bezdirmoqda. Bu haqda “Daryo” jurnalistiga gapirib bergan aholi vakillariga ko‘ra, korxonadan chiqayotgan badbo‘y hid ularni toza havodan mosuvo qilmoqda. 

20 ming nafardan oshiq aholiga ega bo‘lgan 4 ta mahallada yashovchi xalq 2019-yildan beri shu suyakdan baliq yemi ishlab chiqaruvchi korxonaga qarshi kurashamiz. Ammo natija yo‘q. Murojaat qilmagan joyimiz qolmadi. Korxonadan chiqayotgan badbo‘y hid oqibatida hozirgi kunda yoshlarimizning sochlari to‘kilib keta boshladi. Yuqumli kasalliklar ko‘paydi, sariq kasalligi avjiga chiqdi. Hamma norozi. Shu korxonadan 300 metr uzoqlikda bog‘cha bor. 3000 nafar bola ta’lim-tarbiya oladigan maktab ishlab turibdi. Harbiy qism bor. U yerdagi 24 ta xonadon vakillari ham shu korxonadan chiqayotgan badbo‘y hiddan bezor bo‘lgan. Biz sizlar orqali rahbarlarga murojaat qilib, shu suyak sexini odamlardan uzoq joyga ko‘chirib berishlarini so‘ragan bo‘lardik, deydi murojaatchilardan biri Jahongir Hakimov. 

Suhbatdoshning aytishicha, uning xonadoni shu korxonadan 500 metr uzoqlikda joylashgan bo‘lib, badbo‘y hid sabab ayoli kasallikka chalingan va ayni kunda to‘shakka mixlanib qolgan. 

Ekologiyaga, SESga murojaat qildik. SES yopib ketadi, yana ochib ishlayveradi. Tadbirkor prezidentimiz yaratib berayotgan imkoniyatdan foydalanib, xalqqa zarar bermagan holda ishlashi kerak-ku, deydi Jahongir aka. 

Shu mahallada yashovchi Xolida G‘aniyevaning aytishicha, korxonadan chiqayotgan badbo‘y hid keksa qaynonasining sog‘lig‘iga yomon ta’sir qilib, o‘simta chiqishiga sabab bo‘lgan. Va oxiri keksa ayolning o‘limiga olib kelgan. 

Shuning hidiga qari qaynonamning nafas yo‘llarida o‘simta o‘sib chiqdi. Rahmatli qaynonam shu dard bilan o‘tib ketdi. Bugungi kunda menda ham shu kasallik bor. Ayol boshimiz bilan hech kimga hech narsa deyolmaymiz. O‘zimiz dori-darmon qilib yuraveramiz. Shu hiddan judayam bezor bo‘ldik, deydi Xolida G‘aniyeva. 

Jahongir Hakimovning aniqlashtirishicha, badbo‘y hid taratayotgan korxonada suyaklar qaynatilib, unga o‘xshash kukun tayyorlanadi. 

O‘zini korxonaning mas’uli deb tanishtirgan Aziz ismli fuqaroning aytishicha, korxonada ilgari suyak qaynatilgan. Ayni kunda korxonaning suyak qaynatadigan texnikalari yo‘q, bunaqa ish to‘xtatilgan. 

2007-yildan beri baliqlarga omixta yem ishlab chiqaramiz. Bizda ayni kunda suyaklar qaynatilmaydi. Tayyor qaynatilgan suyaklarni olib kelib, ularga qo‘shimchalar qo‘shib, baliqlar uchun yemaklar tayyorlaymiz. Badbo‘y hid bizdan chiqayotgan yoki chiqmayotganini bilmayman, deydi korxona mas’uli. 

Mas’ulning bildirishicha, korxonaning ishlab chiqarishi laboratoriya tekshiruvidan ham o‘tkazilgan. Lekin hech qanday muammo chiqmagan. 

Ekologiya va SES kelib, 3 kun tekshirishdi. Lekin hech qanday muammo chiqmadi. Hatto atrofdagi odamlarning xonadonini ham borib tekshirishdi, deydi u. 

Toshkent tumani Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi markazida bo‘lim mudiri sifatida faoliyat yurituvchi Nurmuhammad Abdullayevning OAV vakillariga ma’lumot berishicha, suyak sexi faoliyati yillar davomida mojaroga sabab bo‘lib kelgan. 

Bizga bu masalada juda ko‘plab murojaatlar tushgach, biznes-ombudsmandan ruxsatnoma olib, tekshirdik. Natija viloyat boshqarmamizga berildi va boshqarma nomidan sudga murojaat qilindi. Sud Toshkent tumani Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi markazi xodimlari o‘rgangan xulosadan kelib chiqib, tadbirkor shu talablarni bajarishi kerak, shundan so‘ng faoliyatini davom ettirsa bo‘ladi, degan to‘xtamga keldi. Qolaversa, bu sex aholiga 500-600 metr uzoqlikda joylashgan. Aslida, o‘rtadagi masofa kamida 1000 metr bo‘lishi lozim. Korxona egalari suddan so‘ng, talablarni bajarishga urinib ko‘rishdi, harakat qilishdi. Ammo masofa o‘sha-o‘shaligicha qoldi, deydi Nurmuhammad Abdullayev.

Mas’ulga ko‘ra, sud qaroriga ko‘ra talablarni bajarmagan sex faoliyati MIB tomonidan to‘xtatilishi belgilangan.

Aholi esa korxonada ishlab chiqarish hamon davom etayotganini, MIB o‘z vazifasini bajarmayotganini ta’kidlamoqda.