O‘zbekiston Iqtisodiyot assambleyasi raisi Muxtor Umarov O‘zbekiston Jahon savdo tashkiloti (JST)ga qo‘shilishidan oldin mahalliy tadbirkorlarning imkoniyatlarini xorijlik tadbirkor bilan tenglashtirish hamda kichik va o‘rta biznesdagi tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash kerak, deb hisoblaydi. U bu haqdagi mulohazalarini o‘zining Telegram kanalida bildirdi.
Muxtor Umarov mahalliy tadbirkorlarning imkoniyatlarini kengaytirish borasida misol sifatida Rossiya Federatsiyasini keltirib, Roseksimbank mahalliy tadbirkorlarning mahsulotini eksport qilishga yordam berishini ta’kidladi.
“Davlatlar o‘z tadbirkorlarini ichki bozorda himoya qilish uchun turli vositalardan foydalanadi. Bu bizni monopol tashkilotlarga beriladigan imkoniyatlar emas. Biz bunday imkoniyatlarni so‘ramayapmiz va bunga mutlaqo qarshimiz! Biz aytmoqchi bo‘layotganimiz — chet ellik tadbirkorlar bilan bizning tadbirkorlarning sharoitlari bir xil bo‘lsin. Ularda moliya juda ham arzon, bizda esa qimmat. Mana shuni o‘zida bizdagi mahalliy tadbirkorlarning raqobat bardoshliligi past. Bundan tashqari, dengizga chiqish masalasi ham bor.
Misol uchun Rossiya Federatsiyasini olsak, butun boshli “Росэксимбанк” mahalliy mahsulotini eksport qilish uchun tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlaydi. Va tadbirkorlarni chet elda himoya qilish uchun “EKSAR” kompaniyasi bor. Bundan tashqari, chet elda rus tadbirkorlarini qo‘llab-quvvatlaydigan Rossiya eksport markazi mavjud. Mana shu tashkilotlar rossiyalik tadbirkorlar o‘z mahsulotlarini xorijiy mamlakatlarga olib chiqadigan bo‘lsa, va biror bir muammo chiqsa, sug‘urta kompaniyasi 100 foiz zararlarini qoplab beradi.
Misol uchun Rossiya eksport markazi rus tadbirkorlarining ko‘rgazmalarini, bozorga kirish vaqtida reklama va ommabop xarajatlarini qoplab beradi. Men bu gaplarim bilan Rossiyani maqtamoqchi emasman. Ko‘p mamlakatlarda mana shunday instrumentlar mavjud”, deydi Muxtor Umarov.
O‘zbekiston Iqtisodiyot assambleyasi raisi o‘z so‘zida davom etib, o‘zbek tadbirkorlari Rossiyadan kelayotgan turli mahsulotlarga raqobat qila olmasdan, qiyin ahvolga tushib qolganini qo‘shimcha qildi.
“Ayni damda Rossiya mahsulotlari juda arzon narxlarda kirib kelmoqda. Hozir ko‘plab mahalliy tadbirkorlar ishlab chiqarayotgan mahsulotlar Rossiyadan kelayotgan mahsulot bilan raqobat qila olmayapti. Ular qiyin ahvolda. Shuning uchun O‘zbekiston JSTga qo‘shilishdan oldin, mahalliy tadbirkorlarga yengillik berishi kerak. Proteksionizm siyosatidan voz kechib, dunyoga ochildikmi, raqobat o‘yin qoidalari teng bo‘lishi zarur. Ana shunda biz xorijlik tadbirkorlar bilan raqobatlasha olamiz”.
Shuningdek, Muxtor Umarov mutasaddilarga murojaat qilib, eng katta muammo moliyada ekanligini, davlat kichik va o‘rta biznesdagi tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlashi kerakligini so‘ragan.
“O‘zi shundoq ham soliqdagi yuklamalar kichik va o‘rta biznesdagi tadbirkorlarni ancha qiyin ahvolga tushirib qo‘ygan. Ular shu holatda chet ellik tadbirkorlar bilan kurashmoqda. Davlat shunday vaziyatda qo‘llab-quvvatlovni amalga oshirishi kerak. Misol uchun, Xitoy modelini olaylik. Xitoyda mana shunday qiyin holatlarda davlat tadbirkorga yordam berish evaziga uning daromadiga ulushdor sifatida kiradi. Yana davlat tadbirkorlarga doim maslahatlar berib boradi. Ya’ni davlat bilan xususiy sektor ajoyib hamkorlikni yo‘lga qo‘ya olgani uchun Xitoy tadbirkorlari juda tez rivojlanmoqda,
Biz soliqdan imtiyozlar va subsidiyalar haqida gapirmayapmiz! Biz oddiygina moliya masalasini gapirmoqdamiz. Chunki xorijlik tadbirkor bilan raqobat qilayotganimizda, hech bo‘lmaganda, bizda moliyaviy imkoniyatlar bo‘lsin. Hozir tadbirkorlar bino, aylanma mablag‘, uskunalar va sotuvda bo‘ladigan realizatsiyalar uchun pul tikadi. Bizda moliya masalasi eng katta muammo.
Shu o‘rinda mutasaddilarga murojaatimiz shu bo‘ladiki, ayni damda tadbirkorlarimiz o‘ta darajada himoyaga muhtoj. Agar JSTga qo‘shilsak, kichik va o‘rta biznesga qo‘llab-quvvatlovni oshirish kerak. Markaziy bank banklar orqali ko‘plab xizmatlarni tadbirkorlarga bermayapti. Ya’ni banklar tadbirkorlar uchun yetarlicha mablag‘larni yetkazib berayotgani yo‘q. Va bu bizning dunyo bozorida raqobatbardosh bo‘lishimizni keskin tushirib yubormoqda.
Biz sinmoqdamiz. Ko‘plab tadbirkorlar moliyaviy yetishmovchilik, soliq yuki oshib ketgani, elektr energiyasining narxi o‘sgani uchun tadbirkorlarimizda katta yutqazishlar bo‘lmoqda, dedi O‘zbekiston Iqtisodiyot assambleyasi raisi.
Ma’lumot o‘rnida, Vazirlar Mahkamasining qarori bilan “Tadbirkorlik subyektlarining barqarorlik reytingini aniqlash tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida”gi qarorga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilmoqda.
Izoh (0)