Garchi amalda “Tolibon” ISHID tahdidini juda jiddiy qabul qilsa-da, ularning tashviqoti guruhning Afg‘onistonda jismoniy mavjudligi va xavotirga sabab bo‘lmasligini ko‘rsatmoqda.
Hasht-e Subh nashri tahlilchisiga ko‘ra, yaqinda “Tolibon” ichki ishlar vaziri Sirajuddin Haqqoniy va guruhning razvedka bo‘yicha bosh direktori Abdul Haq Vosiq Afg‘onistonda buzg‘unchi guruhlar, jumladan ISHID yo‘qligini, ommaviy axborot vositalari “Tolibon” rejimiga qarshi faoliyati yuritayotgan guruhlar haqida siyosiy va maqsadli targ‘ibot-tashviqotlar olib borayotganini taʼkidlagan.
Xabarda qayd etilishicha, bu “Tolibon”ning ISHID, Afg‘oniston Milliy qarshilik fronti va Afg‘oniston Ozodlik frontiga qarshi jangarilarining kundalik faoliyatiga e’tibor bermay, birinchi marta ochiqdan-ochiq yolg‘on gapirishi emas, bu haqda “Tolibon” matbuoti xabar bergan. Yolg‘on har qanday reaksion, iyerarxik, yopiq va mafkuraviy tizimning asosiy elementidir. Bunday tizimlarda katta sarmoya yolg‘onga yo‘naltiriladi va ko‘rsatilgan narsalarning aksariyati haqiqat emas, balki haqiqat sifatida niqoblangan yolg‘ondir va u haqiqiy voqelik sifatida qabul qilinadi.
Bu sa’y-harakatlar faqat OAVning katta kuchi bilan qo‘llab-quvvatlangan, mohirona dezinformatsiya strategiyasidan foydalanilsa, muvaffaqiyatli bo‘lishi mumkin, deyiladi xabarda.
“Tolibon” OAVda hukmronlik qilish uchun yetarlicha kuchga ega emas. Hozirda media sohasining aksariyati “Tolibon” nazorati ostida emas. Ular qancha urinmasin, xorij ommaviy axborot vositalarini to‘liq nazorat ostiga olmagan. Muallifga ko‘ra, “Tolibon”ning ISHID Afg‘onistonda yo‘q, degan yolg‘onlari hatto “Tolibon” targ‘ibotini qabul qilishda qiynalayotgan raqiblarini ham, a’zolarini ham ishontira olmaydi.
Agar “Tolibon” Afg‘onistonda ISHID borligini bilsa va o‘z targ‘ibotlarida erkin ommaviy axborot vositalarini yo‘q qila olmasligini yaxshi tushunsa, nega ular ISHID voqeligiga e’tibor bermaslikka yoki uning ahamiyatini pasaytirishga harakat qilmoqdalar? Bu barcha siyosiy harakatlar va rejimlar tomonidan u yoki bu darajada qo‘llaniladigan tashviqot tamoyilidir. “Tolibon” Afg‘onistondagi G‘arb tomonidan qo‘llab-quvvatlanayotgan hukumat uchun zaif nuqta bo‘lgani kabi ISHID ham “Tolibon” uchun jiddiy zaiflikdir. Amalda “Tolibon” ISHIDni ko‘radi va guruhdan qattiq qo‘rqadi, lekin xavotirga o‘rin yo‘qdek ishonch bilan targ‘ibot qiladi.
Muallifing taʼkidlashicha, Afg‘onistondagi avvalgi hukumat ham shu kabi dezinformatsiya tarqatgan bo‘lib, hamma “Tolibon” “so‘nggi nafasini olayotganiga” ishongan, biroq oxirida harakat hokimiyat tepasiga kelgan. “Tolibon”ning ISHIDga qarshi kurashi avvalgi hukumatning “Tolibon”ga qarshi kurashiga qaraganda ancha murakkab.
BMT Xavfsizlik Kengashi maʼlumotlariga ko‘ra, ISHID “Tolibon”ga chuqur kirib borishga muvaffaq bo‘lgan. Buni “Tolibon” hech qachon tan olishni istamaydi.
Harakat aʼzolari o‘z saflarini ISHIDdan tozalashga astoydil harakat qilsa-da, bunga erisha olmaydi. Boshqa tomondan, Afg‘onistonda ISHID yo‘qligini taʼkidlab, “Tolibon” Ichki ishlar vaziri va Bosh razvedka direktorining milliy xavfsizlik bayonotini mintaqa davlatlari va Afg‘onistonga aloqador boshqa hukumatlarning eʼtiborini tortish uchun o‘tkazilayotgan targ‘ibot o‘yini sifatida ham ko‘rish mumkin. Ular ISHIDga qarshi kurashda sezilarli muvaffaqiyatga erishganliklarini va “terrorizmga qarshi kurashda” asosiy hamkorga ishonishlari mumkinligini ko‘rsatmoqchi, deya qo‘shimcha qilgan muallif.
Sir emaski, ISHID Afg‘oniston uchun ham, “Tolibon” uchun ham jiddiy xavf tug‘diradi, ammo ISHID siyosiy manfaatlar uchun vosita ham bo‘lib, “Tolibon” loyihasini kengaytirishga xizmat qiladi. Nashrga ko‘ra, guruh yetakchilari o‘zlarini “terrorizmga qarshi kurash” qurbonlari sifatida ko‘rsatish va global hamkorlikka intilish orqali terroristik guruhlarga qarshi kurasha oladigan yagona kuch sifatida tan olinishga intilmoqda.
Izoh (0)