• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12704.02
    • RUB162.43
    • EUR14871.33
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +30°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl Maslahatlar Salomatlik

    Quyosh urishi: issiqdan ko‘z xiralashib, ko‘ngil ayniganda nima qilish kerak?

    Issiq urishi organizmning haddan ortiq qizib ketishi bo‘lib, tana o‘zini sovita olmaslik va mo‘tadil haroratga qayta olmaslikdan kelib chiqadi. Oftob urganda tana normal 36,1 dan 37,2 °C darajagacha ko‘rsatkichdan oshib ketadi. Ortiqcha qizib ketishning sabablari turli xil bo‘lishi mumkin: jazirama, og‘ir jismoniy harakat, organizmda suyuqlik yetishmasligi va boshqalar. Ammo bularning bari ahamiyatsiz, chunki quyosh urishi uning kelib chiqish sabablaridan qat’i nazar o‘ta xavfli holatdir.

    Foto: “Vokrugsada.ru”

    Oftob urishi ham issiqlik urishining bir turi bo‘lib, to‘g‘ridan to‘g‘ri quyosh nurlarining inson bosh qismini qizitib yuborishi hisoblanadi. E’tiborlisi, issiq urishi birdaniga sodir bo‘ladigan jarayon emas. Uning o‘ziga xos alomati mavjud — issiqdan sillaning termik qurishi. Bu jadallashib boradigan holat bo‘lib, organizm haroratni nazorat qila olmayotgani va unga sovish uchun yordam kerakligidan xabar beradi.

    Termik silla qurishini quyidagi alomatlar orqali aniqlash mumkin:

    Foto: Getty Images
    • Teri rangining oqarishi, sovuq ter chiqishi;
    • Bosh aylanishi;
    • Holsizlik va ongning chalkash bo‘lishi;
    • Ko‘z oldi qorong‘i bo‘lishi;
    • O‘ta kuchli terlash;
    • Bosh og‘rishi;
    • Ko‘ngil aynishi, yengil qayt qilish;
    • Yurak urishining tezlashishi;
    • Mushaklarda spazmlar va diareya;
    • Siydik rangining to‘qlashishi.

    Issiqlik urishining belgilari:

    Agar siz termik silla qurish belgilarini allaqachon namoyon bo‘lib, holat yanada jiddiy tus olayotgan bo‘lsa, demak organizmni allaqachon issiq urgan bo‘lishi mumkin. Uning alomatlari termik issiqlanishdan kuchliroq kechadi:

    • Tana harorati 40 °C dan ko‘tarilishi;
    • Nafas olish qiyinlashishi;
    • Kuchli qayt qilish;
    • Hushdan ketish;
    • Yurak ritmida jiddiy buzilishlar;
    • Issiqlik shoki tufayli ichki organlar faoliyatida buzilishlar;
    • Miya faoliyatining buzilishi.

    Yuqorida keltirilgan alomatlarning bari o‘ta xavflidir. Ular nafaqat umumiy salomatlik, qolaversa hayot uchun tahlika soladigan omildir. Shuning uchun zudlik bilan issiqlik urishiga qarshi choralar ko‘rish kerak. Bu ikkala holatga ham taalluqli.

    Termik silla qurishida birinchi yordam

    Foto: iStock

    Issiq urishining boshlang‘ich simptomlarida ilk tibbiy yordam quyidagi tartibda beriladi:

    • Jismoniy harakatni to‘xtatish;
    • Quyosh ostidan (issiq binodan) soyaga o‘tish, havo aylanishi yaxshi bo‘lgan yoki konditsionerli xonaga kirish;
    • Kiyimlarni yechish;
    • Peshonaga sovuq suvda namlangan doka yoki sochiq qo‘yish;
    • Kamida 1-2 stakan suv ichish. Bu organizmga suvsizlik holatidan chiqish va o‘zini sovitish xususiyatini tiklashga yordam beradi;
    • Regidron yoki ORSA ichimliklari ichish. Bunday ichimlik tarkibida metabolizm va asab tizimi funksiyalari uchun muhim bo‘lgan elektrolitlar mavjud.

    Oftob urgandagi birinchi yordam

    Agar sizni yoki atrofingizdagilardan birortasini quyosh urgan bo‘lsa, o‘sha joyning o‘zida ko‘rsatilgan yordam besamar bo‘lishi mumkin. Qusish, yurak urishida buzilishlar aniqlansa va hushdan ketish xavfi bo‘lsa, zudlik bilan tez tibbiy yordam chaqirish kerak.

    Issiqlik urishi ortga surib bo‘lmaydigan jiddiy holat hisoblanadi, undan aziyat chekuvchi bemorga zudlik bilan tezkor yordam ko‘rsatish zarur!

    Tez yordam xodimlari yetib kelgunga qadar, termik silla qurishida yordam beruvchi ko‘rsatmalarga amal qilib turgan ma’qul. Shuningdek, qo‘shimcha tarzda:

    Bemor tanasiga muz solingan xalta qo‘ying (mato ichiga solingan muzlatilgan meva-sabzavotlar ham bo‘lishi mumkin).

    Tana haroratini tezroq pasaytirish uchun sovuq suvli vannaga tushish kerak. Ahamiyat bering: bu holatda issiq urgan bemor yolg‘iz qolmasligi, unga yordam beruvchi odamlar bo‘lishi shart. Yolg‘iz bo‘lganda suvga tushish o‘ta xavflidir.

    Shifokorlar yetib kelishgach, bemor holatini tekshiradi. Issiq urishida ko‘rsatilgan birinchi yordam yetarli natija bergan bo‘lsa, shifoxonaga yotqizishga hojat bo‘lmasligi ham mumkin.

    Qo‘shimcha tavsiyalar

    Foto: Shutterstock

    - Yoz va issiq kunlarda ko‘proq suv iching;

    - Kunning eng issiq soatlarida salqin joyda qoling;

    - Yozda kunduzgi 11:00dan 5:00gacha vaqt oralig‘ida ko‘chaga chiqishdan saqlaning;

    - Och rangdagi va havo o‘tkazuvchan kiyimlar kiying;

    - Bosh kiyimni unutmang;

    - Tez-tez sovuq suvli dush yoki vanna qabul qiling

    - Tarkibida alkogol yoki kofein bo‘lgan ichimliklarni cheklang;

    - Siydik rangini nazorat qiling, u to‘qlashmasligi kerak.

    03.07.2024, 10:14   Izoh (0)   3239
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Ventilyatordan foydalanish, gazlangan ichimlik ichish: jaziramada qilmaslik kerak bo‘lgan 8 ta narsa

    10.07.2023, 19:20

    O‘zingizga foyda: issiq ob-havo sharoitida qilmaslik kerak bo‘lgan cheklovlar

    21.07.2023, 18:52

    Quyosh nurining foydasi va zarari: oftobda toblanish teri saratoniga sabab bo‘ladimi?

    20.05.2024, 17:25

    Nima uchun quyoshdan himoya qiluvchi krem yuzda toshmalar paydo qiladi? Mutaxassis javobi

    24.05.2024, 17:25

    Yozda salqinlash uchun nimalar iste’mol qilish kerak? Diyetolog tavsiyasi

    04.06.2024, 17:57

    Oq rangli kiyimlar quyosh o‘tkazmasligi rostmi?  

    15.06.2024, 14:25

    Botulizm: Yozda ovqatdan zaharlanmaslik uchun nimalarga e’tibor berish kerak?

    25.06.2024, 13:31
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Kia Sonet va ADM Global: O‘zbekiston avtomobil klasterini mahalliylashtirilishiga qariyb 260 mln AQSH dollari miqdorida sarmoya


    “O‘zbekinvest” sug‘urta kompaniyasi 2025-yilning I yarim yilligi yakunlarini eʼlon qildi


    GETWORK — Yevropada ishlash orzusini amalga oshiradigan ishonchli agentlik


    Yandex Music’da jazirama kayfiyat uchun maxsus “Chilla” bo‘limi paydo bo‘ldi


    Mobiuz — 8 milliondan ortiq abonentlar tanlovi 


    Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi magistratura dasturlariga qabul jarayonlari davom etayotganini ma’lum qiladi


    “Biznesni rivojlantirish banki” 2025 yilda 138 mingdan ortiq fuqaro bandligini ta’minladi


    “Euromoney” talqinida “O‘zsanoatqurilishbank” O‘zbekistonning eng yaxshi banki deb e’tirof etildi


    Qulay shartlar bilan yangi ipoteka mahsuloti va xonadon yutib olish imkoniyati


    President Tech Award tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli uzaytirildi 


    Visa Kapitalbank bilan Xitoyga: WeChat Pay va Alipay orqali naqd pulsiz to‘lovlar – erkin, oson va xavfsiz


    Navoiy innovatsiyalar universiteti 2 milliard so‘mlik grant dasturini e’lon qildi 


    Katta o‘zgarishlar kichik qadamlar bilan boshlanadi


    Mirzo Ulug‘bek tumanida joylashgan yirik ko‘chmas mulk auksionga qo‘yildi


    “Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi” ISO 9001 va ISO 37001 xalqaro sertifikatlarini qo‘lga kiritdi 

     

    Tavsiya etamiz

    Nildan Frot daryosigacha: maxfiylikdan tobora reallikka aylanib borayotgan “Katta Isroil” konsepsiyasi

    22 iyul, 12:22

    KGB soxtalashtirgan jinoyat – SSSR parchalanishi arafasida o‘lim jazosi berilgan qariya kim edi?

    21 iyul, 21:06

    Titanlar to‘qnashuvi: g‘arb burguti kuchlimi yoxud sharq ajdari?

    21 iyul, 19:50

    Favvorada cho‘milayotgan, muzqaymoqqa navbatda turgan odamlar, maysada uxlayotgan it-mushuklar — Toshkentda chilla

    21 iyul, 14:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Yarim yilda yoqilg‘i-energetika sohasiga yetkazilgan 758 mlrd so‘m zarar undirildi — Bosh prokuratura

    O‘zbekiston | 23 iyul, 00:00

    “Obama, Klinton va Baydenni jinoiy javobgarlik kutmoqda” — Tramp

    Dunyo | 22 iyul, 23:50

    “So‘nggi kunlardagi issiq ob-havo 70 foizga yaqin aholi uyqusiga salbiy taʼsir qilmoqda” — iqlimshunos

    O‘zbekiston | 22 iyul, 23:35

    O‘zbekiston DXX raisi Kobulda “Tolibon” mudofaa vaziri bilan uchrashdi

    O‘zbekiston | 22 iyul, 23:19

    Afg‘oniston janubida bolalar o‘yinchoqlarini sotish taqiqlandi

    Dunyo | 22 iyul, 22:50

    Namanganda 82 marta qoida buzgan haydovchining mashinasi jarima maydoniga joylashtirildi

    O‘zbekiston | 22 iyul, 22:35
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.