Global neftga bo‘lgan talab tobora sekin o‘sib bormoqda. Xitoyning ekologik toza yonilg‘iga o‘tishi va boshqa rivojlangan mamlakatlarda benzinga bo‘lgan talabning pasayishi bunga sabab bo‘lmoqda. Xalqaro energetika agentligi sentyabr oyidagi tegishli hisobotini e’lon qildi.
Hisobotga ko‘ra, so‘nggi oylarda Xitoy boshchiligida jahon neftga bo‘lgan talabning tez pasayishi neft bozorlarida keskin narx tushishiga olib kelgan. Liviyada yetkazib berishdagi sezilarli yo‘qotishlar va xom neft zaxiralarining davomiy kamayishiga qaramasdan, Brent nefti fyucherslari avgustda bir barrel uchun 82 dollardan yuqori bo‘lgan maksimal narxdan 11-sentyabrda deyarli uch yillik eng past ko‘rsatkich — 70 dollardan biroz pastroqqa tushdi.
Shu bilan birga, qora oltinga bo‘lgan talab yilning birinchi yarmida yillik hisobda 800 kb/d (kuniga 1000 barrel) ga oshdi, bu 2023-yilda qayd etilgan 2,3 mb/d (kuniga million barrel) o‘sishidan sezilarli darajada past. Umuman olganda, bir yil ichida neftga jahon talabi 2024-yilda atigi 900 kb/d ga, kelgusi yilda esa 950 kb/d ga oshishi kutilmoqda.
Elektromobillar savdosining o‘sishi an’anaviy avtomobillar uchun yonilg‘iga bo‘lgan talabni pasaytiradi, yuqori tezlikda harakatlanuvchi temir yo‘llarning keng milliy tarmog‘i jadal rivojlanishi esa ichki aviatashuvlar o‘sishini cheklaydi.
Hisobot mualliflari ta’kidlashicha, Xitoydan tashqarida neftga bo‘lgan talab o‘sishi eng yaxshi holda ham sust. AQSHga oid so‘nggi ma’lumotlar may oyidagi kutilmagan o‘sishdan keyin iyun oyida benzin yetkazib berish keskin pasayganini ko‘rsatmoqda.
Aytilgan barcha fikrlar natijasida, bu yil rivojlangan iqtisodiyotga ega mamlakatlarda neft iste’moli pandemiyadan oldingi darajadan deyarli 2 mb/k past bo‘lishi mumkin.
"Sentyabr oyi boshida Saudiya Arabistoni va uning OPEK+ bo‘yicha ittifoqchilari neft narxining keskin pasayishini to‘xtatish uchun rejalashtirilgan qo‘shimcha ixtiyoriy qisqartirishlarni boshlashni ikki oyga kechiktirishini e’lon qildi. Kechikish ularga keyingi yil uchun talab istiqbollarini baholashda biroz vaqt beradi.
Umuman olganda, avgust oyida jahon neft taklifi kuniga 80 ming barrelga ko‘payib, 103,5 million barrelga yetdi. Shu bilan birga, Liviyada yuz bergan siyosiy kelishmovchilik tufayli yuzaga kelgan uzilishlar hamda Norvegiya va Qozog‘istondagi texnik xizmat ko‘rsatish ishlari Gayana, Braziliya va boshqa mamlakatlardan kelayotgan yuqori hajmdagi oqimlar hisobiga qoplandi.
Izoh (0)