“Xitoyning ‘Bir makon, bir yo‘l’ loyihasi Markaziy Osiyo davlatlarining birlashishi uchun xizmat qilmaydi” — siyosatshunos

Siyosatshunos Oybek Sirojov “Daryo” bilan suhbat davomida bugun dunyoda konfrontatsiya jarayoni kuchayib, yangi chaqiriqlar yangrayotgani, buning natijasida dengiz yo‘llaridan foydalanish masalasi cheklanib, unga muqobil bo‘lgan quruqlik yo‘llariga e’tibor oshib borayotgani haqida gapirib o‘tdi.

Uning fikricha, Xitoyni Yevropa bilan bog‘laydigan quruqlik yo‘llarining asosiy qismi Markaziy Osiyodan o‘tadi. Shu sababli 5 ta davlat umumiy strategiya ishlab chiqishi zarur.

“Yevropaga o‘tuvchi quruqlik yo‘llarining asosiy qismi Markaziy Osiyodan o‘tadi. Faqat bu yerdagi muammo mintaqa davlatlarining bu masalada umumiy pozitsiyada emasligida. Shuning uchun 5 mamlakat umumiy strategiya ishlab chiqishi kerak. Va bu qarorni global o‘yinchilar oldiga qo‘ya olish zarur. Mana bu bizga ko‘proq samara beradi”, dedi Oybek Sirojov.

Shuningdek, siyosatshunos Xitoyning “Bir makon, bir yo‘l” loyihasi Markaziy Osiyo davlatlarini birlashtirish uchun emas, balki bo‘lib tashlash uchun xizmat qilishini qo‘shimcha qildi.

Masalan, Xitoyning “Bir makon, bir yo‘l” loyihasini olaylik. Bu loyiha mintaqani birlashtirish uchun xizmat qilmaydi. Chunki Xitoy Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston va Afg‘oniston orqali alohida-alohida yo‘l shakllantirmoqda, Xitoy nima uchun shunday qilmoqda? Bu orqali Xitoy bir muncha vaqt o‘tib mintaqa davlatlarini bo‘lib tashlash imkoniyatiga ega bo‘ladi! Ya’ni Xitoy istasa, yuklarini Qozog‘iston orqali, xohlasa, O‘zbekiston orqali Yevropaga tashiydi. Asosiy richag Xitoyning qo‘lida bo‘ladi. Agar mintaqa davlatlarining bu borada yagona konsepsiyasi bo‘lsa, Xitoy bunday o‘yin qila olmaydi, degan Sirojov.

Ma’lumot o‘rnida, joriy yilning avgust oyida Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston temiryo‘lini ishga tushirish marosimi bo‘lib o‘tishi kutilmoqda. Ushbu bitimni amalga oshirish bo‘yicha hamkorlik to‘g‘risidagi bitim 6-iyun kuni Pekinda uch davlat hukumatlari o‘rtasida imzolangan edi.