Jahon meteorologiya tashkiloti sentyabr–noyabr oylarida Tinch okeani markazida 55 foiz aniqlikda La–Ninyo hodisasi kuzatilishini maʼlum qildi. Iqlimshunos Erkin Abdulahatovning “Daryo”ga ma’lum qilishicha, hodisa taʼsirida O‘zbekistonda kuz va qish oylarida havo harorati to‘satdan sovish effektiga o‘tishi mumkin.
Erkin Abdulahatov tahliliga ko‘ra, to‘satdan sovish effekti — kuzning so‘nggi oylari va qish mavsumi to‘liq sovuq o‘tadi, degani emas.
“Ammo o‘tgan qishdagidek sovuqlik to‘lqini 3-4 kun davom etadigan yil ham bo‘lmaydi. Sovuqlik to‘lqinlari uzoqroq davom etadi. Ehtimoliy anomal sovuqliklar kuzatilishi mumkin. Biz dunyodagi asosiy sovuqlik to‘lqinini keltiradigan, eng katta antisiklon chekkasi kesib o‘tadigan mintaqadamiz. Uni odatda shakllanish so‘nggi bosqichida Sibir antisikloni ham deyishadi. Uning taʼsiri joriy La-Ninyo rivojlangan davrda hududlarimizni uzoqroq sovitishi mumkin. Shuning uchun, kuz-qish mavsumlari quruqroq bo‘lishini prognoz qilamiz”, deya qayd etdi iqlimshunos.
Jahon meteorologiya tashkiloti tahliliga ko‘ra, 2023-yil iyun oyidan beri yerda quruqlik va dengiz sathining juda yuqori global harorati hukmron. La–Ninyo fenomeni qisqa muddatli sovitish holatlarini keltirgan taqdirda ham bu atmosferadagi issiqlikni ushlab turuvchi issiqxona gazlari sabab global dunyo harorati ko‘tarilishining uzoq muddatli trayektoriyasini o‘zgartira olmaydi.
“La-Ninyo hodisasi 2020-yildan 2023-yil boshigacha baʼzi mintaqalarni sovitib yuborganiga qaramay, ushbu yillarda harorat rekord darajada issiq bo‘ldi. 2023–2024-yillardagi El-Ninyo hodisasi 2023-yil iyun oyida o‘zini namoyon qila boshlagan. 2023-yil noyabr–2024-yil yanvar oylarida esa yuqori faol bosqichiga chiqqan. Va hodisa tugashidan oldin u o‘tmish El-Ninyolar tabiatidan kelib chiqib, butun kuzatuvlar tarixidagi eng kuchli beshlikdan biriga aylandi. So‘nggi uch oyda Tinch okeanida El-Ninyo yoki La-Ninyo fenomenlari emas, balki neytral sharoitlar ustunlik qildi. Ammo meteorologlar va iqlimshunoslar hali ham dunyoning turli nuqtalarida keng tarqalgan ekstremal ob-havo sharoitlarini, jumladan, haddan tashqari issiqlik va halokatli yog‘ingarchilik, suv toshqinlarni ko‘rmoqda. Bu esa yuzlab, hatto minglab insonlar o‘limi bilan yakunlanyapti. Shuning uchun mavsumiy prognozlar El-Ninyo va La-Ninyoning taʼsiridagi iqlim sharoitida dunyo bo‘yicha “erta ogohlantirish” tizimlariga kuch berish asosiy vazifa bo‘lib qolmoqda”, deya masalani tahlil qildi mutaxassis.
Avvalroq “O‘zgidromet” sentyabr oyida respublika hududining katta qismida kunduzgi harorat 30-33 darajani, oyning ikkinchi yarmida 26-29 darajani tashkil etishini prognoz qilgandi.
Izoh (0)