O‘zbekistonda mart, aprel va may oylarida har doimgidan ko‘proq yog‘ingarchilik kuzatilmoqda. Bu qishloq xo‘jaligi ekinlari rivojiga ijobiy taʼsir ko‘rsatadi. Qolaversa, suv zaxiralarini ko‘payishiga va yil davomida qishloq xo‘jaligi ekinlari parvarishida suv taqchilligiga barham berishga yordam beradi.
Shuningdek, qishloq xo‘jaligi ekinlarini suvga bo‘lgan talabini bir qismini to‘ldirishga, tuproqdagi namlikni saqlab turishda juda katta ahamiyat kasb etadi.
Respublikadagi mavjud sug‘oriladigan maydonlarda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirish uchun sug‘orish mavsumida jami 38,2 milliard kub metr, jumladan, asosiy ekinlarga 30,2 milliard kub metr hamda aholi tomorqalari va takroriy ekinlarga 8 milliard kub metr suv talab etilishi hisob-kitob qilingan. Shunga asosan bahor oylarida yog‘ib o‘tgan yog‘in miqdori va mamlakatdagi mavjud suv omborlardagi suv zaxiralari, shuningdek, Amudaryo va Sirdaryo havzalarida joylashgan tog‘lardagi qor zaxiralarini hisobga olib, suv yetishmovchiligini 30-35 foiz qismini qoplashi kutilmoqda.
Taʼkidlash o‘rinliki, ushbu surunkali yog‘ingarchilikning qishloq xo‘jaligimizda sabzavot, poliz va kartoshkachiligiga ijobiy tomonlari ko‘p. Jumladan, yomg‘ir sabzavot, poliz va kartoshka o‘simligi barglarining changini yuvib, tozalaydi. Bu esa o‘simlikning nafas olishini yaxshilaydi va fotosintez jarayonini tezlashtiradi, — deyiladi xabarda.
Shuningdek, qishloq xo‘jaligining muhim tarmoqlaridan biri bog‘dorchilik va uzumchilikka ham seryog‘in ob-havoning salbiy taʼsirlarini kuzatish mumkin. Xususan, bu yilgi ob-havoning barcha zararli organizmlar uchun, shu jumladan, kasallik qo‘zg‘atuvchi patogen mikroorganizmlar va zararkunandalarni rivojlanishi uchun qulay bo‘lmoqda. Surunkali yog‘ingarchilik havoning nisbiy namligi va havo haroratini 20-25 daraja iliq bo‘lishi kasallik qo‘zg‘atuvchilar uchun maqbul sharoit hisoblanadi. Ushbu sharoitlarda urug‘ mevali bog‘larda un shudring, kalmaraz, qora bakterial rak va monilioz kasalliklari, danakli meva bog‘larda esa klyasterosporioz (teshikli dog‘lanish), monilioz, un shudring, shaftolining barg bujmayishi kabi kasalliklar keskin rivojlanishiga olib keladi.
Mazkur kasalliklarga qarshi difenokonazol, azoksostrobin, penkonazol, tiofonat-metil, piraklostrobin + difenokonazol asosli fungitsidlardan birini qo‘llash foydali hisoblanadi. Bu seryog‘in ob-havoda bog‘ zararkunandalarni rivojlanishiga sharoit bo‘lishi mumkin. Masalan, urug‘ mevali bog‘larda (olma, nok, behi) olma qizil qon shirasi, olma yashil shirasi, kaliforniya va binafsha rang qalqondorlar, g‘ilofli va girdak kuyalar, olma mevaxo‘ri va boshqa zararkunandalarni rivojlanishi va tarqalishi kuzatiladi.
Danak mevali bog‘larda (o‘rik, shaftoli, gilos, olxo‘ri va boshqalar) zararkunandalar olma va olxo‘ri qurti, qalqondorlar, shirlar, o‘rik hamda olcha filchasi va boshqa zararkunandalar rivojlanishi mumkin.
Avvalroq “O‘zgidromet” O‘zbekistonda dam olish kuni harorat pasayishi kutilayotgani to‘g‘risida xabar bergandi.
Izoh (0)